Zginęli walcząc o możliwość życia w Polsce wolnej od jakichkolwiek reżimów. Losy wielu z nich do dziś nie są znane, ale choć władza sowiecka chciała, by o nich zapomniano, to o tej ofierze przypomina Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Główne obchody w Kielcach odbędą się w sobotę (1 marca), ale już w piątek wiązanki zostały złożone na kieleckim cmentarzu Piaski.
Uroczystości odbyły się przed pomnikiem poświęconym pamięci żołnierzy AK, NSZ oraz WiN, pomordowanych przez Urząd Bezpieczeństwa w kieleckim więzieniu. Jak powiedziała Ewa Działowska, kierownik działu edukacji Ośrodka Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej na Wzgórzu Zamkowym, kielecki cmentarz Piaski to ważne miejsce.
– Tutaj, na tym cmentarzu zakopywano, bo nie można powiedzieć, że chowano szczątki osób, które zostały zamordowane w kieleckim więzieniu. Tak naprawdę do dziś nie wiemy, ile osób tutaj spoczywa – zaznaczyła.
Wiele historii tych osób do dziś pozostaje zagadką.
– Bardzo dużo losów osób niezłomnych jest do tej pory nieznanych. Nie wiemy, co się stało ze Stefanem Gądzio, pułkownikiem Antonim Wiktorowskim. Bardzo wiele osób jest nieznanych. Nie wiemy, gdzie zostali pochowani, nawet nie wiemy, gdzie i kiedy zostali zamordowani. Historycy mają bardzo dużo pracy – przyznała Ewa Działowska.
Reżim komunistyczny chciał, by wyklęci zaginęli w mrokach niepamięci, ale dziś wie o nich także szkolna młodzież.
– Walczyli z komunistyczną władzą, o swoje idee jakimi było życie w wolnej Polsce. To było dla nich bardzo ważne. Walczyli o niepodległości Polski, przede wszystkim, abyśmy nie byli pod władzą żadnego innego mocarstwa, czy to ze wschodu czy zachodu. Dla mnie bardzo ważną postacią jest rotmistrz Witold Pilecki, jest bohaterem niezłomnym – powiedział Bartosz Wiśniewski z klasy III A ze Szkoły Katolickiej im. św. Stanisława Kostki w Kielcach.

Jednym z organizatorów wydarzenia był wojewoda świętokrzyski Józef Bryk. Zwrócił uwagę, że Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych to ważne święto dla osób dziś żyjących, a także dla tych, którzy wtedy walczyli.
– Do tej pory odnajdujemy ich groby, do tej pory odnajdujemy ich historię, czytamy od nowa ich losy. Ci, którzy walczyli, ginęli już po wojnie po reżimie hitlerowskim, stawiając opór reżimowi sowieckiemu – mówił.
Obecny na uroczystościach senator Krzysztof Słoń zaznaczył, że łatwego życia nie mieli również ci, którzy może nie zginęli, bo konsekwencje walki o wolną Polskę ponosiły całe rodziny.
– Dziś wspominamy tych, którzy bezpośrednio przynieśli nam wolność. Oni odpowiadają za to, że dziś żyjemy w wolnym kraju. Odpowiedzieli wtedy na wezwanie ojczyzny, żeby przeciwstawić się temu wszystkiemu, co było złe. Potężny aparat państwa, setki tysięcy uzbrojonych żołdaków, zarówno tych, którzy nosili czerwoną gwiazdę na czapce, jak i tych, którzy sprzedali się im, szukali, polowali, wyłapywali w lasach naszych bohaterów. Dzisiaj, tu, w Kielcach wspominamy tych wszystkich, którzy wtedy oddali swoje życie. Przez lata byli mordowani, odbierano im wszystkie prawa. Nie dość tego, to jeszcze im bliskim, dzieciom, rodzinom, odbierano prawa obywatelskie. Nie mieli szans na rozwój, na edukację, na to, żeby normalnie funkcjonować w ludowym państwie – podkreślał.

Obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych – program
Wojewoda świętokrzyski zaprasza także 1 marca, na główne obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Rozpoczną się o godz. 11.00 mszą świętą w kieleckiej katedrze. Następnie, o godz. 11.45 przed ścianą straceń w byłym więzieniu kieleckim zostaną złożone kwiaty i zapalone znicze, a o godz. 12.00 rozpoczną się oficjalne uroczystości przed pomnikiem Armii Krajowej (w programie wciągnięcie flagi państwowej na maszt, odegranie hymnu, wystąpienie wojewody świętokrzyskiego i dyrektora OMPiO, apel pamięci, salwa honorowa, złożenie wieńców i wiązanek oraz odśpiewanie Pieśni Repetycyjnej Wojska Polskiego).
Tym obchodom towarzyszy VII Kielecki Marsz Patriotyczny Pamięci Żołnierzy Wyklętych (organizator: Stowarzyszenie Kombatantów Misji Pokojowych ONZ), który o godz. 8.30 wyruszy sprzed OMPiO.
Również 1 marca odbędą się uroczystości pod pomnikiem Żołnierz Niezłomnych w laskach zgórskich. Harmonogram wydarzenia: godz.13.30 – zgrupowanie na parkingu w Szewcach, godz. 14.00 – początek przemarszu przy pomniku AK w Szewcach, godz. 15.00 – uroczystość przy pomniku Żołnierzy Niezłomnych w lesie zgórskim (wprowadzenie grup młodzieży szkolnej, żołnierzy, strażaków oraz osób cywilnych, odegranie hymnu, wspomnienie zamordowanych w tym miejscu żołnierzy Podziemia Niepodległościowego, salwa honorowa, złożenie kwiatów – tylko pojedyncze kwiaty białe i czerwione), odśpiewanie „Marszu Pierwszej Brygady”), godz. 15.30 – przemarsz na „doły śmierci” gdzie odbędzie się krótka uroczystość, godz. 15.50 – przemarsz na parking do Szewc.
W uroczystości zaangażowały się społeczności z Kielc, Nowin, Chęcin i Piekoszowa. Salwę honorową oddadzą członkowie Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznych „Jodła”, organizatorzy wydarzenia.
Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych został ustawiony przez Sejm 3 lutego 2011 roku.