Ludzie lub obiekty takie jak elektrownie, stacje uzdatniania wody, dworce czy galerie handlowe mogą stać się celem ataków terrorystycznych. W jaki sposób wówczas się zachować? I co zrobić na przykład w sytuacji, gdy znajdziemy przedmiot niewiadomego pochodzenia i podejrzewamy, że może to być bomba?

Alarm bombowy

Zagrożenia terrorystyczne. Co warto wiedzieć? — Fot. Aneta Cielibała-Gil – Radio Kielce

Najczęściej spotykaną formą działań terrorystycznych jest zamach bombowy mający na celu wywołanie dużego oddźwięku politycznego i medialnego. Ofiarami zamachu bardzo często są przypadkowe osoby przebywające w miejscach publicznych takich jak dworce, targowiska, czy też duże sklepy. I dlatego informacji o zagrożeniu bombowym nie wolno bagatelizować ani lekceważyć.

– W przypadku działań terrorystycznych nie ma wyraźnych znaków ostrzegawczych o możliwości wystąpienia zamachu lub są one trudno dostrzegalne. Sprawcom bardzo zależy żeby działać z zaskoczenia. W przeciwdziałaniu takim atakom zainteresowania i uwagi wymagają przede wszystkim pozostawione bez opieki przedmioty, np. torby i paczki. Warto nie pozostawać obojętnym na nietypowe zachowania osób oraz samochody, a w szczególności furgonetki, zaparkowane w pobliżu miejsc organizowania imprez masowych i zgromadzeń – mówi inspektor Tomasz Jarosz, pierwszy zastępca Komendanta Wojewódzkiego Policji w Kielcach.

W sytuacji zagrożenia atakiem bombowym niezwykle ważne jest natychmiastowe powiadomienie służb, a następnie zastosowanie się do ich zaleceń.

– Mając informację o możliwości podłożenia ładunku wybuchowego niezwłocznie zadzwońmy na numer alarmowy 112. W rozmowie z operatorem powiedzmy przede wszystkim o naszych podejrzeniach, co do rodzaju zagrożenia i miejscu jego występowania. Przekażmy także, skąd wiemy o potencjalnym zagrożeniu, a więc czy otrzymaliśmy wiadomość na ten temat przez telefon, czy znaleźliśmy podejrzany przedmiot. W przypadku zgłoszenia telefonicznego o podłożeniu „bomby” starajmy się przekazać treść rozmowy ze zgłaszającym, a w przypadku informacji otrzymanej pocztą elektroniczną treść komunikatu, jaki otrzymaliśmy. W przypadku odnalezienia przedmiotu, który wzbudził niepokój, konieczne jest natomiast podanie miejsca jego odnalezienia oraz opisanie go – instruuje inspektor Tomasz Jarosz.

Zawiadamiając służby o możliwości podłożenia ładunku wybuchowego niezbędne jest również wskazanie numeru telefonu, na który przekazano informację o zagrożeniu oraz dokładny czas jej przyjęcia lub adres e-mail, na który przesłano komunikat.

– Osobę zgłaszającą operator numeru alarmowego poprosi natomiast o podanie danych personalnych wraz z adresem i numerem telefonu – dodaje zastępca Komendanta Wojewódzkiego Policji w Kielcach.

Inspektor Tomasz Jarosz podkreśla, że identyfikacją zagrożenia związanego z odnalezieniem podejrzanego przedmiotu oraz jego ewentualną neutralizacją zajmują się wyłącznie wyspecjalizowane jednostki policji.

– To do nich należy na przykład sprawdzenie pirotechniczne wskazanego w zawiadomieniu miejsca pod kątem wykrycia materiałów wybuchowych. Zadaniem funkcjonariuszy jest też zweryfikowanie realności zagrożenia i ustalenie sprawców wywołania alarmu, gdy są przesłanki ku temu, że może on być fałszywy – mówi inspektor Tomasz Jarosz.

I dodaje, że przedmiotu, np. torby lub urządzenie, co do którego zachodzi podejrzenie, że może być niebezpieczny, nie wolno dotykać. – Należy jedynie postarać się zabezpieczyć miejsce znalezienia przedmiotu, aby uniemożliwić dostęp do niego innych osób – wskazuje policjant.

Strzelanina – co robić?

Fot. Jarosław Kubalski - Radio Kielce — Fot. Jarosław Kubalski – Radio Kielce

Zadzwonić na numer alarmowy 112 koniecznie należy również, jeżeli w naszym bezpośrednim sąsiedztwie rozległy się strzały. W takiej sytuacji uciekajmy z miejsca zagrożonego. Nie starajmy się za wszelką cenę pomagać innym, nie ratujmy rzeczy osobistych. Biegnijmy pochyleni obserwując teren i myśląc, którędy możemy wydostać się z zagrożonego miejsca.

– Jeżeli nie możemy uciekać, poszukajmy naturalnych osłon, które mogą nas ochronić. Mogą to być grube ściany, murki, wysokie krawężniki lub drzewa. Nie ruszajmy się i zachowajmy ciszę – radzi inspektor Tomasz Jarosz.

W przypadku, gdy nie możemy się wydostać z budynku, a napastnik nas nie zauważył, należy ukryć się w jakimś pomieszczeniu. W takiej sytuacji zabarykadujmy drzwi ciężkimi przedmiotami, np. szafką lub stołem. Wyłączmy źródła dźwięku i światła, wyciszmy telefon i słuchajmy odgłosów z zewnątrz. Ponadto w miarę możliwości należy się ukryć, chociażby za meblami.

– Bez względu na to co się dzieje, zachowujmy ciszę, nie wychodźmy z pomieszczenia. Czekajmy na przybycie służb ratowniczych starając się zachować spokój – dodaje policjant.

Jeżeli jesteśmy ukryci w pomieszczeniu, zadzwońmy na numer alarmowy 112. Przez telefon rozmawiajmy jednak cicho, nasłuchujmy odgłosów z otoczenia.

– Przekażmy, co i gdzie się wydarzyło, co zauważyliśmy, czy widzieliśmy sprawcę lub sprawców, opiszmy jak wyglądali, jakie mieli uzbrojenie. Nie zapomnijmy poinformować o ewentualnych osobach poszkodowanych. W sytuacji gdy nie możemy rozmawiać, pozostawmy natomiast aktywne połączenie i pozwólmy słuchać operatorowi numeru alarmowego – podpowiada Tomasz Jarosz.

I zaznacza, że walkę z napastnikiem należy podjąć wyłącznie w sytuacji bezpośredniego zagrożenia życia.

Akcja antyterrorystyczna

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji w jednym z poradników dotyczących zagrożeń terrorystycznych podpowiada również, co należy zrobić w sytuacji, gdy znajdziemy się w centrum lub w bezpośrednim zasięgu akcji antyterrorystycznej.

– Bądźmy świadomi, że będą to działania gwałtowne, wykluczające jakiekolwiek namiastki sprzeciwu. W takiej sytuacji nie należy uciekać z miejsca zdarzenia. Nie należy także wykonywać gwałtownych ruchów, ponieważ policjanci mogą uznać nas za napastnika. Należy położyć się za najbliższym ukryciem, trzymać ręce z otwartymi dłońmi na wysokości głowy, a przede wszystkim słuchać i wykonywać polecenia przekazywane przez policjantów. A jeżeli w wyniku pomyłki staniemy się przypadkowym „celem” akcji policyjnej, nie należy stawiać oporu, ponieważ spowoduje to zwiększenie gwałtowności działań, a policjanci mogą potraktować nas jak napastnika – czytamy w poradniku opublikowanym przez MSWiA.