45 lat temu powstał NSZZ „Solidarność”, co było zaczątkiem dziesięciomilionowego ruchu mającego przyczynić się do upadku komunizmu w Europie.
To była wielka radość, bo zdarzyło się coś, co wydawało się cudem, zaznaczył na antenie Radia Kielce Waldemar Bartosz, przewodniczący Regionu Świętokrzyskiego NSZZ „Solidarność”.
– Do dziś mam w oczach ten wielki długopis Lecha Wałęsy, którym podpisuje Porozumienia Sierpniowe i wielka radość, że się stało to, o czym człowiek chociaż młody, ale już marzył i to było najważniejsze. Co do historii i perspektywy na przyszłość, to refleksje następowały później, były przeróżne. Po pierwsze nadzieja na zmianę. Ten wielki ruch, te miliony ludzi, które tworzyły związek zawodowy, to była nadzieja na zmiany. Jednak z ostrożnością, ponieważ wiedzieliśmy co to jest komunizm, jak była jego historia i z czym się wiąże nie tylko w Polsce – podkreślił.
Waldemar Bartosz zwraca uwagę, że dziś żyjemy w wolnym kraju, jednak działalność związku się nie kończy. Udało się m.in. wywalczyć ograniczenie handlu w niedziele, ale przed związkowcami kolejne wyzwania. To przede wszystkim walka o zakładowe układy zbiorowe pracy.
– To u nas kuleje. Niby jest ustawa o układach zbiorowych pracy, ale co z tego. Układów zbiorowych jest coraz mniej, są wypowiadane. Ponadzakładowych, czyli branżowych jest zaledwie kilka. Jest to zjawisko antycywilizacyjne i z pewnością to będzie nasz główny bój, który się doceni, jeśli już go wygramy. Jest co prawda projekt ustawy o układach zbiorowych pracy, ale oceniam go negatywnie – zaznacza przewodniczący „Solidarności”.
Główne uroczystości upamiętniające 45. rocznicę powstania NSZZ „Solidarność” odbędą się w niedzielę (31 sierpnia) w Kielcach. O godz. 17.30 na Skwerze im. Stefana Żeromskiego złożone zostaną kwiaty przed tablicą upamiętniającą powstanie NSZZ „Solidarność”. Pół godziny później w bazylice katedralnej rozpocznie się msza w intencji ojczyzny i świata pracy. Po jej zakończeniu przed pomnikiem patrona „Solidarności” bł. ks. Jerzego Popiełuszki złożone zostaną kwiaty.
PROGRAM UROCZYSTOŚCI ZWIĄZANYCH Z DNIEM WOLNOŚCI I SOLIDARNOŚCI ORAZ 45. ROCZNICĄ POWSTANIA NSZZ SOLIDARNOŚĆ
KIELCE
24 maja – 31 sierpnia 2025 r.
- „Tu rodziła się Solidarność” – wystawa zorganizowana na Świętym Krzyżu przy Klasztorze Misjonarzy Oblatów Marii Niepokalanej przez Delegaturę IPN w Kielcach.
29 sierpnia – 12 września 2025 r.
- „Dni Solidarności, Porozumienia Sierpniowe 1980” – wystawa zorganizowana przez Muzeum Historii Kielc na Placu Najświętszej Marii Panny, w pobliżu figury bł. ks. Jerzego Popiełuszki.
31 sierpnia 2025 r.
- Godz. 17.30. Złożenie kwiatów przed tablicą upamiętniającą powstanie NSZZ „Solidarność” (Kielce, Skwer im. Stefana Żeromskiego, vis-à-vis Bazyliki Katedralnej).
- Godz. 18.00. Msza święta w Bazylice Katedralnej sprawowana przez Ojca Opata Rafała Ścibiorowskiego SOCist. w intencji Ojczyzny i Świata Pracy (Kielce, Plac NMP 3).
- Ok. godz. 19.00. Złożenie kwiatów przed figurą bł. ks. Jerzego Popiełuszki – Patrona „Solidarności” (Kielce, Plac NMP 3).
3 września 2025 r.
- Panel dyskusyjny historyków dotyczący powstania NSZZ „Solidarność” w Regionie Świętokrzyskim. Spotkanie odbędzie się w Centrum Edukacyjnym IPN „Przystanek Historia” w Kielcach.
6 września 2025 r.
Wojewódzki Dom Kultury w Kielcach
- Godz. 15.00 – 20.00. „Solidarność Świętokrzyska w latach 1980-1981” – wystawa oryginalnych dokumentów archiwalnych oraz eksponatów, (wypożyczonych tylko na dzień wernisażu). Eksponowane będą m.in. druki ulotne, Biuletyny informacyjne NSZZ „Solidarność”, gazety strajkowe, szablony, matryce, ulotki propagandowe, meldunki i sprawozdania wysyłane z KW PZPR w Kielcach do centrali w Warszawie, powielacz spirytusowy, powielacz białkowy, radiostacja lampowa. Na planszach zaprezentowane będą materiały obrazujące m.in. narodziny Solidarności, akcje strajkowe w Regionie Świętokrzyskim sierpień – wrzesień 1980 r., utworzenie NSZZ „Solidarność” w regionie, I Walny Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” Regionu Świętokrzyskiego, I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność”. Organizatorzy wystawy: Archiwum Państwowe w Kielcach oraz Biblioteka Uniwersytecka w Kielcach.
- Godz. 17.00. Wystąpienie Przewodniczącego Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” Piotra Dudy; wręczenie odznaczeń Zasłużony dla NSZZ „Solidarność” dla prof. dr Stanisława Bienia i Waldemara Ożóga; dyskusja panelowa nt. znaczenia społecznej gospodarki rynkowej – prof. Marek Rymsza, prof. Marek Leszczyński, Rafał Woś; koncert w wykonaniu Strauss Ensemble.
8 września 2025 r.
Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Kielcach
- Godz. 12.00. Wernisaż wystawy Przemilczane historie na znaczkach Poczty Podziemnej z lat osiemdziesiątych XX wieku; „Porozumienia Sierpniowe – sierpień 80. Powstanie Solidarności” – prelekcja; „Konspirator” – warsztaty, dla dzieci; rozstrzygnięcie konkursu filmowego „Festiwal Solidarności. Gdzie byłem, co robiłem 31 sierpnia 1980 roku?”.