Pożar, powódź, czy też burza to sytuacje, które stanowią zagrożenie dla naszego zdrowia i życia. Często powodują też przerwy w dostawie prądu oraz utrudnienia w przemieszczaniu się i komunikowaniu. Wyjaśniamy, w jaki sposób się do nich przygotować i jak zachować się w przypadku ich zaistnienia.

Kluczowymi elementami systemu ostrzegania i alarmowania ludności w sytuacjach zagrożenia są Regionalny System Ostrzegania (RSO), Alert RCB oraz emitowane przez sygnały alarmowe. Dzięki nim mieszkańcy są informowani i ostrzegani w przypadku nadzwyczajnych zdarzeń, np. przed atakiem z powietrza, skażeniem czy też klęskami żywiołowymi, np. powodzią.

– W przypadku wystąpienia zagrożenia z pomocą przychodzą służby ratunkowe i ochrony ludności, ale to wymaga czasu. I dlatego należy być przygotowanym na takie zdarzenia, jak chociażby burza czy też pożar. Wiedza na temat tego, jak się zachować w przypadku zagrożenia pozwala odpowiednio i sprawnie zareagować – mówi st. kpt. Marcin Bajur z Komendy Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej w Kielcach.

Powódź

Przygotowując się na wypadek powodzi przede wszystkim należy zgromadzić zapasy żywności i wody pitnej. Trzeba także być gotowym na zabezpieczenie domu. Przydatne będą worki z piaskiem oraz narzędzia i materiały pozwalające uszczelnić drzwi i okna. Ponadto dzieci i osoby starsze należy odpowiednio wcześniej przewieźć w bezpieczne miejsce, np. do rodziny.

– W przypadku powodzi dokumenty, wartościowe rzeczy i urządzenia, jeśli to możliwe, najlepiej przenieść na górne piętra budynku. Instalację elektryczną i gazową należy wyłączyć, a samochód zaparkować w bezpiecznym miejscu, ale nie blokując dróg – instruuje st. kpt. Marcin Bajur.

I doradza, aby zadbać o naładowanie baterii w telefonie oraz w radioodbiorniku, dzięki czemu będziemy mogli uzyskać informacje o aktualnej sytuacji powodziowej i sposobach postępowania.

– W czasie powodzi nie używajmy wody ze studni, bo może ona być skażona. Nie należy też chodzić po obszarach zalanych – dodaje st. kpt. Marcin Bajur.

W przypadku konieczności opuszczenia domu trzeba natomiast zabrać ze sobą niezbędne rzeczy, przede wszystkim przygotowany wcześniej plecak ewakuacyjny.

– Jeśli ewakuacja nie jest możliwa, a niezbędna jest pomoc, w widocznym miejscu należy wywiesić flagę. Dzięki temu ratownicy będą wiedzieli czego potrzebujemy. Wywieszenie białej flagi oznacza, że prosimy o ewakuację. Czerwona flaga wskazuje potrzebę pomocy medycznej, a niebieska flaga potrzebę żywności i wody. Flagę można zrobić na przykład z ubrań – podpowiada st. kpt. Marcin Bajur.

Burze i wichury

Burze i wichury to zjawiska, które można przewidzieć i dlatego warto słuchać prognoz pogody, śledzić komunikaty w lokalnych mediach.

Przygotowując się do nadejścia burzy zamknijmy wszystkie okna w mieszkaniu, a w razie możliwości odpowiednio je zabezpieczmy. Znajdujące się na balkonie, tarasie i podwórku przedmioty, które mogłyby zostać porwane przez wiatr, usuńmy lub zabezpieczmy. Ponadto z kontaktów wyłączmy urządzenia elektryczne.

– W czasie burzy należy unikać przebywania na otwartej przestrzeni. Najlepiej szukać schronienia w budynku. Jeśli to niemożliwe należy przyjąć bezpieczną pozycję: kucnąć zbliżając stopy maksymalnie do siebie. Będąc w grupie osób trzeba natomiast rozdzielić się, aby nie tworzyć skupiska. W górach zejdźmy ze szczytów wzniesień w obniżenie terenu, a będąc na otwartych zbiornikach wodnych wyjdźmy na brzeg – mówi st. kpt. Marcin Bajur.

Jadąc samochodem wskazane jest natomiast zatrzymanie się i przeczekanie burzy. Parkując auto omijajmy jednak miejsca pod drzewami lub wysokimi konstrukcjami, które mogą zostać przewrócone lub uszkodzone.

– Po burzy mogą nastąpić przerwy w dostawie prądu. Przygotujmy więc wcześniej latarkę na baterie, świece z zapałkami, radio na baterie, zapasowe baterie i powerbank do naładowania telefonu komórkowego – dodaje st. kpt. Marcin Bajur.

Pożar

Pożar to poważne zagrożenie dla życia, zdrowia i mienia. St. kpt. Marcin Bajur podkreśla, że nawet małe zaniedbanie może prowadzić do katastrofalnych skutków.

– Aby zminimalizować ryzyko pożarów przede wszystkim nie pozostawiajmy otwartego ognia bez nadzoru, np. zapalonej świeczki. Przyczyną pożarów często jest także nieprawidłowa eksploatacja urządzeń, takich jak piecyki i farelki. Istotna jest też prawidłowa eksploatacja przewodów kominowych, ponieważ bez systematycznego ich czyszczenia może dojść do zapalenia się sadzy. Dbajmy również o stan techniczny instalacji elektrycznej, bowiem tzw. zwarcia często są przyczyną pożaru – radzi st. kpt. Marcin Bajur.

I dodaje, że istotna jest też prewencja pożarowa. – Warto mieć sprawną gaśnicę, zainstalować czyjki dymu, unikać przeciążania instalacji elektrycznej, a materiały łatwopalne przechowywać z dala od źródeł ciepła – wskazuje.

Jeżeli zauważymy pożar natychmiast zadzwońmy na numer alarmowy 112. Po zgłoszeniu się dyżurnego podajmy adres, w którym doszło do pożaru, co się pali, a także czy występuje zagrożenie dla życia i zdrowia.

– W przypadku pożaru bardzo ważną kwestią jest skuteczne reagowanie, które wymaga odpowiedniej wiedzy i przygotowania. Pamiętajmy, że nie wszystko co się pali można gasić wodą. Na przykład płonący olej wybuchnie, a gaszenie wodą urządzeń pod napięciem może spowodować porażenie prądem – instruuje st. kpt. Marcin Bajur.

Jeśli do pożaru doszło w pomieszczeniu należy je jak najszybciej opuścić odłączając, jeżeli to możliwe, gaz i prąd. Nie wolno natomiast otwierać okien, bo może to spowodować rozprzestrzenienie się ognia. – Nie traćmy czasu na ratowanie rzeczy osobistych, bo ogień może odciąć nam drogę ucieczki – dodaje st. kpt. Marcin Bajur.

Atak z powietrza

W przypadku usłyszenia sygnału alarmowego i komunikatu o ataku z powietrza, z wykorzystaniem np. dronów, należy udać się do najbliższego schronu, ukrycia lub miejsca doraźnego schronienia. Może to być na przykład piwnica, garaż podziemny czy też tunel. Zmierzając do miejsca schronienia zabierzmy ze sobą plecak ewakuacyjny. Unikajmy wind, korzystajmy ze schodów.

– Natomiast będąc na otwartej przestrzeni trzeba paść na ziemię, osłaniając głowę i kark. Ze schronienia nie należy wychodzić pochopnie, powinniśmy bezwzględnie stosować się do poleceń służb – zaznacza st. kpt. Marcin Bajur.

Pozostałe zagrożenia

Sygnały i komunikaty ostrzegawcze są nadawane także w przypadku zagrożeń chemicznych, biologicznych, radiologicznych i nuklearnych. Jeśli usłyszymy je przebywając w budynku, należy zamknąć i uszczelnić okna, drzwi, otwory wentylacyjne i wyłączyć klimatyzację. W identyczny sposób należy postępować jadąc samochodem, a dodatkowo wskazane jest opuszczenie strefy zagrożenia.

Więcej informacji i wskazówek na ten temat można znaleźć w wydanym przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji „Poradniku bezpieczeństwa” oraz na stronie internetowej Rządowego Centrum Bezpieczeństwa.

– Umiejętność odpowiedniego zachowania się przed, w trakcie i po wystąpieniu zagrożenia ma znaczący wpływ na nasze bezpieczeństwo. Pozwala także ograniczyć straty w mieniu i dobytku oraz ułatwia pracę służb ratowniczych. Zapoznajmy się więc z poradami dotyczącymi bezpiecznych zachowań. Przede wszystkim stosujmy się jednak do komunikatów i poleceń wydawanych przez służby – apeluje st. kpt. Marcin Bajur.