Wakacje dla większości młodych osób kojarzą się głównie z wypoczynkiem. Część nastolatków decyduje się jednak na podjęcie pracy sezonowej, by zarobić na wyjazd albo zakup upragnionego sprzętu czy ubrania.
Niestety, wciąż zdarzają się przypadki, kiedy pracodawcy nie respektują praw małoletnich pracowników, często wykorzystując ich niewiedzę. W związku z tym Państwowa Inspekcja Pracy rozpoczęła kampanię informacyjną pod nazwą ,,Legitna praca”. Głównym celem przedsięwzięcia jest edukacja młodocianych pracowników w kwestii praw, które im przysługują. Kamila Pawłowska z kieleckiego oddziału PIP mówi, że aby podjąć pracę zarobkową trzeba mieć ukończone 15 lat.
– Taka osoba może być zatrudniona na podstawie umowy w celu przygotowania zawodowego, natomiast jeśli ukończyła lat 16 to w okresie wakacyjnym może podjąć legalnie pracę na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia – mówi inspektor kieleckiego PIP-u.
Kamila Pawłowska dodaje, że osoba mająca mniej niż 15 lat również może podjąć pracę, lecz jedynie w ściśle określonych sektorach, takich jak: kulturze, sporcie, reklamie oraz działalności artystycznej. Wówczas wymagana jest zgoda rodzica oraz Państwowej Inspekcji Pracy. Kamila Pawłowska dodaje, że prawo wprowadza obostrzenia dotyczące czasu pracy nastolatków.
– Jeżeli dobowy wymiar czasu pracy młodocianego jest dłuższy niż 4,5 godziny to pracodawca musi wprowadzić przerwę w pracy trwającą nieprzerwanie 30 minut wliczaną do czasu pracy. Nie można zatrudniać młodocianego w godzinach nadliczbowych i w porze nocnej – podkreśla inspektor.
Małoletniemu pracownikowi przysługuje także urlop.
– Ma prawo do urlopu, ale dopiero po upływie 6 miesięcy od rozpoczęcia pierwszej pracy. Wówczas młodociany nabywa prawo do urlopu w wymiarze 12 dni roboczych. Z upływem roku pracy młodociany uzyskuje prawo do 26 dni – dodaje.
A co w przypadku, kiedy pracodawca nie respektuje wymienionych wcześniej praw? Inspektor kieleckiej PIP podkreśla, iż każda taka sytuacja powinna zostać zgłoszona, a pracodawca łamiący prawa małoletniego podlega karze grzywny do 30 tysięcy złotych. Kamila Pawłowska podkreśla, że młodzi ludzie nie powinni się zgadzać na złe traktowanie przez pracodawcę.
– Oczywiście jest zawsze możliwość zgłoszenia tego do Państwowej Inspekcji Pracy. Trzeba pamiętać, że inspekcja udziela bezpłatnych porad prawnych również pracownikom młodocianym – dodaje Inspektor Pawłowska.
Więcej szczegółowych informacji na temat praw małoletnich pracowników można znaleźć na stronie internetowej www.prawawpracy.pl. Strona powstała specjalnie na potrzeby kampanii ,,Legitna praca” i jest kierowana przede wszystkim do młodzieży. Za pomocą komiksów i filmów przekazuje informacje na temat praw młodocianych pracowników.
Piotr Sawa