Nieswoiste zapalenie jelit, to choroba rzadka. W Polsce na tę przypadłość cierpi około 50 tysięcy osób, a co czwarta z nich jest niepełnoletnia. To choroba bardzie wstydliwa, dlatego tak niewiele się o niej mówi. Stąd świadomość społeczna na temat tego schorzenia jest znikoma.
Na temat tej choroby rozmawiamy z dr Beatą Gładysiewicz, gastroenterolog, specjalistą chorób dziecięcych ze Świętokrzyskiego Centrum Pediatrii w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Kielcach.
– Kiedy można mówić o swoistych chorobach zapalnych jelit?
To choroby przewlekłe dotyczące przewodu pokarmowego. Zaliczamy do nich przede wszystkim wrzodziejące zapalenie jelita grubego, chorobę Leśniowskiego – Crohna
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego, dotyczy jak sama nazwa wskazuje, tylko jelita grubego. Natomiast choroba Leśniowskiego – Crohna może dotyczyć każdego odcinka pokarmowego, począwszy od jamy ustnej, a na odbycie kończąc.
Choroby te przebiegają z okresami zaostrzeń i remisji. Remisja, to taki czas, kiedy pacjent czuje się dobrze, nie ma żadnych objawów klinicznych.
– Czy wiadomo jakie są przyczyny powstawania tych chorób?
Niestety, patogeneza tych chorób nie jest znana. Brane są pod uwagę różne czynniki: środowiskowe, immunologiczne i genetyczne. Natomiast nie oznacza to, że ta choroba jest dziedziczona genetycznie. Jest w rodzinie jednak skłonność do różnych chorób, które należą do dużej grupy chorób z autoimmunizacji, czyli organizm sam przeciwko sobie wytwarza przeciwciała.
– Jakie są objawy nieswoistych zapaleń jelit?
Mogą być różne, ale najczęściej są to przewlekłe bóle brzucha, częste biegunki i stany gorączkowe. U dzieci mamy tez do czynienia z upośledzeniem procesu wzrastania i z niedoborem masy ciała. Mogą także występować pozajelitowe, jak np. objawy oczne (zapalenie przedniego odcinka oka), skórne (rumień guzowaty), czy stawowe (bóle i obrzęki). Gdy te objawy wystąpią, wówczas konieczna jest wizyta u lekarza.
– W przypadku nieswoistego zapalenia jelita wiek nie ma znaczenia. Choroba dotyka zarówno osoby młode, jaki starsze.
Tak. Są dwa szczyty zachorowań. Pierwszy, to okres kilkunastolatka, a potem najczęściej na te chorobą zapadają osoby pomiędzy 20., a 40. rokiem życia. Znane są też przypadki, gdy choroba była rozpoznana w okresie niemowlęcym. To choroba bardzo uciążliwa. Zdarza się, że osoby, które na nią cierpią nawet kilkanaście razy na dobę muszą korzystać z toalety.
– Jak można leczyć nieswoiste zapalenie jelit?
Sposobów jest kilka. Przede wszystkim leczenie farmakologiczne, które jest stopniowane. W przypadku dzieci zaczynamy od leków, które są najmniej toksyczne. Natomiast kończy się na najbardziej specjalistycznych lekach. Do dyspozycji mamy również leczenie żywieniowe. To nie jest dieta, a specjalne preparaty przemysłowe, które dziecko musi spożywać tylko i wyłącznie, przez okres od 6 do 8 tygodni. To leczenie bardzo efektywne.
I jest jeszcze trzeci rodzaj leczenia – operacyjne, czyli chirurgiczne. Tę formę terapii najczęściej stosujemy w przypadku powikłań, ewentualnie w chorobie Leśniowskiego – Crohna, gdy trzeba usunąć kawałek jelita. Z kolei w przypadku wrzodziejącego zapalenia jelita grubego leczenie jest radykalne, ratujące życie. Jeżeli rzut choroby jest tak ciężki, że pacjent nie reaguje na żadne leki, wówczas pozostaje usunięcie mu całego jelita grubego. To zabieg okaleczający, ale ratujący z choroby.
– Jakie są powikłania tej choroby?
W przypadku wrzodziejące zapalenia jelita grubego jednym z głównym powikłań jest zagrożenie rakiem jelita grubego po wielu latach trwania choroby. Natomiast przy chorobie Leśniowskiego – Crohna najczęstszym powikłaniem jest perforacja jelita.
Część 1
Część 2