Wciąż potrzeba badań na temat niemieckiej zbrodni w Michniowie – taki wniosek płynie z Konferencji Naukowej zorganizowanej w Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich. W tym roku przebiegała pod hasłem „Wieś polska podczas II wojny światowej. Rodzina. Wojna. Pamięć”.
Tomasz Domański z Instytutu Pamięci Narodowej dzielił się wnioskami z pracy nad dokumentami znajdującymi się w niemieckich archiwach.
– Mamy dobrze udokumentowaną stronę polską, przeżyło dość dużo świadków wydarzeń z 12 i 13 lipca 1943 roku, prowadzone było postępowanie prokuratorskie w tej sprawie, mamy zeznania osób, które naocznie widziały pacyfikacji wsi. Wciąż jednak są braki ze strony okupanta. W ostatnim czasie prowadziłem kwerendę w niemieckojęzycznych archiwach, bo przecież pacyfikację Michniowa prowadzili Niemcy i Austriacy. Badałem dokumenty z procesów prowadzonych po II wojnie światowej. Wśród nich jest bardzo szczegółowe zeznanie jednego ze zbrodniarzy wojennych. Hans Fritz opisuje wydarzenia z Michniowa bardzo szczegółowo. Mówił podczas przesłuchań, że 11 lipca odbyła się w Kielcach odprawa podczas niej dowódca mówił, że mężczyźni z Michniowa są winni wysadzaniu linii kolejowej między Krakowem a Warszawą i wszyscy powinni „zostać zakatrupieni”.
Dalej świadek opowiada, że niemieccy żołnierze przyjechali pociągiem w okolice Michniowa, a potem maszerowali do wsi. Wskazał też nazwiska dowódców pacyfikacji, pierwszego dnia Wolfgang O., a drugiego dnia Rudolf N. Wiadomo też, w świetle najnowszych badań, że główną jednostką wykonawczą pacyfikacji była trzecia kompania pierwszego zmotoryzowanego batalionu żandarmerii, a pozostałe jednostki pełniły funkcję pomocniczą. W sumie podczas dwóch lipcowych dni pacyfikacji w Michniowie było kilkuset funkcjonariuszy.
Wśród uczestników konferencji byli studenci historii z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Wśród nich Jakub Frączkowicz, prezes koła naukowego historyków:
– Mamy okazję usłyszeć bardzo dobrych prelegentów, którzy dzielą się z nami swoimi badaniami naukowcami, które jeszcze nie zostały opublikowane. Ten okres historii ma ogromny wpływ na nasze codzienne życie.
Organizatorzy już zapraszają na kolejną konferencję, która zaplanowana jest w przyszłym roku.