Odpolitycznienie wojska, zakupy zbrojeniowe, audyty i przystąpienie do tzw. Kopuły Europejskiej – to odpowiedź MON na pytania o stan realizacji konkretów związanych z obronnością. Podsumowując 100 dni rządu, resort podkreśla też, że na bieżąco realizuje zadania.
Odnosząc się do jednej z zapowiedzi jaką było odpolitycznienie wojska, Ministerstwo Obrony Narodowej przekazało, że przygotowano już projekt zmian w ustawach, które zagwarantować mają zakaz wykorzystywania sztandarów, flag, proporców, godeł, odznak i oznak wojskowych w przedsięwzięciach o charakterze politycznym, zakaz prowadzenia agitacji wyborczej przez żołnierzy noszących umundurowanie oraz odznaki i oznaki wojskowe lub z wykorzystaniem munduru wojskowego i znaków Sił Zbrojnych RP oraz zakaz wykorzystywania wizerunku żołnierza, a także munduru wojskowego i znaków Sił Zbrojnych RP dla celów politycznych przez partie polityczne.
„Ponadto, zmodyfikowaliśmy wzór wniosku o wojskową asystę honorową, w którym dodano obligatoryjne oświadczenie organizatora, że uroczystość nie ma charakteru politycznego” – wskazał zespół prasowy MON w odpowiedzi dla PAP.
Podsumowując inną zapowiedź – dotyczącą modernizacji armii, MON przekazał, że jest ona kontynuowana, ale o szczegółach będzie można informować po zakończeniu audytu dotychczasowych planów, programów i koncepcji użycia Sił Zbrojnych RP.
Zgodnie z drugą częścią tej zapowiedzi rząd miał m.in. pozyskać „6 baterii Patriot, znaczącą liczbę śmigłowców wielozadaniowych i bojowych, dronów najnowszej generacji i innych elementów obrony powietrznej”.
Jak wskazuje ministerstwo, wywiązano się ze znacznej części zapowiadanych zakupów zbrojeniowych, w tym podpisano umowy na: dostawę sześciu baterii PATRIOT w latach 2027-2029; dostawę 32 śmigłowców AW149 w latach 2023-2029; dostawy zasadniczych elementów dla 23 systemu obrony powietrznej krótkiego zasięgu NAREW w latach 2029-2035; pozyskanie 22 przeciwlotniczych systemów rakietowo-artyleryjskich w latach 2024-2029 oraz pozyskanie zintegrowanego systemu dowodzenia obroną przeciwlotniczą i przeciwrakietową IBCS dla II fazy programu WISŁA oraz programu NAREW.
Natomiast w zakresie pozyskania śmigłowców wielozadaniowych prowadzone są analizy nad wyborem śmigłowca spełniającego określone wymagania. W kwestii zakupu śmigłowców bojowych resort wyjaśnił, że przygotowywana jest dokumentacja do wszczęcia postępowania dot. pozyskania 96 śmigłowców AH-64 w latach 2025-2035.
Z kolei w odniesieniu do zapowiedzianej kontroli procedur dot. zakupów w Wojsku Polskim od 2015 roku, MON poinformowało, że 25 stycznia br. został powołany zespół zadaniowy ds. oceny funkcjonowania systemu pozyskiwania sprzętu wojskowego.
Jak podkreśla resort, powołanie zespołu wynika z konieczności przeprowadzenia wewnętrznego przeglądu umów, z zakresu pozyskiwania sprzętu wojskowego, zawartych w latach 2016-2023. „Prace zespołu trwają, dotychczas odbyło się 7 spotkań. Wstępne wyniki audytu wskazały m.in. na brak aktualnych dokumentów strategicznych i planistycznych, niedoszacowanie kosztów zakupów uzbrojenia i niedostatecznym ich zgraniu z przygotowaniem infrastruktury” – wyjaśnia MON.
Inna z zapowiedzi na sto dni dotyczyła przystąpienia do tzw. Kopuły Europejskiej (ESSI). W tym kontekście resort poinformował, że przeprowadził analizę dot. potencjalnych korzyści płynących z inicjatywy, a kolejnym etapem realizacji tego zadania będą konsultacje z resortem obrony Niemiec na temat stanu rozwoju i zasad funkcjonowania inicjatywy ESSI. „Wyniki tych rozmów posłużą do opracowania dalszych planów w zakresie współpracy w ramach tej inicjatywy” – wskazuje MON.
Wśród konkretów dotyczących obronności znajdowała się też zapowiedź umożliwienia powrotu do służby wojskowej żołnierzom niesłusznie zwolnionym po 2015 r. Resort zaznacza, że na bieżąco realizuje zadania związane z powoływaniem żołnierzy do zawodowej służby wojskowej; dotyczy to również byłych żołnierzy zawodowych na wakujące stanowiska służbowe, zgodnie z posiadanymi przez żołnierzy kwalifikacjami i doświadczeniem zawodowym.
Zespół prasowy MON przekazał PAP, że w okresie od 12 grudnia 2023 r. do 10 marca br. do zawodowej służby wojskowej powołano 325 żołnierzy, w tym 57. oficerów, 108. podoficerów i 160. szeregowych, którzy zostali zwolnieni ze służby w latach 2015–2023.
W odniesieniu do zapowiadanej kontroli procedur dotyczących awansów w wojsku, resort informuje, że po dokonaniu analizy stwierdzono nieprawidłowości w procedurach kadrowych, m.in. związane z przedwczesnymi awansami. „Szef Sztabu Generalnego WP polecił podległym dowódcom RSZ wyciągnąć odpowiednie wnioski i konsekwencje w stosunku do osób odpowiedzialnych za ww. przypadki naruszenia przepisów ustawy o obronie ojczyzny” – podkreślono.
MON zapowiedziało również, że niebawem zakończy analizę zaleceń pokontrolnych NIK w wymienionych obszarach, a także przedstawi wyniki przeprowadzonych kontroli i audytu.