Symbol niezłomnej wiary i heroicznej walki w obronie wartości chrześcijańskich – tymi słowami można opisać postać biskupa Czesława Kaczmarka, ordynariusza diecezji kieleckiej w latach 1938-1963. Dziś, 14 września w Centrum Edukacyjnym IPN „Przystanek Historia” w Kielcach otwarta została wystawa biograficzna pod tytułem „Czesław Kaczmarek”, poświęcona biskupowi kieleckiemu, który był prześladowany przez komunistów.
Data nie jest przypadkowa, ponieważ dziś przypada 70. rocznica rozpoczęcia procesu niezłomnego kapłana. Wystawa przybliża najważniejsze wydarzenia z życia Czesława Kaczmarka (1895–1963) – duchownego, duszpasterza polonijnego, prezesa Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej w Płocku, od 1938 r. ordynariusza kieleckiego, jedynego członka Episkopatu Polski sądzonego przez komunistów.
Jak podkreślił biskup Jan Piotrowski, ordynariusz kielecki dramatyczna historia życia biskupa Kaczmarka wpisuje się w kontekst wydarzeń związanych zarówno z II wojna światową jak i czasem komunistycznego reżimu po jej zakończeniu.
– Oglądając tę wystawę i czytając cytaty z wypowiedzi biskupa Kaczmarka, w tym emocjonalnego opisu rozdartego serca, z łatwością dostrzegamy, jak głęboko kochał swoją ojczyznę. Mimo wielu cierpień, jakie przyszło mu ponieść, pozostawał świadomy tego, że tysiące Polaków, podobnie jak on, również doświadczało udręczenia ze strony ówczesnej władzy – zaznacza.
Hierarcha dodaje, że jest zaniepokojony faktem, że dzisiejsze młode pokolenie często nie pamięta o tych, którzy cierpieli i poświęcili swoje życie, abyśmy mogli teraz cieszyć się wolnością. Jednym z takich niezłomnych bohaterów, bez wątpienia, był biskup Kaczmarek.
Poseł Krzysztof Lipiec, pełnomocnik kieleckiego okręgu Prawa i Sprawiedliwości podkreślił, że to był wyjątkowy człowiek, który swoim życiem dał świadectwo wierności wartościom chrześcijańskim, w jakich został wychowany i którymi nieustannie się kierował.
– My współcześnie żyjący jesteśmy winni biskupowi Kaczmarkowi nie tylko pamięć i wdzięczność za pielęgnowanie tych wartości. Powinniśmy się czuć spadkobiercami jego pięknej działalności, ponieważ jego postawa niezłomnego kapłana utorowała nam drogę do wolności- dodaje.
Poseł Agata Wojtyszek przypomniała, że biskup Kaczmarek, był niezłomnym kapłanem, wiele wycierpiał i został skazany na długie lata więzienia na podstawie nieprawdziwych oskarżeń, między innymi za rzekome sprzyjanie pogromowi żydowskiemu, który miał miejsce w Kielcach.
– Biskup Kaczmarek to przykład jednego z tych kapłanów, którzy cierpieli za przywiązanie do ojczyzny i do wiary oraz za chęć niesienia pomocy drugiemu człowiekowi w trudnych czasach wojny, jak i po jej zakończeniu. My kielczanie, mieszkańcy regionu świętokrzyskiego powinniśmy pamiętać o takich osobach, szczególnie w dobie tak wielu ataków na kościół – podkreśla.
Senator Krzysztof Słoń przypomniał, że to, czego doświadczył biskup Kaczmarek, pokazuje nam jak władze komunistyczne dążyły do zniszczenia wiary i tradycji narodowych.
– Biorąc za przykład jego życie powinniśmy umieć się przeciwstawić wszystkim tym, którzy usiłują zdyskredytować kościół i wiarę – zauważa.
Robert Piwko, naczelnik delegatury IPN w Kielcach podkreślił, że biskup Kaczmarek to jedna z kluczowych postaci związanych z regionem świętokrzyskim. Jednym z głównych celów IPN jest kultywowanie pamięci o tych, którzy poświęcili życie za wiarę i wolność. Dlatego też poprzez tę wystawę dążą do upowszechniania wiedzy o tej wielkiej postaci.
Otwarciu wystawy towarzyszył wykład dr Tomasza Domańskiego z Referatu Badań Historycznych pt. „Biskup Czesław Kaczmarek. Pasterz diecezji kieleckiej – męczennik komunizmu”.
Władze komunistyczne aresztowały biskupa Czesława Kaczmarka 20 stycznia 1951 roku. Był poddany brutalnemu śledztwu i torturom a jego pokazowy proces rozpoczął się 14 września 1953 r. przed sądem wojskowym w Warszawie. Skazano go na dwanaście lat więzienia, oskarżając fałszywie m.in. o kolaborację z hitlerowcami w trakcie II wojny światowej i działalność na szkodę władz ludowych. Wyczerpanie fizyczne i psychiczne wieloletnim śledztwem i więzieniem nie pozostało bez wpływu na zdrowie biskupa, który w wyniku dolegliwości sercowych zmarł 26 sierpnia 1963 w Lublinie.
Postanowieniem prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 7 listopada 2007 roku „za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, za działalność duszpasterską i charytatywną” został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski, który przekazano 11 listopada tego samego roku na ręce biskupa kieleckiego Kazimierza Ryczana, podczas uroczystej mszy św. z okazji Narodowego Święta Niepodległości.
W 1990 roku biskup Kaczmarek został pośmiertnie uniewinniony i zrehabilitowany. W 1991 władze miejskie Kielc zmieniły nazwę ulicy Marcelego Nowotki, nadając jej imię Biskupa Czesława Kaczmarka.
Wystawa potrwa do końca października. Wstęp wolny.