Warzywa i owoce pełne chemii?

Nie tylko jakość, wygląd, pochodzenie, sezonowość czy cena – przed wzbogaceniem codziennej diety w warzywa i owoce wyborem warto poznać co one kryją w środku.

Wzbogacając codzienną dietę w warzywa i owoce poza wskazaniami zdrowotnymi, każdy kieruje się preferencjami konsumenckimi, w których ważne są: jakość, wygląd, pochodzenie, sezonowość oraz cena.

Czytaj również

Polonia Wąchock bez punktów w starciu z wicemistrzem Polski

2025-09-12

Świętokrzyscy muzealnicy uhonorowani. Nagrody im. Tadeusza Włoszka przyznane

2025-09-12

– Jednak, jako chemik, często zastanawiam się, jakie byłyby nasze wybory, gdyby do każdej partii owoców i warzyw załączona została krótka informacja o „składzie chemicznym”, na przykład ziemniaka, świeżych liści szpinaku, grzybów suszonych albo jabłekJabłko – jadalny, kulisty owoc drzew z rodzaju jabłoń… More. I to nie tylko w odniesieniu do ich wartości odżywczych, ale również do zawartości metali ciężkich, azotanów i azotynów, pozostałości środków ochrony roślin i innych – mówi Katarzyna Sowa-Cichecka, dyrektor Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej w Kielcach.

Jak mówi Katarzyna Sowa-Cichecka, zanieczyszczenia roślin metalami ciężkimi oraz azotanami wynikają ze skażenia środowiska – gleby, powietrza, wody oraz nieracjonalnego nawożenia, zwłaszcza w kontekście stosowanych dawek nawozów oraz terminów aplikacji, a także w odniesieniu do ich jakości.

Na podstawie wyników analiz chemicznych warzyw i owoców na zawartość azotanów i azotynów oraz metali ciężkich, które zostały wykonane, zgodnie z referencyjnymi metodykami badawczymi w akredytowanym przez Polskie Centrum Akredytacji laboratorium badawczym Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej w Kielcach można stwierdzić, że rośliny wykazują różny poziom podatności na akumulację zanieczyszczeń.

Wśród przebadanych warzyw i owoców najmniejsze zawartości azotanów zostały oznaczone w jabłkachJabłko – jadalny, kulisty owoc drzew z rodzaju jabłoń… More (14 mg/kg), ziemniakach (60 mg/kg), marchwiMarchew zwyczajna S. carota. Jej podgatunek typowy (subsp…. More (133 mg/kg).

Wyższe były w korzeniu pietruszkiPietruszka zwyczajna (Petroselinum crispum) – gatunek roś… More (177 mg/kg), selerze (188 mg/kg), porze (195 mg/kg), cebuli (232 mg/kg). Najwyższe w burakachChrzan pospolity – (Armoracia rusticana) – roślina wielolet… More czerwonych (326 mg/kg), białej kapuścieKapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny … More (377 mg/kg), czerwonej kapuścieKapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny … More (640 mg/kg), kapuścieKapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny … More pekińskiej (794 mg/kg), cukinii (800 mg/kg) oraz szpinaku (2250 mg/kg). Zawartości azotynów oznaczone zostały na poziomie niskim.

Z kolei metale ciężkie, takie jak: ołów, kadm, rtęć, nikiel, chrom, żelazo, cynk, mangan, arsen czy miedź zostały oznaczone, m.in. w pszenżycie, jęczmieniu, ziemniakach, korzeniu pietruszkiPietruszka zwyczajna (Petroselinum crispum) – gatunek roś… More i marchwiMarchew zwyczajna S. carota. Jej podgatunek typowy (subsp…. More oraz w ziołach. I choć w każdym przypadku stwierdzono ich obecność w roślinie, to oznaczone zawartości kształtowały się na poziomie niskim, w odniesieniu do obowiązujących uregulowań prawnych.

W praktyce laboratoryjnej OSChR w Kielcach, najwyższe zawartości ołowiu i kadmu zostały oznaczone w grzybach leśnych – borowiku szlachetnym. Źródłem zanieczyszczenia grzybów metalami ciężkimi są głównie skażone i silnie zakwaszone gleby kompleksów leśnych.

Do najbardziej niebezpiecznych dla zdrowia metali ciężkich spożywanych z warzywami i owocami należą ołów oraz kadm.