czwartek, 9 października 2025
101,4 MHz | 90,4 Kielce | 100,00 MHz Włoszczowa  dab logo M10D 215,072 MHz                    Zadzwoń do studia 41 200 20 20          
Brak wyników
Pokaż wszystko
Radio Kielce
  • REGION
    • ŚWIĘTOKRZYSKIE
    • KIELCE
    • BUSKO-ZDRÓJ
    • JĘDRZEJÓW
    • KAZIMIERZA WIELKA
    • KOŃSKIE
    • OPATÓW
    • OSTROWIEC ŚWIĘTOKRZYSKI
    • PIŃCZÓW
    • SANDOMIERZ
    • SKARŻYSKO-KAMIENNA
    • STARACHOWICE
    • STASZÓW
    • WŁOSZCZOWA
  • KRAJ / ŚWIAT
  • SPORT
    • WIADOMOŚCI SPORTOWE
    • KORONA KIELCE
    • INDUSTRIA KIELCE
  • KULTURA
    • AKTUALNOŚCI
    • INFORMATOR KULTURALNY
    • RECENZJE
  • CO NA DROGACH
  • ZDROWIE
  • MULTIMEDIA
    • ZDJĘCIA
    • GALERIA KUBALSKI & TASZŁOW
    • WIDEO
    • PODCASTY
  • POGODA
  • PORTALE RADIA KIELCE
    • CENTRUM EDUKACJI MEDIALNEJ
    • FOLK RADIO
    • PODCASTY
    • PROJEKT PRACA
    • WIELKA LITERATURA W CYFROWYM ŚWIECIE
  • O NAS
    • RAMÓWKA
    • AUDYCJE RADIA KIELCE
    • KONTAKT
    • DZIENNIKARZE
    • DZIAŁ PROMOCJI I MARKETINGU
    • STUDIO GRAM
    • HISTORIA POLSKIEGO RADIA KIELCE
    • WARUNKI KORZYSTANIA
    • REGULAMIN KONKURSÓW ANTENOWYCH
    • ZASADY KAMPANII SPOŁECZNYCH
    • POLITYKA PRYWATNOŚCI
    • STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
    • ABONAMENT RTV
    • PROCEDURA ZGŁOSZEŃ WEWNĘTRZNYCH
    • BIP
Radio Kielce
  • REGION
    • ŚWIĘTOKRZYSKIE
    • KIELCE
    • BUSKO-ZDRÓJ
    • JĘDRZEJÓW
    • KAZIMIERZA WIELKA
    • KOŃSKIE
    • OPATÓW
    • OSTROWIEC ŚWIĘTOKRZYSKI
    • PIŃCZÓW
    • SANDOMIERZ
    • SKARŻYSKO-KAMIENNA
    • STARACHOWICE
    • STASZÓW
    • WŁOSZCZOWA
  • KRAJ / ŚWIAT
  • SPORT
    • WIADOMOŚCI SPORTOWE
    • KORONA KIELCE
    • INDUSTRIA KIELCE
  • KULTURA
    • AKTUALNOŚCI
    • INFORMATOR KULTURALNY
    • RECENZJE
  • CO NA DROGACH
  • ZDROWIE
  • MULTIMEDIA
    • ZDJĘCIA
    • GALERIA KUBALSKI & TASZŁOW
    • WIDEO
    • PODCASTY
  • POGODA
  • PORTALE RADIA KIELCE
    • CENTRUM EDUKACJI MEDIALNEJ
    • FOLK RADIO
    • PODCASTY
    • PROJEKT PRACA
    • WIELKA LITERATURA W CYFROWYM ŚWIECIE
  • O NAS
    • RAMÓWKA
    • AUDYCJE RADIA KIELCE
    • KONTAKT
    • DZIENNIKARZE
    • DZIAŁ PROMOCJI I MARKETINGU
    • STUDIO GRAM
    • HISTORIA POLSKIEGO RADIA KIELCE
    • WARUNKI KORZYSTANIA
    • REGULAMIN KONKURSÓW ANTENOWYCH
    • ZASADY KAMPANII SPOŁECZNYCH
    • POLITYKA PRYWATNOŚCI
    • STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
    • ABONAMENT RTV
    • PROCEDURA ZGŁOSZEŃ WEWNĘTRZNYCH
    • BIP
Brak wyników
Pokaż wszystko
Radio Kielce

Przed 50 laty odbył się pierwszy w Polsce przeszczep nerki

Marek Wtorek
2016-01-26 08:51
3 min. czytania
A A
Piotr Michalski / Radio Kielce

Piotr Michalski / Radio Kielce

Udostępnij na FacebookUdostępnij na TwitterEmail

Przed 50 laty 26 stycznia 1966 r. prof. Jan Nielubowicz oraz prof. Tadeusz Orłowski z I Kliniki Chirurgicznej Akademii Medycznej w Warszawie przeprowadzili pierwszy w Polsce udany przeszczep nerki pobranej od zmarłej osoby. Asystował im m.in. Wojciech Rowiński. Z tej okazji 26 stycznia co roku obchodzony jest w naszym kraju, jako Dzień Transplantacji.

Czytaj również

Od 80 lat biblioteka służy pomocą nie tylko nauczycielom

Od 80 lat biblioteka służy pomocą nie tylko nauczycielom

2025-10-08
Najstarsza uczelnia w regionie otwiera się dla zwiedzających

Najstarsza uczelnia w regionie otwiera się dla zwiedzających

2025-10-08

Pierwszą w Polsce transplantację nerki przeprowadzono u 18-letniej uczennicy szkoły pielęgniarskiej Danuty Milewskiej, która od dzieciństwa cierpiała na chorobę nerek. Operacja rozpoczęła się o 17.00 i trwała zaledwie 57 minut. Wszczepiona nerka już po kilku minutach podjęła pracę. Ogłoszono sukces polskiej medycyny. Tym bardziej, że w drugiej połowie 1965 r. prof. Wiktor Bross i prof. Władysław Wrężlewicz z Wrocławia podjęli już pierwszą taką próbę, ale była ona nieudana (czego jednak nie podano do wiadomości publicznej).

Prof. Jan Nielubowicz miał wtedy 50 lat, a prof. Tadeusz Orłowski – 49. Późniejszy współtwórca i prezes Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego Wojciech Rowiński był wówczas młodym lekarzem, miał zaledwie 31 lat.

Okoliczności pierwszego przeszczepu nerki w naszym kraju były dość dramatyczne. Przygotowania do transplantacji prowadzono w tajemnicy. Danuta Milewska od dwóch miesięcy była podtrzymywana przy życiu dzięki dializom (oczyszczających krew z trujących toksyn – przyp. PAP), ponieważ nerki z powodu infekcji trzeba było u niej ostatecznie usunąć. Dializy były wtedy wyjątkowo uciążliwe, trwały 6-8 godzin i trzeba było je wykonywać 4-5 razy w tygodniu.

Nie było jeszcze precyzyjnych przepisów o pobieraniu narządów do transplantacji w Polsce. Obowiązująca wtedy ustawa z 1948 r. dotyczyły jedynie pobieraniu rogówki i pozyskiwania tkanek od zmarłych, a nie narządów. Jednak pobranie nerek od osób zmarłych uznawano wtedy za etap wstępny badania sekcyjnego. Do tej interpretacji przychylił się również prokurator Zygmunt Papierz. W tej sytuacji nie trzeba było pytać rodziny o zgodę na pobranie narządu, ale tego nie ukrywano.

W tym okresie nie było jeszcze koncepcji śmierci mózgowej. Pierwsze jej kryteria opracowano w 1968 r. na Uniwersytecie Harvarda. Dlatego choć dawcą nerki dla Danuty Milewskiej była kobieta, która „zmarła na skutek ciężkiego urazu czaszki”, jak napisano w protokole szpitalnym, to z jej pobraniem czekano aż ustanie krążenie krwi. Dopiero wtedy stwierdzano zgon, choć nerki często były już mocno zniszczone, nie zawsze nadawały się do przeszczepu.

Pierwsza przeszczepiona w Polsce nerka funkcjonowała prawidłowo, wydziela od 1,1 do 2 litrów moczu na dobę. W normie była badania biochemiczne wskazujące na sprawność nerki. A pacjenta była w coraz lepszym stanie zdrowia. Trzy tygodnie później wypisano ją do domu. Pól roku później chirurdzy uznali, że może wyjechać do sanatorium w Konstancinie pod Warszawą.

Danuta Milewska niespodziewanie umiera 16 lipca 1966 r., choć jej nerki nadal prawidłowo pracowały. Powodem zgonu była ostra martwica trzustki spowodowana prawdopodobnie stosowaniem leków steroidowych w celu zapobiegania odrzuceniu nerki.

W 1966 r. prof. Jan Nielubowicz oraz prof. Tadeusz Orłowski przeprowadzili jeszcze dwie transplantacje nerki. Jedną u będącego już w ciężkim stanie milicjanta, a drugą u młodego mężczyzny. Pierwszy z nich żył z nowym narządem dwa lata, a drugi – cztery.

W 1966 r., który był przełomowy dla polskiej transplantologii, prof. Wiktor Bross przeprowadził pierwszy w naszym kraju przeszczep nerki od żywego dawcy.

Od tego czasu przeszczepiono w Polsce ponad 21 tys. nerek, w tym ponad 700 od żywego dawcy. Od wielu lat przeszczepiane są również inne narządy, takie jak serca, wątroba i trzustka. Ogółem dotąd przeprowadzono w naszym kraju 28 tys. transplantacji.

Pierwsze transplantacje nerki francuski chirurg Mathieu Jaboulay przeprowadził już ponad 100 lat temu – w 1906 r., ale wykorzystał wtedy narządy zwierząt (świni i kozła). Przeszczepione nerki zwierząt funkcjonowały jedynie przez kilka dni z powodu silnej reakcji odrzucenia ich przez organizm człowieka.

23 grudnia 1954 r. w Bostonie młody chirurg plastyczny Joseph Murray ze szpitala Brighama w Bostonie pobrał nerkę od Ronalda Herricka i wszczepił ją jego ciężko choremu bratu bliźniakowi Richardowi. Murray w 1990 r. otrzymał za to Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny.

W 1978 r. wprowadzono do transplantologii cyklosporynę, lek uzyskany z grzyba Tolypocladium inflatum zmniejszający ryzyko odrzucenia przeszczepu. Od tego znacznie wzrosła przeżywalność chorych po transplantacjach.

„Dziś główna bariera dla transplantacji w Polsce to brak organów. Wszystkie pobrane i zdrowe są przeszczepiane” – podkreśla krajowy konsultant w dziedzinie transplantologii klinicznej, prof. Lech Cierpka.

(PAP)

CZYTAJ RÓWNIEŻ

Od 80 lat biblioteka służy pomocą nie tylko nauczycielom
ZDJĘCIA

Od 80 lat biblioteka służy pomocą nie tylko nauczycielom

2025-10-08
Najstarsza uczelnia w regionie otwiera się dla zwiedzających

Najstarsza uczelnia w regionie otwiera się dla zwiedzających

2025-10-08
08.10.2025 Kielce. 80 lecie Pedagogicznej Wojewódzkiej Biblioteki / Fot. Jarosław Kubalski - Radio Kielce

Kielce. 80 lecie Pedagogicznej Wojewódzkiej Biblioteki

2025-10-08
Zmiana wysokości stóp procentowych. Jest decyzja

Zmiana wysokości stóp procentowych. Jest decyzja

2025-10-08
We Włoszczowie powstał ogród deszczowy

We Włoszczowie powstał ogród deszczowy

2025-10-08
Grunt, znajduje się w miejscowości Głotowo w gminie Dobre Miasto w powiecie olsztyńskim / Fot. UMIG Skalbmierz

Gmina Skalbmierz dostała działkę na Warmii

2025-10-08
Poważny wypadek. Na miejscu LPR

Poważny wypadek. Na miejscu LPR

2025-10-08
Fotografie starego teatru w nowych przestrzeniach

Sprawa konkursu na dyrektora teatru trafi do Naczelnego Sądu Administracyjnego

2025-10-08
podcasty.radiokielce.pl
folkradio.pl

REGION

Od 80 lat biblioteka służy pomocą nie tylko nauczycielom

Najstarsza uczelnia w regionie otwiera się dla zwiedzających

We Włoszczowie powstał ogród deszczowy

Gmina Skalbmierz dostała działkę na Warmii

Poważny wypadek. Na miejscu LPR

Sprawa konkursu na dyrektora teatru trafi do Naczelnego Sądu Administracyjnego

Świętokrzyski Park Narodowy z kolejnym rekordem

Mieszkańcy będą mogli wypowiedzieć się ws. rewitalizacji Broadwayu

Powraca deszcz i mgły

Sandomierz będzie jeszcze mocniej chroniony przed wielką wodą

AKTUALNOŚCI

  • ŚWIĘTOKRZYSKIE
  • KRAJ / ŚWIAT
  • SPORT
  • KULTURA
  • ZDROWIE
  • CO NA DROGACH
  • STREFA MUNDURU
  • GALERIE ZDJĘĆ
  • WIDEO
  • POGODA

WIADOMOŚCI LOKALNE

  • KIELCE
  • BUSKO-ZDRÓJ
  • JĘDRZEJÓW
  • KAZIMIERZA-WIELKA
  • KOŃSKIE
  • OPATÓW
  • OSTROWIEC-ŚWIĘTOKRZYSKI
  • PIŃCZÓW
  • SANDOMIERZ
  • SKARŻYSKO-KAMIENNA
  • STARACHOWICE
  • STASZÓW
  • WŁOSZCZOWA

RADIO KIELCE

  • KONTAKT
  • DZIENNIKARZE
  • DZIAŁ PROMOCJI I MARKETINGU
  • RAMÓWKA
  • STUDIO GRAM
  • HISTORIA POLSKIEGO RADIA KIELCE
  • POLITYKA PRYWATNOŚCI
  • ABONAMENT RTV
  • ZASADY KAMPANII SPOŁECZNYCH
  • STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
  • PATRONATY
  • BIP

PORTALE RADIA KIELCE

  • CENTRUM EDUKACJI MEDIALNEJ
  • FOLK RADIO
  • PODCASTY
  • POLACY RATUJĄCYCH ŻYDÓW
  • PROJEKT PRACA
  • WIELKA LITERATURA W CYFROWYM ŚWIECIE
logo300

Radio Kielce - największe radio w regionie świętokrzyskim.

ul. Radiowa 4, 25-317 Kielce

tel. 41 363 05 00

radio@radiokielce.pl

101,4 MHz Świętokrzyskie
90,4 MHz Kielce
100,0 MHz Włoszczowa
215,072 MHz / KANAŁ 10D

OBSERWUJ NASZE PROFILE

Copyright © Polskie Radio Regionalna Rozgłośnia w Kielcach "Radio Kielce" S.A. 2025.
g-news logo
Brak wyników
Pokaż wszystko
  • REGION
    • ŚWIĘTOKRZYSKIE
    • KIELCE
    • BUSKO-ZDRÓJ
    • JĘDRZEJÓW
    • KAZIMIERZA WIELKA
    • KOŃSKIE
    • OPATÓW
    • OSTROWIEC ŚWIĘTOKRZYSKI
    • PIŃCZÓW
    • SANDOMIERZ
    • SKARŻYSKO-KAMIENNA
    • STARACHOWICE
    • STASZÓW
    • WŁOSZCZOWA
  • KRAJ / ŚWIAT
  • SPORT
    • WIADOMOŚCI SPORTOWE
    • KORONA KIELCE
    • INDUSTRIA KIELCE
  • KULTURA
    • AKTUALNOŚCI
    • INFORMATOR KULTURALNY
    • RECENZJE
  • CO NA DROGACH
  • ZDROWIE
  • MULTIMEDIA
    • ZDJĘCIA
    • GALERIA KUBALSKI & TASZŁOW
    • WIDEO
    • PODCASTY
  • POGODA
  • PORTALE RADIA KIELCE
    • CENTRUM EDUKACJI MEDIALNEJ
    • FOLK RADIO
    • PODCASTY
    • PROJEKT PRACA
    • WIELKA LITERATURA W CYFROWYM ŚWIECIE
  • O NAS
    • RAMÓWKA
    • AUDYCJE RADIA KIELCE
    • KONTAKT
    • DZIENNIKARZE
    • DZIAŁ PROMOCJI I MARKETINGU
    • STUDIO GRAM
    • HISTORIA POLSKIEGO RADIA KIELCE
    • WARUNKI KORZYSTANIA
    • REGULAMIN KONKURSÓW ANTENOWYCH
    • ZASADY KAMPANII SPOŁECZNYCH
    • POLITYKA PRYWATNOŚCI
    • STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
    • ABONAMENT RTV
    • PROCEDURA ZGŁOSZEŃ WEWNĘTRZNYCH
    • BIP

Copyright © Polskie Radio Regionalna Rozgłośnia w Kielcach "Radio Kielce" SA 2025.

Ta witryna wykorzystuje pliki cookie. Kontynuując przeglądanie wyrażasz zgodę na ich używanie. Zachęcamy do odwiedzenia naszej strony Polityki prywatności.