Co wiemy na pewno, a co pozostaje w sferze domysłów? Aspektowi historycznemu koronacji Bolesława Chrobrego była poświęcona debata, która we wtorek (28 października) odbyła się w Archiwum Państwowym w Kielcach.
Koronacja stworzyła pewną legendę, która stała się mitem na temat królewskiej godności pierwszych władców piastowskich oraz państwa piastowskiego jako królestwa – mówił dr Paweł Figurski z Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie.
– Ta tradycja była tak silna, że przetrwała okres rozbicia dzielnicowego, kiedy Piastowie nie byli koronowani, a jednak władztwo było nazywane królestwem. To też posłużyło do odnowienia instytucji monarchii pod koniec XIII wieku – tłumaczył.
Dr Paweł Figurski przyznał, że wciąż mało wiadomo na temat koronacji pierwszego króla Polski.
– Tak naprawdę nie wiemy dokładnie, kiedy wydarzyła się koronacja, w którym miejscu, kto w niej uczestniczył i jak przebiegał ryt sakry królewskiej. Natomiast na podstawie różnych źródeł możemy stawiać mniej lub bardziej prawdopodobne hipotezy – mówił.

Jak zatem mogła wyglądać koronacja Bolesława Chrobrego?
– Mamy kilka elementów wspólnych wszystkich koronacji z początku XI wieku. Wydaje się, że uroczyste wprowadzenie poprzedziło sam element sakry, następnie litania ku czci Wszystkich Świętych, w której władca dokonywał prostracji (leżenia krzyżem), potem było namaszczenie, przekazanie korony i insygniów władzy, a następnie Eucharystia, podczas której władca musiał przyjąć Ciało Chrystusa, czyli Komunię – opisywał.
Drugi z dyskutantów prof. Krzysztof Bracha z Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk w Warszawie zaznaczył, że prowadzone od ponad stu lat badania nad sytuacją polityczną, która doprowadziła do koronacji, pozwoliły odkryć wiele faktów. Natomiast wciąż mało wiadomo na temat rytualizacji ceremoniału koronacyjnego.
– Liturgią koronacyjną mediewistyka polska zajmuje się zaledwie od 20-25 lat – zauważył.
Prof. Krzysztof Bracha zwrócił uwagę, że wtorkowa debata historyczna wpisała się w cykl wydarzeń popularyzujących wiedzę o wydarzeniach sprzed tysiąca lat, a w tym zakresie wiele już się wydarzyło w naszym regionie.
– Dzięki współpracy z dr. Pawłem Figurskim, który jest głównym specjalistą w zakresie liturgii pierwszych Piastów, czy też w ogóle liturgii koronacyjnych wczesnośredniowiecznych w Europie, a to jest specjalność bardzo wąska. Tak naprawdę mamy kilku specjalistów. Wykonaliśmy fajną pracę popularyzatorską. Jestem usatysfakcjonowany, że w Świętokrzyskiem udało się zrobić tyle imprez, dość ciekawych merytorycznie, za niewielki wkład finansowy – ocenił.
Uzupełnieniem debaty były dwie wystawy. Pierwsza, planszowa, która pokazywała tysiącletnie dzieje państwa polskiego. Natomiast druga, jak mówiła dr Wiesława Rutkowska, była wyjątkowa.
– Wystawa oryginalnych pergaminów z archiwum ordynacji Myszkowskich. Tam znajdują się m.in. przywileje nadawane przez królów dla rodziny Myszkowskich – opisywała.
Spotkanie poprowadził ks. dr Andrzej Kwaśniewski.


















