V Rajd Rowerowy z Kielc na Westerplatte wyruszy ze stolicy Świętokrzyskiego w środę, 27 sierpnia. Ma upamiętnić udział 80 żołnierzy 4. Pułku Piechoty Legionów w obronie Westerplatte we wrześniu 1939 roku. O zaangażowaniu kielczan w pierwszą bitwę obronną II wojny światowej mają przypominać także inne działania. We wtorek (26 sierpnia) mówili o nich członkowie Społecznego Komitetu „Pamiętamy o Westerplatczykach”.
Dr Robert Piwko, naczelnik kieleckiej delegatury Instytutu Pamięci Narodowej podkreślił, że Westerplatczycy powinni być obecni w świadomości każdego mieszkańca naszego regionu, ponieważ znaczne ich grono pochodziło z terenu dawnego województwa kieleckiego.
– W marcu i kwietniu 1939 roku 80 z nich trafiło na Westerplatte, wykonało rozkaz ówczesnego ministerstwa o rotacyjnym odbywaniu służby w tym miejscu. W przypadku naszych przodków, w przypadku żołnierzy z Kielecczyzny ta służba miała się zakończyć w październiku, ale przerwał ją wybuch II wojny światowej. Stanowili około 40 proc. załogi, więc jako mieszkańcy świętokrzyskiego mamy pełne prawo mówić o kieleckich obrońcach Westerplatte – zaznaczył.

650 km do celu
Ich bohaterstwo upamiętniają działania organizowane przez Społeczny Komitet „Pamiętamy o Westerplatczykach”, który powstał w 2021 roku z inicjatywy ks. bp. Mariana Florczyka.
– Chcemy, by to wszystko, co się wydarzyło na tej ziemi świętokrzyskiej, co było chlubne nigdy nie zostało zapomniane. To tworzy historię, ale to też formuje naszą przyszłość i przyszłość naszych dzieci. Faktem jest, że 1 września 1939 roku na Westerplatte byli chłopcy z naszej ziemi. Był taki czas po wojnie, że o tych naszych chłopcach, synach tej ziemi zapominano – przypomniał.
Pamięć o bohaterach z września 1939 roku ma wskrzeszać rajd rowerowy, który w środę (27 sierpnia) po raz piąty wyruszy z Kielc na Westerplatte. Cykliści pokonają 650 km, aby dotrzeć do celu. Kazimierz Mądzik, radny sejmiku województwa świętokrzyskiego, były kurator oświaty poprowadzi jedną z grup. Zanim wyjadą, będą mieć bardzo intensywny poranek.
– Zaczynamy o godz. 6.30 mszą świętą w kieleckiej katedrze, następnie ok. godz. 7.00 spotykamy się pod pomnikiem Homo Homini, idziemy na groby Westerplatczyków, którzy są pochowani na naszym kieleckim cmentarzu. Ok. godz. 8.30 ruszamy w trasę. Wszystkich chętnych zapraszamy, by towarzyszyli nam na pierwszym odcinku przejazdu do Wiśniówki. Potem już jedziemy w dwóch grupach. Ze względów bezpieczeństwa policja nie pozwoliła nam, by grupa liczyła więcej niż 15 osób – wyjaśnił.
Punktem startu będzie plac Jana Pawła II przed kielecką katedrą. 1 września o świcie kielecka delegacja weźmie udział w uroczystościach związanych z 86. rocznicą wybuchu II wojny światowej.
Drugi zespół poprowadzi Grzegorz Skiba, przewodniczący rady gminy w Górnie. Dodał, że trasa została tak ułożona, by również była lekcją historii.
– Jedziemy przez tereny, na których polscy żołnierze walczyli w czasie kampanii wrześniowej. Chcemy zajechać na kopiec Hubala, czyli miejsce, gdzie został zamordowany major Henryk Dobrzański, przejedziemy przez ziemię łowicką, gdzie toczyła się kampania wrześniowa. Chcemy oddać hołd żołnierzom Wojska Polskiego, jadąc do Gdańska, na Westerplatte – zaznaczył.

Kieleckie uroczystości
Renata Janik, marszałek województwa świętokrzyskiego także zachęcała do pożegnania uczestników rajdu rowerowego, jak również do uczestniczenia w kolejnych przedsięwzięciach.
– Przygotowaliśmy wydarzenia edukacyjne, historyczne, zarówno dla młodzieży, jak i dorosłych. Wszyscy razem musimy prowadzić takie działania, tak żyć, aby nasze dzieci, wnuki wiedziały, jak piękną, ale też jak bolesną historię mamy jako Polacy – dodała.
Magdalena Fogiel-Litwinek, dyrektor Wojewódzkiego Domu Kultury w Kielcach zaprosiła do upamiętnienia Westerplatczyków także podczas kieleckich uroczystości.
– W kieleckiej katedrze, 8 września, o godz. 11.00 odprawiona zostanie msza święta w intencji Westerplatczyków. Po nabożeństwie przejdziemy pod Dawny Pałac Biskupów Krakowskich w Kielcach, gdzie będziemy wspominać obrońców Westerplatte. W tym roku wyjątkowo wybraliśmy to miejsce, ponieważ w WDK, gdzie znajduje się tablica im poświęcona jest remont. Ta część szczególnie jest skierowana do pocztów sztandarowych – podkreśliła.
Dodatkowo delegatura IPN w Kielcach zrealizuje akcję pod hasłem „Pamiętamy o żołnierzach broniących Westerplatte”. Polega na odwiedzinach grobów żołnierzy, broniących Wojskowej Składnicy Tranzytowej. W poniedziałek 1 września symboliczne znicze zapłoną na grobach bohaterów z naszego regionu.
– Ci, którzy wrócili po 1945 roku, w większości wracali do swoich rodzinnych stron. Stąd na terenie województwa świętokrzyskiego mamy 35 mogił Westerplatczyków – wskazał naczelnik Robert Piwko.
Dokładne ich lokalizacje będą opisane w mediach społecznościowych kieleckiej delegatury IPN.
We wtorkowej konferencji udział wzięli także: starosta kielecki Tomasz Pleban, komendant Centrum Przygotowań do Misji Zagranicznych płk Krzysztof Orzech, dowódca 10. Świętokrzyskiej Brygady Obrony Terytorialnej płk Sławomir Machniewicz, przedstawiciele policji oraz uczestnicy rajdu z Kielc do Gdańska.