M10D 215,072 MHz Zadzwoń do studia 41 200 20 20 
– Stworzenie jednego wielkiego superpaństwa europejskiego to utopia – powiedziała w Kielcach w poniedziałek (19 czerwca) profesor Genowefa Grabowska. Specjalistka prawa konstytucyjnego i europejskiego była gościem czerwcowej sesji Świętokrzyskiej Akademii Samorządowej. W trakcie spotkania w Wojewódzkim Domu Kultury wygłosiła wykład pt. „Polska – Unia Europejska. Blaski i cienie członkostwa Polski w Unii Europejskiej”.
Profesor stwierdziła, że o tym, iż obecność Polski w Unii Europejskiej ma więcej plusów świadczy stałe poparcie dla Unii, bardzo wysokie w porównaniu z innymi państwami Wspólnoty. Genowefa Grabowska podkreśliła, że Unia przechodzi proces ciągłego przeobrażenia. W rozmowie z Radiem Kielce oceniła, że zmiana nie jest niczym złym pod warunkiem, że idzie w tym kierunku i zdecydowana większość obywateli będzie się w związku z tym czuła dobrze.
Pytana o proces federalizacji Wspólnoty i możliwość stworzenia superpaństwa stwierdziła, że nie jest to nowa koncepcja, a takie pomysły pojawiały się już wiele lat temu.
– Próbowano to osiągać poprzez minimalizowanie spraw, w których obowiązuje głosowanie jednomyślne. Jeżeli będziemy w tym kierunku szli, to możemy powiedzieć, że będziemy gonić tę ideę. Ale w moim odczuciu nigdy nie dojdziemy do tego, żeby zlikwidować państwa europejskie i stworzyć jedno wielkie państwo na obszarze całego kontynentu. To utopia – stwierdziła.
W ocenie profesor Genowefy Grabowskiej, znaczenie i rola Polski w Unii Europejskiej w kolejnych dekadach powinny rosnąć.
– Polska ma ku temu wszelkie warunki. Jesteśmy państwem dużym, z dużą liczbą dobrze wykształconej ludności. Polska ma świetną gospodarkę i wszelkie warunki, by w Unii Europejskiej zająć wysoką pozycję. Na pewno wśród czterech, góra pięciu gospodarek unijnych – dodaje.
W trakcie wykładu profesor Grabowska odniosła się także do kwestii obecnego w przestrzeni publicznej sporu o wyższości prawa unijnego nad krajowym. Podkreśliła, że nie jest prawdą, iż ten spór dotyczy tylko Polski. Zwróciła uwagę, że spór z TSUE w tym zakresie prowadziły m.in. takie państwa jak Niemcy, Francja, Włochy, Hiszpania Rumunia i Czechy.
– W Traktacie o Unii Europejskiej artykuł 4 mówi o tym, że Unia szanuje tożsamość konstytucyjną państw członkowskich. To zobowiązanie do tego, że Wspólnota musi brać pod uwagę konstytucje państw członkowskich. Konstytucja państwa, jako akt najwyższy nie podlega żadnym pouczeniom, zmianom prowokowanym czy żądanym przez jakikolwiek organ zewnętrzny, nawet jeśli jest to TSUE. My możemy pod wpływem orzeczenia trybunału zmienić naszą konstytucję, ale to musi być nasza inicjatywa. Nikt z zewnątrz nie może mówić jak i kiedy ona może być zmieniona. To jest sprawa tożsamości konstytucyjnej każdego państwa, nie tylko Polski – stwierdziła.
Wystąpienie profesor Genowefy Grabowskiej zostało przyjęte gromkimi oklaskami.
Poseł Krzysztof Lipiec, pełnomocnik kieleckich struktur Prawa i Sprawiedliwości, który jest gospodarzem spotkań w ramach Akademii, ocenia, że profesor Genowefa Granowska jest uznanym autorytetem i ekspertem w zakresie tematu blasków i cieni Polskiej obecności w Unii Europejskiej.
– Wchodząc do UE jako państwo narodowe oddaliśmy na rzecz Wspólnoty parę kompetencji, niektóre z nich są dzielone, decyzje są podejmowane zarówno w Unii jak i w Polsce, ale są również takie kompetencje, które należą tylko i wyłącznie do kwestii państw narodowych. To m.in. wymiar sprawiedliwości. Dlatego w tym kontekście wyroki TSUE są niezrozumiałe. Tej kompetencji nasze państwo nie oddało na rzecz UE – dodaje.
Poseł Marek Kwitek podkreśla, że temat bilansu obecności Polski w Unii Europejskiej jest niezwykle złożony. Jego zdaniem, w ostatnich latach Wspólnota podąża w złym kierunku.
– Dla państw, które cenią sobie suwerenność widoczne jest, że Unia skręca w niedobrą stroną. My wchodziliśmy do Unii, która miała być wspólnotą państw suwerennych. Obecnie, wbrew traktatom, ta sytuacja się zmienia. Coraz częściej struktury unijne ingerują w sprawy, które nie są nimi określone. Unia potrzebuje reformy, która ideę ojców założycieli stawiałaby na pierwszym miejscu. Dominacja Niemiec i Francji niczego dobrego nie przynosi. My chcemy być w Unii, ale na równych zasadach – dodaje.
W spotkaniu wziął udział także senator Krzysztof Słoń, który podkreślił, że profesor Grabowska jest niekwestionowanym autorytetem w kwestiach związanych z prawem europejskim i funkcjonowaniem Wspólnoty. Jak stwierdził, wśród blasków i cieni naszej obecności w Unii jest wiele spraw bieżących, w tym m.in. kwestia związana z przymusową relokacją nielegalnych imigrantów.
– To też są cienie naszego członkostwa w Unii Europejskiej. Ale są też blaski, między innymi fakt, że jako społeczeństwo jesteśmy zadowoleni z tego członkostwa i podejmujemy próby reformy struktur UE, która szanowałaby państwa narodowe, odrębność kulturową, ale także suwerenność państw członkowskich – dodał.
Wojewoda świętokrzyski Zbigniew Koniusz ocenił, że bez wątpienia bilans obecności Polski w Unii Europejskiej jest pozytywny, jednak uciążliwością obecnych czasów jest interpretowanie i stosownie traktatów przez unijne instytucje.
– Nie mamy problemów w tym, aby akceptować traktaty. Inni mają chyba więcej trudności w tym, jak je stosować. Doskonale wiedzieliśmy do jakiej Unii wchodziliśmy, chociaż instytucje międzynarodowe mają prawo ewoluować, ale wszelkie zmiany nie mogą być narzucane, a powinny być przyjmowane za zgodą ich członków – mówił.
W czerwcowym spotkaniu Świętokrzyskiej Akademii Samorządowej wzięło udział kilkadziesiąt osób. Poza parlamentarzystami obecni byli także przedstawiciel władz regionu i samorządowcy.
Genowefa Grabowska jest profesorem nauk prawnych, wykładowcą Uniwersytetu Śląskiego. Była także senatorem V kadencji oraz posłem do Parlamentu Europejskiego V i VI kadencji.
Twórcą i inicjatorem Świętokrzyskiej Akademii Samorządowej jest poseł Krzysztof Lipiec. Parlamentarzysta podkreśla, że jest to inicjatywa, która powstała w 2012 roku. Jak dodaje, w trakcie cyklu spotkań, mieszkańcy, a przede wszystkim samorządowcy mogą poszerzyć wiedzę o roli, znaczeniu i funkcjonowaniu jednostek samorządu terytorialnego.
Wstęp na spotkania w ramach Świętokrzyskiej Akademii Samorządowej jest wolny.
