W Starachowicach, Wąchocku i na polanie Wykus, ale także w Bodzentynie i Suchedniowie trwają ostatnie przygotowania do rozpoczynających się w piątek, 14 czerwca uroczystości, upamiętniających żołnierzy Armii Krajowej, walczących w oddziałach Jana Piwnika „Ponurego” i Eugeniusza Kaszyńskiego „Nurta”.
Jednym z elementów święta będzie odsłonięcie w Starachowicach pomnika dwóch żołnierzy tego zgrupowania: Mariana Świderskiego „Dzika” i Edmunda Rachtana „Kaktusa”. Adam Brzeziński z urzędu miasta w Starachowicach przypomina, że obydwaj angażowali się w tworzenie środowiska kombatantów Armii Krajowej. To m.in. dzięki ich pracy, na Wykusie stanęła kapliczka upamiętniająca żołnierzy Nurta i Ponurego.
Rzeźby ustawione na Placu pod Skałkami są naturalnej wielkości, przedstawiają żołnierzy w okresie ich młodości. Postaci są ustawione przy drzewie, dowódca ogląda przedpole przez lornetkę, a żołnierz go ubezpiecza. Autorem pomnika jest Karol Badyna, krakowski artysta, profesor Akademii Sztuk Pięknych. Spod jego ręki wyszedł także pomnik Zdzisława Rachtana „Halnego”, umieszczony w 2014 roku na skwerze przy ulicy Armii Krajowej. Adam Brzeziński przypomina, że to miejsce staje się szczególnym znakiem pamięci, ponieważ do trzech żołnierzy Ponurego ma jeszcze dołączyć Antoni Heda „Szary”.
Edmund Rachtan to brat stryjeczny Zdzisława Rachtana „Halnego”, który przez wiele lat po wojnie walczył o pamięć o polskich żołnierzach Armii Krajowej, był zaangażowany w postawienie pierwszej w Polsce kapliczki upamiętniającej Armię Krajową, stanęła na polanie Wykus w 1957 roku. Przez lata był współorganizatorem uroczystości wykusowych.
Brat Albert, furtian w klasztorze cystersów w Wąchocku wspomina go jako bardzo skromnego, a jednocześnie stanowczego człowieka. Udało mu się w komunistycznym świecie doprowadzić do tego, że cyklicznie organizowane były uroczystości wspomnieniowe, a na Rynku w Wąchocku w 1984 roku stanął pomnik „Ponurego”.
Odsłonięcie pomnika Mariana Świderskiego i Edmunda Rachtana zaplanowane jest na sobotę na godzinę 11.00. Przed 16.00 rozpoczną się uroczystości na polanie Wykus.