sobota, 2 sierpnia 2025
101,4 MHz | 90,4 Kielce | 100,00 MHz Włoszczowa  dab logo M10D 215,072 MHz                    Zadzwoń do studia 41 200 20 20          
Brak wyników
Pokaż wszystko
Radio Kielce
  • REGION
    • ŚWIĘTOKRZYSKIE
    • KIELCE
    • BUSKO-ZDRÓJ
    • JĘDRZEJÓW
    • KAZIMIERZA WIELKA
    • KOŃSKIE
    • OPATÓW
    • OSTROWIEC ŚWIĘTOKRZYSKI
    • PIŃCZÓW
    • SANDOMIERZ
    • SKARŻYSKO-KAMIENNA
    • STARACHOWICE
    • STASZÓW
    • WŁOSZCZOWA
  • KRAJ / ŚWIAT
  • SPORT
    • WIADOMOŚCI SPORTOWE
    • KORONA KIELCE
    • INDUSTRIA KIELCE
  • KULTURA
    • AKTUALNOŚCI
    • INFORMATOR KULTURALNY
    • RECENZJE
  • CO NA DROGACH
  • ZDROWIE
  • MULTIMEDIA
    • ZDJĘCIA
    • GALERIA KUBALSKI & TASZŁOW
    • WIDEO
    • PODCASTY
  • POGODA
  • PORTALE RADIA KIELCE
    • CENTRUM EDUKACJI MEDIALNEJ
    • FOLK RADIO
    • PODCASTY
    • PROJEKT PRACA
    • WIELKA LITERATURA W CYFROWYM ŚWIECIE
    • ZOOM NA WIEŚ
  • O NAS
    • RAMÓWKA
    • AUDYCJE RADIA KIELCE
    • KONTAKT
    • DZIENNIKARZE
    • DZIAŁ PROMOCJI I MARKETINGU
    • STUDIO GRAM
    • HISTORIA POLSKIEGO RADIA KIELCE
    • WARUNKI KORZYSTANIA
    • REGULAMIN KONKURSÓW ANTENOWYCH
    • ZASADY KAMPANII SPOŁECZNYCH
    • POLITYKA PRYWATNOŚCI
    • STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
    • ABONAMENT RTV
    • PROCEDURA ZGŁOSZEŃ WEWNĘTRZNYCH
    • BIP
Radio Kielce
  • REGION
    • ŚWIĘTOKRZYSKIE
    • KIELCE
    • BUSKO-ZDRÓJ
    • JĘDRZEJÓW
    • KAZIMIERZA WIELKA
    • KOŃSKIE
    • OPATÓW
    • OSTROWIEC ŚWIĘTOKRZYSKI
    • PIŃCZÓW
    • SANDOMIERZ
    • SKARŻYSKO-KAMIENNA
    • STARACHOWICE
    • STASZÓW
    • WŁOSZCZOWA
  • KRAJ / ŚWIAT
  • SPORT
    • WIADOMOŚCI SPORTOWE
    • KORONA KIELCE
    • INDUSTRIA KIELCE
  • KULTURA
    • AKTUALNOŚCI
    • INFORMATOR KULTURALNY
    • RECENZJE
  • CO NA DROGACH
  • ZDROWIE
  • MULTIMEDIA
    • ZDJĘCIA
    • GALERIA KUBALSKI & TASZŁOW
    • WIDEO
    • PODCASTY
  • POGODA
  • PORTALE RADIA KIELCE
    • CENTRUM EDUKACJI MEDIALNEJ
    • FOLK RADIO
    • PODCASTY
    • PROJEKT PRACA
    • WIELKA LITERATURA W CYFROWYM ŚWIECIE
    • ZOOM NA WIEŚ
  • O NAS
    • RAMÓWKA
    • AUDYCJE RADIA KIELCE
    • KONTAKT
    • DZIENNIKARZE
    • DZIAŁ PROMOCJI I MARKETINGU
    • STUDIO GRAM
    • HISTORIA POLSKIEGO RADIA KIELCE
    • WARUNKI KORZYSTANIA
    • REGULAMIN KONKURSÓW ANTENOWYCH
    • ZASADY KAMPANII SPOŁECZNYCH
    • POLITYKA PRYWATNOŚCI
    • STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
    • ABONAMENT RTV
    • PROCEDURA ZGŁOSZEŃ WEWNĘTRZNYCH
    • BIP
Brak wyników
Pokaż wszystko
Radio Kielce

Muzeum w Tychach gromadzi pamiątki i wspomnienia o fabryce Fiata

PAP
2023-10-02 06:46
3 min. czytania
A A
Fiat 126p / FCA Poland

Fiat 126p / FCA Poland

Udostępnij na FacebookUdostępnij na TwitterEmail

Czytaj również

W Polsce wciąż oddychamy bardzo zanieczyszczonym powietrzem

W Polsce wciąż oddychamy bardzo zanieczyszczonym powietrzem

2025-08-02
Fot. Jarosław Kubalski - Radio Kielce

Kieleckie więzienie UB znów zostanie rozbite

2025-08-02

Muzeum Miejskie w Tychach gromadzi pamiątki i wspomnienia pracowników działającej w tym mieście od blisko pół wieku fabryki samochodów Fiata, obecnie należącej do koncernu Stellantis. „Podziel się swoją historią i wspólnie ocalmy ją od zapomnienia” – apelują muzealnicy, prosząc o udział w projekcie.

– Celem jest zebranie jak największej liczby opowieści; pomogą one w poznawaniu historii miasta, której niewątpliwą częścią był FSM Zakład nr 2. Chcemy ocalić te historie od zapomnienia, opracować i udostępnić je szerszej grupie odbiorców, wydając publikację podsumowującą 50 lat działalności przedsiębiorstwa, które nadało kształt południowej części miasta Tychy – wyjaśnia Agnieszka Woszczyńska z tyskiego muzeum.Zakład nr 2 Fabryki Samochodów Małolitrażowych (FSM) w Tychach rozpoczął seryjną produkcję aut 18 września 1975 roku – wówczas z linii montażowej tyskiej fabryki zjechał pierwszy Fiat 126p – popularny Maluch, od ponad dwóch lat wytwarzany już wówczas w fabryce w Bielsku-Białej (zakład FSM nr 1). Przez dwa dziesięciolecia Maluch był najpopularniejszym samochodem w Polsce.

Muzeum Miejskie w Tychach zachęca byłych i obecnych pracowników zakładu do przekazywania przedmiotów związanych z fabryką oraz dzieleniem się wspomnieniami. Muzealnicy kierują swoją prośbę do osób, które zechcą podzielić się opowieścią o pracy, ludziach, wydarzeniach oraz posiadają w rodzinnych zbiorach np. dokumenty, fotografie czy pamiątki z logo FSM.

Tychy, gdzie ulokowano produkcję Malucha, przez lata były nazywane stolicą polskiej motoryzacji. Dawna tyska Fabryka Samochodów Małolitrażowych działa dziś pod szyldem Stellantis (wcześniej Fiat Auto Poland i Fiat Chrysler Automobiles), wytwarzając m.in. Fiata 500, Jeepa Avenger i Fiata 600e. W przyszłym roku – zgodnie z wcześniejszymi deklaracjami – w zakładzie powinna rozpocząć się produkcja jednego z modeli Alfy Romeo.

Najpopularniejszy przez lata model tyskiego zakładu, Fiat 126p, wytwarzany był w Tychach przez 16 lat – do czasu, kiedy w 1991 r. produkcję przeniesiono do Bielska-Białej, zwalniając miejsce dla Fiata Cinquecento. Ostatni Maluch zjechał z linii produkcyjnej 22 września 2000 r. Z ponad 3,3 mln wytworzonych w Polsce egzemplarzy Malucha, niespełna 2,2 mln powstało w Tychach, a ponad 1,1 mln w Bielsku-Białej. Do 2000 r. na polski rynek trafiło ponad 2,4 mln tych aut, a blisko 900 tys. wysłano na eksport.

Przez wiele lat Fiat 126p był najczęściej spotykanym samochodem na polskich drogach. Niespełna 50 lat temu kosztował 69 ówczesnych tysięcy złotych, czyli mniej więcej 20 średnich pensji, a na samochodowych giełdach płacono za niego 110 tys. zł. Żeby kupić Malucha, trzeba było mieć nie tylko pieniądze, ale też talon, czyli przydział.

Maluch był produkowany w Polsce ponad 25 lat. We Włoszech zakończono jego produkcję w 1980 r. W Polsce ostatni egzemplarz zjechał z linii produkcyjnej w samo południe 22 września 2000 r. Ponad 30 lat temu fabryki samochodów małolitrażowych w Bielsku-Białej i w Tychach weszły w skład włoskiego koncernu Fiata, który z czasem stał się częścią grupy Fiat Chrysler Automobiles, a obecnie Stellantis.

Pierwszego polskiego Malucha zmontowano 6 czerwca 1973 r. w Bielsku-Białej z oryginalnych włoskich części. Seryjna produkcja tego modelu w zakładach we włoskim Cassino trwała już wówczas od blisko roku. W październiku 1972 r. odbyła się międzynarodowa premiera auta na Salonie Samochodowym w Turynie, a niedługo potem auto było prezentowane na warszawskim Placu Defilad. Oficjalnie seryjna produkcja w Bielsku-Białej ruszyła 22 lipca 1973 r.; 18 września 1975 r. rozpoczęła się natomiast produkcja w nowej fabryce w Tychach.

Produkcja Malucha w Polsce była efektem kontraktu „o współpracy przemysłowej i licencyjnej na samochód małolitrażowy 126”, zawartego przez polskie władze z Fiatem 29 października 1971 r. Zgodnie z jego zapisami, Fiat 126p to samochód z tylnym napędem, dwucylindrowym silnikiem o pojemności 594 ccm, maksymalnej mocy 23 KM oraz samonośnym, czteroosobowym i dwudrzwiowym nadwoziem typu Berlina. Samochód wielokrotnie miał się w późniejszych latach zmieniać, ale jego sylwetka pozostała do końca jednym z najbardziej charakterystycznych elementów polskiego krajobrazu.

Licencji nie kupiono za dewizy – została spłacona m.in. wytwarzanymi w polskich zakładach silnikami i skrzyniami biegów do modelu 126 wytwarzanego we Włoszech oraz na części zamienne. Wraz z zakupem licencji na produkcję auta kooperanci dawnej Fabryki Samochodów Małolitrażowych otrzymali też technologie produkcji detali z materiałów do licencyjnego samochodu, których wcześniej nie robiono w Polsce. Oznaczało to awans technologiczny dla wielu firm z sektora metalurgicznego, chemicznego czy elektrotechnicznego.

Maluchami jeździli mieszkańcy wielu krajów, prawie na wszystkich kontynentach. W latach 1985-1989 wyeksportowano np. ponad 23 tys. Maluchów do Chin, gdzie jeździły np. jako taksówki. Tylko w mieście Wengzhou było 5 tys. takich taksówek. W 1988 r. Maluchy wyeksportowano do Australii i na Kubę. Dzięki zmianom konstrukcyjnym Fiat 126p doczekał się także wersji rajdowej. Dziś zabytkowe już Maluchy są obiektami zainteresowania kolekcjonerów.


CO NA DROGACH

CZYTAJ RÓWNIEŻ

W Polsce wciąż oddychamy bardzo zanieczyszczonym powietrzem

W Polsce wciąż oddychamy bardzo zanieczyszczonym powietrzem

2025-08-02
Fot. Jarosław Kubalski - Radio Kielce

Kieleckie więzienie UB znów zostanie rozbite

2025-08-02
„Antonín” został piłkarzem Korony

Czy Antonín pójdzie w ślady Airama Cabrery?

2025-08-02
Podkarpacki Związek Piłki Nożnej
WIDEO

Falstart Korony II Kielce. Porażka w Kolbuszowej Dolnej

2025-08-01
Sylwia Nadgrodkiewicz / Fot. archiwum prywatne
WIDEO

Sylwia okiełznała Kiniora

2025-08-01
01.08.2025 Kielce. 81. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego / Fot. Jarosław Kubalski - Radio Kielce
ZDJĘCIA

Kielczanie uczcili pamięć powstańców warszawskich

2025-08-01
01.08.2025. Orzelec Mały. Wypadek / Fot. Policja
ZDJĘCIA

Zderzenie dwóch samochodów. Cztery osoby ranne

2025-08-01
Ukradł busa, w którym znajdowała się 13-latka

Policjanci odparli atak. Strzały ostrzegawcze nie wystarczyły

2025-08-01
folkradio.pl

KRAJ

W Polsce wciąż oddychamy bardzo zanieczyszczonym powietrzem

Sebastian M. pozostanie w areszcie do grudnia

Gorzowska prokuratura nie stawia zarzutu Bąkiewiczowi

Dodatkowa emerytura już jesienią

Prezydent Duda pożegna się z Siłami Zbrojnymi RP

Szef MS: moim priorytetem jest przywrócenie praworządności

Andrzej Szejna zakończył pracę w ministerstwie na stanowisku wiceministra

Ponad 7 tysięcy kierowców złamało w tym roku zakaz prowadzenia pojazdów

Burze z silnym deszczem w 10 województwach

W czwartek pożegnanie wiceministra Szejny

AKTUALNOŚCI

  • ŚWIĘTOKRZYSKIE
  • POLSKA
  • SPORT
  • KULTURA
  • ZDROWIE
  • CO NA DROGACH
  • ZOOM NA WIEŚ
  • STREFA MUNDURU
  • GALERIE ZDJĘĆ
  • WIDEO
  • POGODA

WIADOMOŚCI LOKALNE

  • KIELCE
  • BUSKO-ZDRÓJ
  • JĘDRZEJÓW
  • KAZIMIERZA-WIELKA
  • KOŃSKIE
  • OPATÓW
  • OSTROWIEC-ŚWIĘTOKRZYSKI
  • PIŃCZÓW
  • SANDOMIERZ
  • SKARŻYSKO-KAMIENNA
  • STARACHOWICE
  • STASZÓW
  • WŁOSZCZOWA

RADIO KIELCE

  • KONTAKT
  • DZIENNIKARZE
  • DZIAŁ PROMOCJI I MARKETINGU
  • RAMÓWKA
  • STUDIO GRAM
  • HISTORIA POLSKIEGO RADIA KIELCE
  • POLITYKA PRYWATNOŚCI
  • ABONAMENT RTV
  • ZASADY KAMPANII SPOŁECZNYCH
  • STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
  • PATRONATY
  • BIP

PORTALE RADIA KIELCE

  • PODCASTY
  • FOLK RADIO
  • PROJEKT PRACA
  • ZOOM NA WIEŚ
  • CENTRUM EDUKACJI MEDIALNEJ
  • WIELKA LITERATURA W CYFROWYM ŚWIECIE
  • POLACY RATUJĄCYCH ŻYDÓW
logo300

Radio Kielce - największe radio w regionie świętokrzyskim.

ul. Radiowa 4, 25-317 Kielce

tel. 41 363 05 00

radio@radiokielce.pl

101,4 MHz Świętokrzyskie
90,4 MHz Kielce
100,0 MHz Włoszczowa
215,072 MHz / KANAŁ 10D

OBSERWUJ NASZE PROFILE

Copyright © Polskie Radio Regionalna Rozgłośnia w Kielcach "Radio Kielce" S.A. 2025.
g-news logo
Brak wyników
Pokaż wszystko
  • REGION
    • ŚWIĘTOKRZYSKIE
    • KIELCE
    • BUSKO-ZDRÓJ
    • JĘDRZEJÓW
    • KAZIMIERZA WIELKA
    • KOŃSKIE
    • OPATÓW
    • OSTROWIEC ŚWIĘTOKRZYSKI
    • PIŃCZÓW
    • SANDOMIERZ
    • SKARŻYSKO-KAMIENNA
    • STARACHOWICE
    • STASZÓW
    • WŁOSZCZOWA
  • KRAJ / ŚWIAT
  • SPORT
    • WIADOMOŚCI SPORTOWE
    • KORONA KIELCE
    • INDUSTRIA KIELCE
  • KULTURA
    • AKTUALNOŚCI
    • INFORMATOR KULTURALNY
    • RECENZJE
  • CO NA DROGACH
  • ZDROWIE
  • MULTIMEDIA
    • ZDJĘCIA
    • GALERIA KUBALSKI & TASZŁOW
    • WIDEO
    • PODCASTY
  • POGODA
  • PORTALE RADIA KIELCE
    • CENTRUM EDUKACJI MEDIALNEJ
    • FOLK RADIO
    • PODCASTY
    • PROJEKT PRACA
    • WIELKA LITERATURA W CYFROWYM ŚWIECIE
    • ZOOM NA WIEŚ
  • O NAS
    • RAMÓWKA
    • AUDYCJE RADIA KIELCE
    • KONTAKT
    • DZIENNIKARZE
    • DZIAŁ PROMOCJI I MARKETINGU
    • STUDIO GRAM
    • HISTORIA POLSKIEGO RADIA KIELCE
    • WARUNKI KORZYSTANIA
    • REGULAMIN KONKURSÓW ANTENOWYCH
    • ZASADY KAMPANII SPOŁECZNYCH
    • POLITYKA PRYWATNOŚCI
    • STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
    • ABONAMENT RTV
    • PROCEDURA ZGŁOSZEŃ WEWNĘTRZNYCH
    • BIP

Copyright © Polskie Radio Regionalna Rozgłośnia w Kielcach "Radio Kielce" SA 2025.

Ta witryna wykorzystuje pliki cookie. Kontynuując przeglądanie wyrażasz zgodę na ich używanie. Zachęcamy do odwiedzenia naszej strony Polityki prywatności.