Bartłomiej Sienkiewicz, kandydat Koalicji Obywatelskiej w wyborach parlamentarnych, krytykuje decyzję prezydenta Andrzeja Dudy o objęciu patronatem obchodów 75. rocznicy powstania Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych. Powoływał się w Kielcach na list otwarty w tej sprawie, napisany przez sześć osób, dzieci oficerów Armii Krajowej.
Zdaniem Sienkiewicza, Brygada Świętokrzyska kolaborowała z hitlerowcami. Nie przekonują go odmienne opinie historyków i wyniki badań prowadzonych w tej sprawie.
– Jest paradoksem, że Brygada Świętokrzyska, która była pod patronatem komendanta radomskiego gestapo Paula Fuchsa, leczyła swoich rannych żołnierzy w niemieckich szpitalach, a także mordowała Polaków, których uważała za konkurencję, jest teraz w tej chwili zrównana z bohaterami AK walczącymi o wolność tej ziemi – mówi Bartłomiej Sienkiewicz.
Zupełnie innego zadania są historycy, którzy w audycji Radia Kielce, „Brygada Świętokrzyska – Stop Czarnej Legendzie” wyraźnie podkreślali, że Brygada Świętokrzyska NSZ nigdy nie podejmowała działań skierowanych przeciwko Polakom, nie można więc w żadnym wypadku zarzucić jej kolaboracji.
Leszek Bukowski, historyk Instytutu Pamięci Narodowej przyznaje, że do porozumienia Brygady Świętokrzyskiej z Niemcami rzeczywiście doszło, jednak jej członkowie nigdy nie zdradzili Polski.
– Brygada Świętokrzyska musiała podjąć bardzo trudną decyzję, jaką było odejście na zachód, by połączyć się z wojskami gen. Andersa. W konsekwencji, została włączona do amerykańskich sił okupacyjnych. Rzeczywiście dochodziło do tzw. taktycznych rozmów z poszczególnymi dowódcami Wehrmachtu, które stały się później zarzutem współpracy i kolaboracji z Niemcami. Narodowe Siły Zbrojne miały świadomość, że w momencie wkroczenia Sowietów, wszyscy zostaną wymordowani, tak się przecież działo i taki był powód tych działań taktycznych – podkreśla.
Marek Maciągowski, historyk z Ośrodka Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej w Kielcach podkreśla z kolei, że porozumienie Brygady Świętokrzyskiej z Niemcami było dramatyczną decyzją, ale nie można odmówić jej racjonalności.
– Niemcy mieli nadzieję na to, że Brygada Świętokrzyska włączy się kiedyś do walki z Rosjanami. Żołnierze NSZ zostali za to zaprowiantowani, udzielono im opieki medycznej. Faktem jest jednak, że Brygada Świętokrzyska nigdy nie włączyła się do wspólnej z Niemcami walki przeciwko Rosjanom. Kolaboracji, czyli działania przeciwko własnemu narodowi, tego zamiaru z pewnością nie było – podkreśla historyk.
O tym, że Brygada Świętokrzyska Narodowych Sił Zbrojnych nie kolaborowała z Niemcami świadczy również, fakt, że jej członkowie zostali sprawdzeni przez amerykański wywiad przed wcieleniem w skład Armii Stanów Zjednoczonych.
W audycjach „Brygada Świętokrzyska – Stop Czarnej Legendzie”, prezentowanych na antenie Rada Kielce możemy posłuchać wypowiedzi historyków i żołnierza Brygady Świętokrzyskiej, którzy przedstawiają prawdziwy obraz tej formacji. Program będzie emitowany do piątku przed godziną 14.00.