W Świętokrzyskim Centrum Onkologii zostały uruchomione, pierwsze w województwie świętokrzyskim, porady pielęgniarskie z zakresu medycyny paliatywnej. Korzystają z nich pacjenci onkologiczni oraz ich bliscy ucząc się opieki nad osobą dotkniętą chorobą nowotworową.
Świadczenie jest nowością, wprowadzoną w ubiegłym roku przez Ministerstwo Zdrowia. Jak wyjaśnia doktor Agnieszka Toczek-Wasiak, kierownik Kliniki Medycyny Paliatywnej w Świętokrzyskim Centrum Onkologii ten rodzaj porady jest bardzo potrzebny, ponieważ pacjenci oprócz choroby zmagają się z wieloma dodatkowymi problemami np. z odleżynami, przewlekłymi ranami i owrzodzeniami, które wymagają profesjonalnej wiedzy i opieki pielęgniarskiej. Często są wyposażeni także urządzenia pomagające w codziennym funkcjonowaniu, takie jak cewnik, tracheostomia, gastrostomia czy nefrotomia.
Jeśli przebywają w warunkach domowych, powinni umieć samodzielnie je obsługiwać. Mimo, że przeszli podstawowe szkolenie z zakresu pielęgnowania i obsługi sprzętu w podczas pobytu w szpitalu, wielokrotnie potrzebują dodatkowego instruktażu, ponieważ w trakcie choroby pojawiają się nowe problemy związane z codziennym użytkowaniem tych urządzeń. Na to wszystko jest czas i miejsce podczas wizyty u pielęgniarki w Poradni Medycyny Paliatywnej – mówi lekarz.
Wizyta u pielęgniarki medycyny paliatywnej trwa około 20 minut. Pielęgniarka przeprowadza z nim szczegółowy wywiad, dotyczący stanu zdrowia, codziennego funkcjonowania, dokonuje podstawowych pomiarów. Pacjent jest szeroko edukowany w zakresie leczenia lekami opioidowymi, zapoznawany z niefarmakologicznymi sposobami radzenia sobie z uciążliwymi objawami obniżającymi jakość życia np. bólem, dusznością, zaparciami, czy wymiotami.
Jest również instruowany, w jaki sposób zapobiegać upadkom. Przy następnej wizycie pacjent, jeśli coś nadal sprawia mu trudność, może ponownie skorzystać z edukacji.
Pielęgniarki pracujące w poradni Ewa Wawrzeńczyk i Elżbieta Bożęcka zwracają uwagę że jakość życia pacjentów w dużej mierze zależy od członków rodziny i bliskich.
– Zajmujemy się pacjentem całościowo, pytamy o jakość życia, podstawowe codzienne funkcjonowanie, wskazujemy na co trzeba zwrócić szczególną uwagę, jak sobie radzić z codziennymi trudnościami. To jest czas dla chorego, żeby w atmosferze spokoju i zrozumienia zapytał o wszystko, o co nie zawsze zręcznie było mu pytać lekarza. Chorym często towarzyszą ich bliscy, oni też dużo się uczą podczas tych wizyt.
Wizyty u pielęgniarki w Poradni Medycyny Paliatywnej są nielimitowane, udzielane w zależności od potrzeb pacjenta, najczęściej realizowane przed wizytą lekarską.
Poradnia prowadzi również leczenie wspomagające pacjentów będących w trakcie radykalnego leczenia onkologicznego, które zmierza do wyzdrowienia ale pacjenci odczuwają wiele skutków ubocznych z którymi muszą się zmierzyć. To np. nudności, wymioty, czy dolegliwości bólowe.
Jak zauważa doktor Agnieszka Toczek-Wasiak medycyna paliatywna jest niesłusznie postrzegana przez pryzmat ostatniego etapu choroby nowotworowej.
– To nie jest leczenie przeznaczone wyłącznie dla pacjentów w stanie terminalnym. Jest udowodnione naukowo, że pacjenci, którzy nie są dobrze leczeni objawowo w trakcie leczenia onkologicznego radykalnego, mają mniejsze szanse na jego powodzenie, ponieważ najczęściej przerywają terapię ze względu na uciążliwe objawy towarzyszące lub infekcje. A jeśli uda się wcześnie rozpoznać problem i szybko temu zaradzić, wówczas nie przepadają kolejne cykle chemioterapii, pacjenci kończą leczenie w terminie i mają dużo większe szanse na sukces tego leczenia – mówi.
W województwie świętokrzyskim funkcjonują trzy Poradnie Medycyny Paliatywnej: w Kielcach, Sandomierzu, Ostrowcu Świętokrzyskim, udzielające porad lekarsko-pielęgniarskich.

