Korzystanie z komputera i Internetu jest nieodłącznym elementem naszego codziennego życia. Niestety wraz z rozwojem technologii pojawiły się również nowe zagrożenia, takie jak wirusy, hakerzy czy phishing. Dlatego tak ważne jest, aby wiedzieć, jak bezpiecznie korzystać z komputera w sieci, by chronić swoje dane, prywatność i uniknąć różnych nieprzyjemnych sytuacji.
Jak bezpiecznie korzystać z komputera w sieci? 10 zasad
Internet daje mnóstwo możliwości do pracy, nauki, rozwoju czy rozrywki. Należy jednak pamiętać, że korzystanie z sieci wiąże się z wieloma zagrożeniami – nie tylko dla komputera czy laptopa, ale przede wszystkim dla nas samych. Działając w Internecie, można narazić komputer na wirusy, robaki i inne złośliwe oprogramowanie, a także na hakerów próbujących wykraść dane osobowe. Warto zatem sięgnąć po sprawdzone rozwiązania techniczne i poznać zasady bezpiecznego korzystania z Internetu.
Odwiedzaj bezpieczne strony
Jeśli chcesz bezpiecznie działać w Internecie, musisz korzystać z jego zasobów z głową. Przede wszystkim nie odwiedzaj podejrzanych stron internetowych, określonych jako niebezpieczne lub z niewielką liczbą osób oglądających. Jeśli przeglądarka internetowa wykryje niebezpieczną stronę, powiadomi Cię o tym, wyświetlając odpowiedni komunikat.
Jak rozpoznać bezpieczną stronę? Każda strona powinna mieć ważny certyfikat bezpieczeństwa, który zapewnia szyfrowanie danych między użytkownikiem a serwerem strony. Zabezpieczenie SSL (Secure Sockets Layer) zapewnia najwyższą jakość bezpieczeństwa w sieci. Nie należy zatem wchodzić w adresy URL, które oznaczone są przekreśloną lub czerwoną kłódką.
Przeglądając różne strony internetowe, z pewnością natkniesz się na komunikat o wykorzystywaniu plików cookies, czyli popularnych ciasteczek. Takie pliki zbierają informacje o użytkowniku, ale są całkowicie niegroźne. Ciasteczka zbierają informacje wyłącznie po to, by określić prawidłowe działania strony czy wyświetlać odpowiednie treści. Są to zatem zwykłe pliki w przeglądarce, które z łatwością można usunąć.
Korzystaj jedynie z zaufanych sieci
Aby zachować bezpieczeństwo w sieci, należy korzystać jedynie ze znanych i zaufanych źródeł sieci, szczególnie jeśli korzystamy z bankowości internetowej. W domu zawsze korzystaj ze swojej sieci domowej, która jest sprawdzona i bezpieczna. Jeśli jednak jesteś poza domem, a musisz wykonać przelew, to wówczas skorzystaj z transmisji komórkowej. Bankowość internetowa z reguły jest dobrze chroniona przez zabezpieczenia banku. Jednak korzystając z bezpiecznej sieci, zapewniasz dodatkową ochronę swojemu hasłu.
Korzystaj z silnych haseł
Zastanawiasz się, jak bezpiecznie korzystać z komputera? Bardzo ważne jest, aby stosować silne hasła, których nie można zgadnąć lub złamać. Mocne hasła składają się nie tylko z liter, ale również z cyfr i znaków specjalnych. Powinny mieć przynajmniej 12 znaków, ponieważ takie hasła jest trudniej zapamiętać. Jeśli mamy problem z wymyśleniem długiego hasła, możemy wykorzystać generator haseł (password generator). Należy jednak unikać haseł słowników, gdyż są łatwe do zgadnięcia.
Należy również pamiętać o tym, żeby nigdzie nie zapisywać swoich haseł – ani na kartce, ani w przeglądarce, ponieważ to duże ułatwienie dla złodzieja. Jeżeli często zapominamy swoich haseł, najlepiej będzie skorzystać ze specjalnego programu do zarządzania hasłami, np. KeePass lub LastPass. Przechowywanie haseł w takich menadżerach jest w pełnie bezpieczne.
Instaluj oprogramowanie z legalnych źródeł
Aby ochronić swój komputer, należy instalować oprogramowanie pochodzące jedynie z legalnych źródeł. Najlepiej bezpośrednio od producenta lub dostawcy. Instalowanie programów komputerowych i pobieranie plików z nieznanych źródeł często prowadzi do zainfekowania urządzenia różnymi niebezpiecznymi wirusami takimi, jak: trojan (koń trojański), robak komputerowy, malware czy program szpiegujący.
Instalowanie aplikacji ze sprawdzonych źródeł dotyczy nie tylko komputerów, ale również innych urządzeń mobilnych – smartfonów i tabletów. Zawirusowany telefon można stosunkowo łatwo rozpoznać – będzie działał wolniej i ciągle wyświetlał reklamy, pojawią się też połączenia od nieznanych numerów lub wiadomości SMS, a skrzynka pocztowa może zostać wykorzystana do wysyłania spamu.
Zainstaluj program antywirusowy
Jak bezpiecznie korzystać z komputera? Główną zasadą jest instalacja programu antywirusowego. Taki program powinien mieć zainstalowany każdy komputer i laptop, a także smartfon i tablet. Oprogramowanie antywirusowe na bieżąco analizuje Twoje działania – sprawdza odwiedzane strony internetowe i portale społecznościowe, weryfikuje pobrane pliki, a także uruchamiane programy i aplikacje. Najlepsze antywirusy wykrywają nie tylko konie trojańskie i wirusy, lecz także oprogramowanie śledzące (spyware), wyświetlające niepożądane reklamy (adware) czy też rejestrujące działanie klawiatury (keyloggery).
Dostępne są zarówno darmowe programy antywirusowe, jak i płatne. Te drugie zwykle szybciej reagują na złośliwe oprogramowanie i są najskuteczniejsze w kryzysowych sytuacjach. Do polecanych darmowych antywirusów należą: Avast Free Antivirus, AVG AntiVirus, Comodo AntiVirus czy Microsoft Security Essentials. Natomiast jeśli chodzi o płatne programy antywirusowe, warto postawić na: ESET, Norton, Bitdefender Total Security lub Kaspersky Internet Security.
Aktualizuj przeglądarkę i system operacyjny
Zasady bezpiecznego Internetu mówią, że należy systematycznie aktualizować oprogramowanie, z którego się korzysta. Mimo że aktualizacje kojarzą się jedynie z długim czekaniem, instalacją sterowników i powtarzaniem niektórych czynności, znacznie pomagają w utrzymaniu bezpieczeństwa. Należy zatem regularnie aktualizować nie tylko system operacyjny, ale również programy antywirusowe i przeglądarki internetowe.
Chroń swoje dane osobowe
Jak bezpiecznie korzystać z komputera w sieci? Podstawą bezpieczeństwa jest ochrona danych osobowych. A zatem dwa razy się zastanów, zanim wpiszesz na jakiejś stronie swój numer telefonu, adres domowy czy podasz numer karty kredytowej. Na pewno nie podawaj nikomu swojego numeru PESEL ani danych do logowania – oszuści tylko na to czekają. Taka wiedza może im posłużyć do dokonania drogich zakupów, zaciągnięcia kredytu, założenia fałszywej działalności biznesowej, a także do kradzieży tożsamości. Jeśli dokonujesz zakupów online, upewnij się, że przetwarzanie danych osobowych jest zgodne z RODO.
Nie otwieraj podejrzanych maili i załączników
Na skrzynki pocztowe oprócz ważnych dla Ciebie maili, przychodzi masa reklam, newsletterów, powiadomień z mediów społecznościowych, a także spamu. To właśnie wiadomości mailowe często są wykorzystywane do ataków i kampanii hakerskich. Często przypominają informację od firmy kurierskiej, energetycznej czy nawet od banku, a tak naprawdę zawierają złośliwe linki i zawirusowane załączniki. Dlatego, jeśli zauważysz taką podejrzaną wiadomość e-mail, w pierwszej kolejności powinieneś przeskanować ją programem antywirusowym (niektóre programy dokonują tego automatycznie). Pamiętaj, aby nigdy nie klikać podejrzanych linków i nie pobierać załączników.
Twórz kopie zapasowe ważnych plików
Pomimo zainstalowania wszystkich zabezpieczeń żaden system może nie być w pełni bezpieczny. Dlatego warto zrobić kopię wszystkich najważniejszych plików i przechowywać je w innym miejscu, np. na dysku wymiennym, zewnętrznym dysku twardym albo w chmurze. Dzięki temu będziesz mieć możliwość odtworzenia oryginalnych plików, które uległy uszkodzeniu w wyniku działania wirusa lub komputera.
Zasłaniaj kamerkę w laptopie
Pamiętaj, że cyberprzestępcy atakują nie tylko poprzez rozsyłanie wirusów i trojanów, ale również przez przejęcie kamerki w laptopie. Przy jej użyciu mogą Cię śledzić i nagrywać Twoją aktywność, a następnie wykorzystać nagrania, np. do włamania lub szantażu. Jeśli zauważysz, że znajdująca się obok kamery dioda świeci się, mimo że Ty nie korzystasz z kamery, może to oznaczać, że ktoś Cię obserwuje. Dlatego zawsze należy zasłaniać kamerkę, gdy się z niej nie korzysta. Wiele nowych laptopów ma już wbudowaną specjalną plastikową przekładkę, która służy do zasłaniania obiektywu kamerki.
Jak zachować bezpieczeństwo w Internecie?
Wiesz już, jak bezpiecznie korzystać z komputera. Powyższe zasady bezpieczeństwa w Internecie nie tylko ochronią Twój komputer i przechowywane na nim pliki, ale również zadbają o bezpieczeństwo Twoich danych osobowych. Zainstaluj zatem o odpowiednie oprogramowanie antywirusowe, systematycznie twórz kopie zapasowe i przeprowadzaj aktualizacje systemowe, a przede wszystkim rozsądnie korzystaj z Internetu. Dzięki zdrowemu rozsądkowi możesz przez wiele lat korzystać z komputera, nie narażając się na żadne niebezpieczeństwo.