Zbiory historyczne księdza Walentego Ślusarczyka zgromadzone w opactwie cystersów w Wąchocku zostaną opracowane. Wśród nich można znaleźć np. XV-wieczne pergaminy, oryginalny zapis wiersza Marii Konopnickiej czy dokumenty podpisane przez Augusta II Mocnego. Trzy lata temu zakończył się proces ich inwentaryzacji. Teraz czas na drugi etap prac. Przeprowadzi je historyk, wicedyrektor Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach Wioletta Sobieraj.
Ksiądz Walenty Ślusarczyk był regionalistą i miłośnikiem historii. Swój ogromy zbiór pamiątek i dokumentów przekazał opactwu w Wąchocku. W połowie lat 90-tych XX w. z około 250 przedmiotów, głównie pokazujących drogę Polski do niepodległości, utworzono w opactwie muzeum. Mieści się ono w dawnych salach katechetycznych. Reszta zbioru przechowywana była w klasztorze. Zainteresowała się nim Wioletta Sobieraj, która jako historyk i muzealnik postanowiła skatalogować zbiór, aby uchronić go przed ewentualnym zniszczeniem. Do współpracy zaprosiła Pawła Kołodziejskiego, dyrektora Muzeum Przyrody i Techniki. Dzięki grantowi z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego udało im się skatalogować zbiory, wprowadzić je do księgi inwentarzowej i katalogu elektronicznego.
– Mamy 805 pozycji katalogowych, ale wiele z nich ma nawet kilkadziesiąt podpunktów, to np. prasa i kolejne numery gazet. Wszystkie dokumenty są zabezpieczone w specjalnych kopertach kwasoodpornych i teczkach katalogowych. O nie najbardziej się obawialiśmy, bo papier łatwo ulega zniszczeniu. Jak się okazało, mikroklimat panujący w klasztorze doskonale zakonserwował dokumenty – relacjonuje Wioletta Sobieraj.
W tym momencie wszystkie artefakty mogą być udostępnione naukowcom, ale pod specjalnymi warunkami wypożyczenia. To daje gwarancję bezpieczeństwa i właściwego ich wykorzystywania.
Wioletta Sobieraj została stypendystką Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w kategorii opieka nad zabytkami, dzięki temu możliwa będzie kontynuacja prac przy zbiorach ks. Ślusarczyka.
Ksiądz Walenty Ślusarczyk pochodził ze wsi Brzeski w powiecie opoczyńskim, z rodziny o tradycjach powstańczych. Jako oficer Wojska Polskiego przyjął w 1933 roku święcenia kapłańskie. Przed II wojną światową pracował w Suchedniowie. W czasie wojny był proboszczem w Borkowicach. Tam związał się z konspiracją – Związkiem Walki Zbrojnej i Armią Krajową. Po wyzwoleniu został kapelanem Wojska Polskiego i proboszczem w Nowej Słupi, miejscowości położonej u stóp Świętego Krzyża w Górach Świętokrzyskich. Jako historyk i koneser zbierał militaria, dokumenty, sztandary, pamiątki patriotyczne. Ich liczba była imponująca. Część swoich zbiorów przejął od ks. Jana Wiśniewskiego, historyka i regionalisty. Ksiądz Walenty Ślusarczyk, aby chronić swoje zbiory, przekazał je do opactwa w Wąchocku, w obecności prymasa kard. Stefana Wyszyńskiego, kard. Franciszka Macharskiego i bp. Piotra Gołębiowskiego. Miało to być gwarancją, że władze komunistyczne nie przejmą kolekcji. Ksiądz Ślusarczyk zmarł w Wąchocku w 1981 roku, w wieku 75 lat. W oparciu o jego zbiory, w 1991 roku w opactwie powstało Muzeum Pamięci Walki o Niepodległość Narodu. Pokazywane są tam pamiątki związane głównie z okresem powstania styczniowego i II wojny światowej. Muzeum jednak nie wyczerpuje całej kolekcji księdza Ślusarczyka. Zbiory, które teraz zostaną skatalogowane, pozostaną w wąchockim muzeum. Dla badaczy mogą stanowić źródło do prac naukowych z wielu dziedzin.