Zalew w Brodach

Zalew w Brodach to jeden z kilku zbiorników retencyjnych na rzece Kamiennej. Obecnie pełni także funkcje rekreacyjne, ale jego pierwotna koncepcja, jeszcze staszicowska, miała opierać się na przemyśle.

Duże dziś „jezioro brodzkie” dzieli na dwie części gminę położoną po przeciwnych brzegach Kamiennej. Choć najstarsi mieszkańcy pamiętają, jak ławą przez rzekę przechodziło się z Rudy do Krynek.

Kompleksową kanalizację rzeki Kamiennej rozpoczęto w początkach XIX wieku. Prace realizowano według tzw. staszicowskiego planu budowy „ciągłego zakładu fabryk żelaznych nad Kamienną”, która stać się miała osią Staropolskiego Zagłębia Przemysłowego. Koncepcja zakładała budowę obiektów metalurgicznych opartych na technologicznym transporcie wodnym oraz pełne energetyczne wykorzystanie Kamiennej. W tym celu wybudowano szereg obiektów piętrzących: w Bzinie, Rejowie, Parszowie, Mostkach, Marcinkowie, Wąchocku, Starachowicach, Michałowie i Brodach. Zakłady przemysłowe lokalizowane były wzdłuż biegu rzeki z uwzględnieniem technologii produkcji.

W górze rzeki sytuowano wielkie piece, następnie zakłady przetwórcze tzw. pudligarnie, najniżej zaś walcownie. Zbiornik w Brodach powstał w 1841 dla potrzeb istniejącej tu pudligarni i funkcjonował do czasu katastrofalnej powodzi w 1903 roku, która zniszczyła większość urządzeń wodnych nad Kamienną. Przez lata rzeka płynęła swoim korytem, a na wysokości Rudy i Krynek, czyli wsi leżących po przeciwnych stronach rzeki. Funkcjonowała tu ława, czyli rodzaj mostu, którym mieszkańcy znacząco skracali sobie drogę.

Zbiornik odbudowany został w 1964 roku. Istniejący tu dotąd jaz nazywany staszicowskim został zrekonstruowany i wkomponowany w skarpę odpowietrzną zapory w Brodach. Obecnie stanowi już tylko element ozdobny, bez zadań technicznych. Jako świadectwo wysokiego poziomu myśli hydrotechnicznej tamtego okresu tzw. „stara zapora” jest obecnie w herbie gminy Brody.

Zalew w Brodach

Zalew w Brodach leży w najbardziej malowniczej części gminy, gdzie jest wyraźne przewężenie doliny rzeki Kamiennej, a nawet można powiedzieć „przełom” rzeki przez wzgórza między Rudą a Krynkami. Zbiornik retencyjny ma powierzchnię ok. 260 ha i długość ok. 4 km. Zalew w Brodach nie ma kąpieliska, obowiązuje tu zakaz pływania. Jest co prawda wzdłuż brzegu 50-metrowa plaża, są przy niej parasole i leżaki, jednak woda nie została dopuszczona do kąpieli przez służby sanitarne. Nie ma też ratowników, ale w tym roku stałe patrole w okresie wakacyjnym będą pełnili ratownicy wodni, gmina podpisała stosowaną umowę.

Dla aktywnych

Walory zalewu w Brodach doceniane są przez amatorów sportów wodnych. Jest tu rozbudowana przystań, gdzie można wypożyczyć żaglówki, motorówki, rowery, skutery wodne i kajaki. Od kilku lat gmina systematycznie inwestuje w Centrum Turystyczne w Brodach. Atrakcje są wkomponowane w naturalną przestrzeń przyrodniczą podkreśla Łukasz Gołda, dyrektor miejscowego Centrum Kultury i Rekreacji.

– Park linowy pozwala na spacer w koronach drzew, natomiast ścianka wspinaczkowa jest naturalnie położona między skałami. W Centrum Administracyjnym jest sala konferencyjna i toalety. Nowością w tym roku jest wieża widokowa, która pozwala na podziwianie krajobrazu ponad drzewami – mówi Łukasz Gołda.

Wypożyczalnie sprzętu pływającego są zlokalizowane przy Centrum Turystycznym od strony Rudy oraz w prywatnej przystani od strony Stykowa. Tu także działa klub żeglarski Born2Sail. Tworzy go grupa pasjonatów głównie z Ostrowca. Co roku, pod koniec sierpnia, organizują w Brodach regaty, ale na co dzień można także zobaczyć żagle na zalewie, kiedy są sprzyjające wiatry.

Wiele osób chętnie spaceruje wokół zbiornika, jest bowiem otoczony ścieżką pieszą. Są też znakomite warunki dla rowerzystów, co ważne – w wielu miejscach można bezpiecznie jeździć z dzieckiem. Jeśli chodzi o najmłodszych, najnowszą atrakcją jest karuzela.

Gastronomia

A co zjeść? Rybę oczywiście. Na miejscu działa wędzarnia ryb oraz smażalnia. Są poza tym wszelkiego rodzaju fast foody, gdzie można kupić napoje i lody. Przygotowano miejsca z ławeczkami i stolikami wkomponowane w strome zbocza. Wygospodarowano także miejsce na ognisko i grilla.

Do Brodów najchętniej przyjeżdżają ludzie z najbliższej okolicy, czyli powiatów starachowickiego i ostrowieckiego, ale jest także wielu gości z okolic Radomia.

Wędkowanie

Zalew ma także dobrą renomę wśród wędkarzy. Często organizowane są tu zawody wędkarskie. Z myślą o nich powstał slip, który pozwala zwodować łódź, jest też miejsce dla skuterów wodnych. Doświadczeni wędkarze podpowiadają, że najlepiej rozłożyć się ze sprzętem od strony Stykowa, gdzie jest spokojniej, jednak każdy ma swoje ulubione miejsce. W zalewie jest wiele gatunków ryb słodkowodnych, min. sumy, karpie i bolenie. Opiekę nad zalewem sprawuje Koło Wędkarskie w Brodach, prowadzone są systematyczne zarybiania i monitoring miejsca. Z myślą o tej formie wypoczynku przy zalewie, po stronie Rudy i Krynek wybudowano pomosty.

Dla zmotoryzowanych

Na zmotoryzowanych czekają trzy parkingi – dwa duże i jeden mniejszy. Wszystkie są odpłatne, choć dla mieszkańców gminy przewidziano zniżki. Dodatkowo samochód można zostawić w zatoczkach przy jezdni.

Jeżeli turyści przyjeżdżają kamperami, powinni zgłosić się do Zakładu Gospodarki Komunalnej, który czuwa nad tym miejscem. Jest możliwość podpięcia się do prądu, wody oraz zrzutu ścieków. Jest także miejsce do naprawy pojazdów.

Okolice Zalewu Brodzkiego

Lasy na zboczach Doliny Kamiennej kryją wiele ciekawych skał. Niektóre z nich chronione są w rezerwacie „Skały w Krynkach”, „Skały pod Adamowem”, lub jako pomniki przyrody tzw. „Skały w Rudzie”. W okolicy wyznaczono też kilka ścieżek rowerowych i pieszych.