Najstarsza szkoła średnia w Kielcach rozpoczęła obchody jubileuszu 300-lecia istnienia. W czwartek (25 kwietnia) „Żeromszczacy” spotkali się przy dzwonnicy katedralnej, przy której znajduje się płyta nagrobna księdza Andrzeja Karasia – budowniczego i pierwszego przełożonego tej placówki.
Dzieje duchownego próbował poznać Jerzy Daniel, dziennikarz, publicysta i „Żeromszczak”. Przyznał, że zainspirowała go do tego tablica, na którą natrafił przez przypadek.
– Zaciekawił mnie pierwszy szef mojej szkoły, kiedy przed 20 laty przechodząc tędy natknąłem się na tę płytę. Nie wiedzieliśmy o jej istnieniu. I tak po trosze stała się „własnością” „Żeromszczaków”. Skoro już jest płyta, skoro mamy ślad materialny po pierwszym szefie naszej szkoły, to tą postacią się odrobinę zainteresowałem – przyznaje.
Pomysłodawcą powstania szkoły i jednocześnie seminarium duchownego był biskup krakowski Konstantyn Felicjan Szaniawski. On sprowadził z Warszawy właśnie księdza Andrzeja Karasia, który należał do zgromadzenia Bartolomitów, zwanych Bartoszkami, czy Komunistami (od wspólnoty, zgromadzenia Wspólnego Życia).
– Działo się w to w sierpniu 1723 roku – mówi Jerzy Daniel.
– Wkrótce ksiądz Karaś wraz z innymi Bartoszkami zaczął przygotowywać budowę szkoły. Dokładnie dziś, 25 kwietnia 2024 roku mija 300 lat od położenia kamienia węgielnego pod szkołę – wyjaśnia.
Prace na budowie przy dzisiejszej ulicy Jana Pawła II szły bardzo sprawnie. Pierwszy dzwonek rozległ się 4 września 1727 roku.
Jak mówi prof. Adam Massalski, historyk, a także absolwent I Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, powstanie szkoły i seminarium 300 lat temu miało charakter miastotwórczy.
– To znacznie wyżej sytuowało Kielce, które były wtedy bardzo małą mieściną, bo miały niewiele ponad 1 tys. mieszkańców i 255 domów, głównie drewnianych, na pięciu ulicach. Powstanie szkoły i seminarium pozwoliło na stworzenie pewnego środowiska intelektualnego, które później owocowało. Wtedy Kielce były małym miastem w powiecie chęcińskim, a już w 1795 roku zostało stolicą cyrkułu, czyli powiatu, w którego skład weszły Chęciny, a na początku XIX wieku Kielce uzyskały zarówno diecezję, a później, w 1816 roku zapadła decyzja o utworzeniu województwa, co prawda o nazwie krakowskie, ale ze stolicą w Kielcach – podkreśla historyk.
Dla współczesnych „Żeromszczaków” obie daty związane z historią szkoły, czyli wmurowanie kamienia węgielnego i rozpoczęcie nauki są ważne. Jak przyznaje Zofia Pietraszek, prezes Stowarzyszenia Absolwentów „Żeromszczacy”, nie było zgody, które wydarzenie jest ważniejsze, więc jubileusz odbywa się pod hasłem: „Od wmurowania kamienia węgielnego do pierwszego dzwonka”.
– Czyli od 25 kwietnia 2024 roku do 4 września 2027. Główne uroczystości przypadną w 2025 roku, bo zawsze w roku z piątką albo z zerem na końcu mieliśmy zjazdy absolwentów, spotkania pokoleń. Ale dziś chcieliśmy uczcić ten moment, kiedy wszystko się zaczęło – tłumaczy.
W wydarzeniu udział wzięli także duchowni na czele z biskupem kieleckim, Janem Piotrowskim.
– Od zawsze w Kościele żywa była prawda, że wiara i rozum są jak dwa skrzydła, które wznoszą człowieka do źródła prawdy. Tak było i w XVIII wieku w Kielcach, kiedy powstała szkoła i seminarium. Nasza obecność przy płycie nagrobnej księdza Andrzeja Karasia, pierwszego rektora i dyrektora szkoły jest dobrym wprowadzeniem w obchody 300-lecia tych wydarzeń. Życzę, by to dzisiejsze spotkanie było owocne tym bardziej, że odbywa się w cieniu katedry, która ma ponad 850 lat – dodaje hierarcha.
Pierwszy, jubileuszowy akcent związany z 300 rocznicą powstania najstarszej szkoły średniej w Kielcach miał miejsce już w środę, 24 kwietnia podczas spotkania obecnych nauczycieli I LO im. Stefana Żeromskiego, nauczycieli emerytowanych i tych pedagogów, którzy przez jakiś czas pracowali w szkole. Wzięli w nim udział także zasłużeni członkowie Stowarzyszenia Absolwentów „Żeromszczacy”. W najbliższym czasie obędą się rajdy śladami wybitnych absolwentów szkoły: Stefana Żeromskiego i Gustawa Herlinga-Grudzińskiego oraz wycieczki i wydarzenia integracyjne. Także w ramach obchodów jubileuszu 300-lecia „Żeromskiego”, w tym roku na obecnym budynku szkoły zostanie odsłonięty mural zaprojektowany przez absolwenta tej placówki Rafała Olbińskiego.