Historia znajdujących się w ścisłym centrum Kielc ulic Leśnej i Orlej jest bardzo długa. Sięga początku XIX wieku. Pierwotnie były to polne, gruntowe ulice zapewniające transport towarów na Rynek.
Specjalnie dla Radia Kielce o historii ulic w mieście opowiada Krzysztof Myśliński – Świętokrzyski Wojewódzki Konserwator Zabytków. Filmową podróż w czasie ilustrujemy archiwalnymi i aktualnymi fotografiami. Premierowe odcinki w piątki o godz. 14 na radiokielce.pl oraz na YouTube.
Ulica Leśna
Ulica Leśna pierwotnie łączyła się z Piotrkowską. Dziś ulice rozdziela Plac Konstytucji 3 Maja. Przy ulicy Leśnej znajdowały się między innymi pierwsze placówki oświatowe w Kielcach.
W okresie międzywojennym przy ulicy Leśnej wzniesiony został budynek Męskiego Seminarium Nauczycielskiego zaprojektowany przez Wacława Nowakowskiego. Wraz z nim, w pierzei ulicy Leśnej, powstała Szkoła Ćwiczeń dla uczniów tej placówki. W latach 60-tych XX wieku budynek seminarium stał się siedzibą Wyższej Szkoły Pedagogicznej przekształconej w Akademię Świętokrzyską, a następnie w Uniwersytet Jana Kochanowskiego. W latach 70-tych minionego wieku budynki zostały nadbudowane, co sprawiło, że ich pierwotny wygląd znacząco się zmienił. Obecnie planowana jest przebudowa jednego z budynków, a drugi prawdopodobnie zostanie wyburzony i zastąpiony biurowcem.
Przy ulicy Leśnej znajdowały się także łaźnie. – Wodę do nich czerpano z Silnicy i odprowadzano do tej niewielkiej rzeczki – mówi Krzysztof Myśliński. – Z kolei przy odcinku Leśnej wiodącym w stronę ulicy Małej znajdował się zajazd oraz stajnie i wozownia – dodaje.
Ulica Orla
Ulica Orla łączy Kozią (dawniej Świętokrzyską) z Warszawską. Pierwotnie była uliczką bez nazwy – gospodarczą, oddzielającą posesje mieszczańskie znajdujące się przy Rynku od niezabudowanych terenów miasta. Gdy została w naturalny sposób wytyczona oddzielała centrum Kielc od niemalże rolniczych wówczas terenów sąsiadujących z Silnicą.
Przy Orlej zabudowa pojawiła się w XIX wieku. W murowanym, parterowym budynku przy ulicy Orlej 4 w XVIII wieku mieścił się browar Mozalskiego. Wcześniej ulica była zatyłkiem zapewniającym dostęp do znacznie wcześniej wybudowanych kamienic znajdujących się na północnej pierzei kieleckiego Rynku, w których obecnie mieści się między innymi Muzeum Dialogu Kultur. Ulica Orla była także na zapleczu pochodzącej z XVIII wieku kamienicy Kosterskich, w której funkcjonowało gimnazjum żeńskie z pierwszą w mieście salą gimnastyczną. Obecnie, na parterze budynku przy Rynku 5, mieszczą się najstarsze w Kielcach „Delikatesy” istniejące od 1954 roku.
– Na strychu kamienicy mieściło się obserwatorium astronomiczne. Nie takie, jakie znamy dzisiaj, ale z niego Władysław Kosterski-Spalski obserwował niebo – mówi Krzysztof Myśliński, Świętokrzyski Wojewódzki Konserwator Zabytków.