M10D 215,072 MHz Zadzwoń do studia 41 200 20 20 
– Osoby z niepełnosprawnością też mają coś do powiedzenia, mogą inspirować, mogą dzielić się pięknem – mówiła Ewa Lubacz, reżyser i choreograf Zespołu Inscenizacji Tanecznych „Uśmiech”. To ta grupa, jako jedyna, została uhonorowana Świętokrzyską Nagrodą Kultury pierwszego stopnia. Wydarzenie odbyło się w środę (22 października), w Wojewódzkim Domu Kultury w Kielcach.
Wyróżnienia zostały wręczone już po raz 27. Są przyznawane przez Zarząd Województwa Świętokrzyskiego za szczególne osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej oraz upowszechniania i ochrony dziedzictwa narodowego.
Renata Janik, marszałek województwa wyjaśniła, że w tym roku wpłynęło 40 wniosków. Spośród zgłoszeń wyłoniono laureatów.
– Ludzi kultury, ludzi utalentowanych, z pasją, którzy każdego dnia budują tożsamość naszego regionu, którzy każdego dnia promują nasz region. I te nagrody są uhonorowaniem ich twórczości. Cieszmy się, że tych osób przybywa – podkreśliła.
W tym roku przyznano tylko jedną nagrodę pierwszego stopnia. Trafiła do zespołu „Uśmiech”, który działa w Wojewódzkim Domu Kultury w Kielcach. Jego reżyser i choreograf Ewa Lubacz przyznała, że cieszy się z tego wyróżnienia.
– Ta nagroda jest uhonorowaniem 26 lat działalności zespołu. To informacja, że jesteśmy dostrzegani, że jesteśmy zauważani i to dobrze, bo istniejemy w publicznej przestrzeni. Osoby z niepełnosprawnością też mają coś do powiedzenia, mogą inspirować, mogą dzielić się pięknem, więc ta nagroda to forma docenienia nas, ale z drugiej strony to też impuls do dalszych działań. Już teraz mogę państwa zaprosić na premierę nowego spektaklu. To będzie zupełna nowość, ponieważ przygotowujemy musical „Witajcie w naszej bajce”, z autorskim tekstem i autorskimi piosenkami, w którym zagrają aktorzy teatru „Uśmiech”, aktorzy teatru „Horyzont” i Chór Garnizonowy Wojewódzkiego Domu Kultury – zachęciła.
Ewa Lubacz dodała, że „Uśmiech” działa w Kielcach już od 26 lat.
– Założycielem i choreografem była pani Grażyna Piłat, a dwa lata temu przejęłam tę funkcję. Tworzymy spektakle, w których grają osoby z niepełnosprawnością intelektualną. W tej chwili w zespole jest 22 aktorów. To są osoby dorosłe. Spektakle opierają się głównie na muzyce, choreografii, ruchu, tańcu – wyjaśniła.
W czasie gali wręczono także pięć nagród drugiego stopnia.
Za działalność edukacyjną i społeczną uhonorowani zostali aktorzy Teresa i Mirosław Bielińscy oraz założony przez nich zespół TeTaTeT.
– Jesteśmy wzruszeni – przyznał Mirosław Bieliński. – Cieszymy się, że nie tylko nasza widownia docenia to, co robimy. Bardzo nas to cieszy, że nie tylko publiczność widzi pozytywne strony naszej pracy – dodał.
W gronie laureatów znaleźli się też: Mateusz Strzelecki – skrzypek Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Świętokrzyskiej, pedagog szkół muzycznych regionu i Uniwersytetu Jana Kochanowskiego; Orkiestra Dęta Ochotniczej Straży Pożarnej w Olesznie – jedna z najstarszych orkiestr w gminie Krasocin; Zespół Ludowy KGW Bolechowiczanie – świętujący w tym roku swój jubileusz 25-lecia oraz Leszek Wawrzyk – rzeźbiarz, malarz ziemi chmielnickiej.
Świętokrzyska Nagroda Kultury ma charakter finansowy. Laureat nagrody pierwszego stopnia otrzymał 20 tys. zł, natomiast wyróżnieni nagrodami drugiego stopnia – po 6 tys. zł.
Dodatkowo przyznana została Nagroda Honorowa. W tym roku trafiła do Zespołu Pieśni i Tańca „Wierna Rzeka” oraz Kabaretu z Konopi.
Gala wręczenia Świętokrzyskiej Nagrody Kultury była połączona z inauguracją Roku Kulturalnego i Sezonu Artystycznego 2025/2026.
Wydarzenie uświetnił występ Janusza Radka.
Świętokrzyska Nagroda Kultury 2025 – prezentacja laureatów
Nagroda I stopnia
Zespół Inscenizacji Tanecznych ,,Uśmiech” – zespół działający przy WDK w Kielcach od 1999 roku. Tworzą go dzieci i młodzież z niepełnosprawnościami – głównie z zespołem Downa. Zespół prezentuje inscenizacje teatralne oparte na pantomimie, tańcu i ekspresji ruchowej, sięgając po repertuar inspirowany literaturą polską, historią czy kulturą ludową; zespół występuje na ogólnopolskich i międzynarodowych festiwalach artystycznych.
Nagroda II stopnia
Teresa Bielińska i Mirosław Bieliński – aktorzy i założyciele Teatru TeTaTeT, którzy od lat kształtują życie kulturalne Kielc i województwa świętokrzyskiego, łącząc sztukę z misją społeczną. Zasługi państwa Bielińskich zostały uhonorowane Nagrodą Miasta Kielce 2024 roku w kategorii Kultura za długoletnią pracę i wkład w rozwój kulturalny regionu. Teresa Bielińska jest laureatką dwóch edycji Plebiscytu „Dzikiej Róży Publiczności” w latach 2012 i 2019. W 2025 roku obchodzi jubileusz 45-lecia pracy artystycznej. Z kolei Mirosław Bieliński jest laureatem aż siedmiu edycji Plebiscytu „Dzikiej Róży Publiczności”, a w 2024 roku obchodził jubileusz 40-lecia swojej pracy artystycznej.
Mateusz Strzelecki – skrzypek Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Świętokrzyskiej, pedagog szkół muzycznych regionu i Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach; na jego działalność artystyczną składają się występy w roli solisty, kameralisty i członka orkiestr w wielu krajach Europy oraz w USA, Chinach, Japonii, Wietnamie, Rosji i na Tajwanie. Od roku 2022 jest członkiem sekcji pierwszych skrzypiec Filharmonii Świętokrzyskiej im. Oskara Kolberga w Kielcach. Jest również pierwszym skrzypkiem kwartetu smyczkowego „Padlewski Quartet”, złożonego z muzyków kieleckich, z którym występował m.in. na koncertach organizowanych przez MSZ i Instytut Strat Wojennych im. Witolda Pileckiego pt. „Requiem pamięci kompozytorów polskich”. W roku 2024 kwartet występował także w koncertach pt. „Papkinada”, upamiętniających urodzonego w Kielcach aktora Wiesława Gołasa.
Orkiestra Dęta Ochotniczej Straży Pożarnej w Olesznie – jest jedną z najstarszych orkiestr w gminie Krasocin. Powstała w 1922 roku z inicjatywy Zarządu OSP Olesznie, ówczesnego proboszcza ks. Stanisława Borowieckiego oraz dziedzica tutejszych dóbr – Konrada Wierusz-Niemojewskiego. Obecnie liczy 40 muzyków-amatorów oraz 10 młodych adeptów w szkółce orkiestrowej, którzy regularnie pobierają naukę od zatrudnionych instruktorów. Od 103 lat orkiestra występuje na imprezach gminnych i powiatowych. Uświetnia również uroczystości patriotyczne oraz religijne. Przez 16 lat Kapelmistrzem Oleszyńskiej Orkiestry był Lech Borycki. Od 2023 roku Kapelmistrzem Orkiestry Dętej OSP Oleszno jest Robert Adamczyk. Orkiestra Dęta OSP Oleszno może poszczycić się uczestnictwem w wielu Przeglądach Orkiestr OSP oraz pokaźną ilością nagród.
Zespół Ludowy KGW Bolechowiczanie – świętujący w tym roku swój jubileusz 25-lecia, został założony 11.06.2000 roku przez Grażynę Tosnowiec i Jolantę Pyk. Kierownikiem muzycznym został Tadeusz Krzysztofek, ceniony w regionie akordeonista. Chęć działania, pracowitość i ambicje członków zespołu, szybko doprowadziły do sukcesów w konkursach, przeglądach, festiwalach i innych wydarzeniach. Zespół Bolechowiczanie opracował obrzęd, pt. „Tradycyjny obrzęd pieczenia chleba”, przedstawiony w Muzeum Wsi Kieleckich w Tokarni w roku 2021 i 2022, 2025, a także w DK Piekoszów.
Leszek Wawrzyk – rzeźbiarz, malarz ziemi chmielnickiej. W 2024 roku obchodził jubileusz 45-lecia działalności artystycznej, co stanowi dowód jego wieloletniego, konsekwentnego zaangażowania w rozwój sztuki. Jego prace są głęboko osadzone zwłaszcza w kontekście kultury i historii Ponidzia. Urodził się i tworzy w Chmielniku, a motywy z jego otoczenia często pojawiają się w dziełach. Malując zabytki, przestrzenie miejskie, podejmując tematykę religijną i kulturową; animator kultury i społecznik, dzieląc się swoim doświadczeniem i pasją z dziećmi, młodzieżą oraz dorosłymi. Wielokrotnie prowadził zajęcia plastyczne, warsztaty i spotkania edukacyjne, w których inspirował uczestników do twórczego myślenia i odkrywania własnych możliwości artystycznych.
Nagroda Honorowa
Zespół Pieśni i Tańca „Wierna Rzeka” – powstał w czerwcu 2005 roku. Obecnie liczy 20 osób, w tym jest sześcioosobowa kapela. Kierownikiem zespołu jest Teodora Krążek. Zespół posiada niezliczoną ilość nagród: 2021 rok – I miejsce w przeglądzie w Chmielniku, II miejsce – na festiwalu muzyki ludowej ziemi kieleckiej, oraz I miejsce – w Buskich Spotkaniach z Folklorem. 2022 rok – doroczna nagroda starostwa kieleckiego w dziedzinie kultury. 2023 rok – III miejsce w Buskich Spotkaniach z Folklorem; 2023 rok – I miejsce w przeglądzie w Chmielniku.
Kabaret z Konopi – istnieje od 2005 roku, laureat 90 nagród na festiwalach i przeglądach w całym kraju. W ubiegłym roku Kabaret z Konopi powrócił do festiwali konkursowych wygrywając 1 miejsce na Mulatce w Ełku oraz Grand Prix i 1 miejsce na najstarszym festiwalu kabaretowym w Polsce czyli Lidzbarskich Wieczorach Humoru i Satyry w Lidzbarku zdobywając także Nagrodę Publiczności. W tym roku zdobył także pierwsze miejsce wygrywając głosami Publiczności na festiwalu Fermenty w Bielsko-Białej oraz Grand Prix i Nagrodę Publiczności podczas Turnieju Małych Form Satyrycznych w Bogatyni.
