Organizacja Copernicus po przeanalizowaniu danych potwierdziła wcześniejsze informacje, że średnia globalna temperatura powietrza w lipcu 2023 roku była najwyższa z dotychczas zanotowanych – poinformował Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej.
Globalnie, lipiec 2023 roku był aż o 0,7 st. C cieplejszy niż średnia z wielolecia 1991-2020, oraz o 0,3 st. C cieplejszy niż poprzedni rekordowy lipiec z 2019 roku.
– Wartości zanotowane plasują ten miesiąc z temperaturą w pobliżu anomalii 1,5 st. C względem średniej 1850-1900, która stanowi swego rodzaju punkt odniesienia do oceny współczesnej zmiany klimatu – wyjaśnił IMGW.
Przekazał, że w wielu regionach półkuli północnej zanotowano fale ciepła w tym zwłaszcza w południowej Europie, co przełożyło się na dramatyczne wydarzenia w tym pożary lasów. Temperatury znacznie powyżej średniej zanotowano w kilku krajach Ameryki Południowej oraz wokół Antarktyki. Trwał rozwój intensywności El Nino we wschodniej części równikowego Pacyfiku.
Rekordy temperatur w Europie
W lipcu 2023 roku wartości temperatury powietrza w Europie południowej były znacznie wyższe niż średnie wieloletnie. Wystąpiły fale ciepła od Hiszpanii na zachodzie po Bałkany na wschodzie. Zanotowano również wiele lokalnych rekordów temperatury. 48 st. C zostało odnotowane na Sardynii, a 47 st. C na stacji w Palermo na Sycylii. W Grecji temperatura powietrza osiągnęła 46 st. C.
Zdaniem Michała Marosza, Kierownika Zakładu Meteorologii i Klimatologii IMGW w najbliższym czasie, wziąwszy pod uwagę rozwój El Nino, nakładający się na globalny wzrost temperatury powietrza, możemy prawdopodobnie spodziewać się kolejnych rekordów.
Tymczasem, jak przekazało IMGW, na większości obszaru północnej Europy temperatury powietrza były zbliżone lub niższe od średniej wieloletniej.
Z taką sytuacją mieliśmy do czynienia w Polsce, gdzie temperatury w porównaniu do średnich z wielolecia 1991-2020, były wyraźnie wyższe jedynie w centralnej i południowej Polsce (od +1 st. C). Natomiast na większości powierzchni kraju temperatury były wyższe od +0,5 st. C do +1 st. C. Na wybrzeżu Morza Bałtyckiego temperatury były zbliżone (lokalnie nawet nieco niższe) do średniej wieloletniej.
– Tegoroczny lipiec, choć w ocenie globalnej należy uznać za najcieplejszy, pokazuje, że warunki termiczne są nadal silnie zróżnicowane, a tempo zmian temperatury cechuje się regionalnym i sub-regionalnym zróżnicowaniem – skomentował zastępca dyrektora IMGW-PIB, stały przedstawiciel Polski w Światowej Organizacji Meteorologicznej prof. Mirosław Miętus.
– Jednocześnie mogliśmy na bieżąco, niemal on-line, śledzić przebieg fali upałów w południowej Europie, tragiczne w skutkach pożary, dysfunkcje infrastruktury komunalnej itd. Współczesna globalna zmiana klimatu pokazuje, że już na tym etapie swojego rozwoju stanowi wyzwanie cywilizacyjne – dodał.
Temperatury w lipcu w Polsce
Średnia obszarowa temperatura powietrza w lipcu 2023 roku wyniosła w Polsce 19,3 st. C i była o 0,5 stopnia wyższa od średniej wieloletniej dla tego miesiąca (klimatologiczny okres normalny 1991- 2020). Tegoroczny lipiec należy zaliczyć do miesięcy lekko ciepłych termicznie. Najcieplejszym regionem Polski było Podkarpacie, gdzie średnia obszarowa temperatura powietrza wyniosła 20,4 st. C (wyższa o 0,9 stopnia od normy). Na Nizinach średnia temperatura wyniosła 20,1 st. C, jeśli jednak uwzględnimy podział regionu na część wschodnią i zachodnią, to wyraźnie widać, że najcieplejszym obszarem naszego kraju w lipcu była zachodnia część Nizin (20,6 st. C). Najchłodniejszym regionem były natomiast Pobrzeża, gdzie temperatura w lipcu wyniosła 17,9 st. C. Obszarami, gdzie warunki termiczne sklasyfikowano jako bardzo ciepłe były Karpaty oraz Sudety, ze średnią temperaturą odpowiednio 19,0 oraz 18,7 st. C.
Przestrzenne zróżnicowanie temperatury powietrza w lipcu pokazuje, że wartości średniej miesięcznej temperatury powietrza na całym obszarze kraju malały z południa na północ. Najcieplej było we Wrocławiu (21,1 st. C), Kaliszu i Warszawie (20,9) oraz Opolu i Rzeszowie (20,7), najchłodniej w Elblągu (17,1) i Zakopanem (16,9).
Najwyższą wartość temperatury powietrza (35,4 st. C) odnotowano 15 lipca w Słubicach (informacja dotyczy jedynie stacji synoptycznych). Warto odnotować, że 15 oraz 16 lipca maksymalne (zanotowane w lipcu 2023 roku) wartości temperatur wystąpiły na prawie wszystkich stacjach synoptycznych. Na Kasprowym Wierchu zanotowano 20,3 st. C, a na Śnieżce 21,2 st. C. 26 i 27 lipca wystąpiły najniższe wartości temperatury: w Jeleniej Górze zarejestrowano 5,6 st. C, na Śnieżce termometr pokazał 1,8 st. C, a na Kasprowym Wierchu 0,4 st. C.