– Mamy pewne ustalenia, które pozwolą napisać historię Wiślicy na nowo – mówił archeolog, Andrzej Gołembnik podczas konferencji podsumowującej modernizację Muzeum Archeologicznego w Wiślicy. Spotkanie odbyło się we wtorek w Wiślicy.
– Droga do tej chwili była długa – mówił prof. Robert Kotowski, dyrektor Muzeum Narodowego w Kielcach.
– Wiele się wydarzyło, bo samo przejęcie pieczy nad Muzeum Archeologicznym przez Muzeum Narodowe, później realizacja projektu, aż prawie rok temu zakończyliśmy prace nad nim. Teraz jesteśmy szczęśliwi, że możemy zacząć bieżącą, merytoryczną pracę, czego przykładem jest dzisiejsza konferencja – powiedział.
Chronią i pokazują
Robert Kotowski zwrócił uwagę, że projekt łączył dwa ważne zadania. – To była idea naszego projektu, by podczas tych działań wykorzystać wszelkie możliwe technologie do tego, żeby powstrzymać degradację, zabezpieczyć te zabytki na lata, ale też żeby dać możliwość zwiedzania wszystkich tych zabytków, jednych z najcenniejszych w Polsce, jeśli chodzi o muzealnictwo – wyjaśnił.
Dyrektor Muzeum Narodowego w Kielcach przyznał, że działania związane z modernizacją Muzeum Archeologicznego w Wiślicy były wyzwaniem.
– Mamy do czynienia z niezwykle cennymi zabytkami, ale były widoczne skutki wieloletnich zaniedbań przy nich, postępująca degradacja niektórych elementów. W badaniach konstrukcyjnych, archeologicznych mogliśmy się spodziewać wszystkiego. Cały projekt był jednym z trudniejszych, jeśli nie najtrudniejszym w naszej działalności, ale mieliśmy do pomocy najlepszych fachowców w Polsce, więc to dawało poczucie bezpieczeństwa. Poza naszym zespołem, byli to: archeologowie, konserwatorzy, budowlańcy, konstruktorzy, którzy nam służyli swoim doświadczeniem – podkreślił.
Do grona tych specjalistów należy archeolog, Andrzej Gołembnik. Badacz nie krył fascynacji Wiślicą. – Samo miejsce – rewelacja, wyniki – rewelacja. Sądzę, że poza ochroną zabytków wniosą do Wiślicy nową jakość, bo są nowe ustalenia, była możliwość weryfikacji starych, więc od strony naukowej to sukces. Chociaż to była ciężka praca, ale skończyła się w sposób satysfakcjonujący. Mamy pewne ustalenia, które pozwolą napisać historię Wiślicy na nowo – stwierdził.
Wielka powódź, wielkie zmiany
Co nowego udało się ustalić badaczom? Już wiadomo, że obiekt, który przed dziesięciolecia był uznawany za chrzcielnicę, nią nie jest. Andrzej Gołembnik dodaje, że są ustalania chronologiczne, które pozwalają określić czas, w którym wybudowano ten kościółek. Wiadomo już dlaczego w XIII wieku przestała istnieć najstarsza świątynia.
– Po prostu Wiślicę nawiedziła wielka powódź, jej ślady mamy w naszych wykopaliskach. Mamy pewne ustalenia, które pozwolą napisać historię Wiślicy na nowo – zaznaczył.
Badacze cały czas pracują. Jak powiedziała Gabriela Kiełtyka-Sołtysiak – kierownik Muzeum Archeologicznego w Wiślicy, cenną wiedzę o życiu mieszkańców mogą dostarczyć również badania szczątków, które znajdowały się na cmentarzach przy kolegiacie.
– Udało się wyeksplorować ponad 250 pochówków szkieletowych, które zostały w odpowiedni sposób zabezpieczone. Teraz trwają badania tych kości, by ustalić dietę tych osób, jak im się żyło, informacje o całej populacji Wiślicy w okresie średniowiecza – tłumaczyła.
Unikatowy, podziemny szlak, biegnący wokół fundamentów bazyliki
Gruntowna modernizacja Muzeum Archeologicznego w Wiślicy zakończona w roku 2022 przewidywała utworzenie nowej, stałej wystawy. Nowy, unikatowy, podziemny szlak, biegnący wokół fundamentów bazyliki połączył w jedną ścieżkę dotychczas odrębne elementy ekspozycji muzealnej, takie jak pawilon archeologiczny oraz rezerwat archeologiczny w podziemiach bazyliki mniejszej. Przestrzeń korytarza została wykorzystana do celów ekspozycyjnych, gdzie zgodnie z nowym scenariuszem wystawy prezentowane są romańskie detale architektoniczne, a także zabytki archeologiczne pozyskane z całej Polski w ramach idei scalenia kolekcji wiślickiej.
Cała wystawa dostosowana została do potrzeb osób z niepełnosprawnościami; poruszających się na wózkach inwalidzkich, niedosłyszących i niedowidzących. Możliwość korzystania z audio przewodników z pętlą indukcyjną, nagraniami dźwiękowymi w dwóch językach – polskim i angielskim, języku migowym wyświetlanym na monitorze urządzenia pozwala na pełną likwidację barier stojących przed osobami z niepełnosprawnościami i grupami zagrożonymi wykluczeniem. Wystawę można zobaczyć online, dzięki przygotowanym spacerom wirtualnym.
Uroczyste otwarcie Muzeum Archeologicznego w Wiślicy odbyło się 26 czerwca 2022 roku. Do końca roku instytucję odwiedziło 14 467 osób. Za realizację projektu modernizacji Muzeum Archeologicznego w Wiślicy, Muzeum Narodowe w Kielcach otrzymało wyróżnienie w konkursie na Muzealne Wydarzenie Roku 2022 Sybilla.