Przemyśl. Na dworcu zmęczone kobiety i płaczące dzieci mijają mężczyzn jadących na wojnę

Tłum kobiet z dziećmi na rękach, które przyjechały pociągiem z Kijowa miesza się z mężczyznami biegnącymi na piąty peron, z którego odjedzie pociąg do Lwowa. Oni chcą wrócić do Ukrainy, by zaciągnąć się do wojska. Kobiety, które uciekły przed wojną ledwie stoją na nogach; są wymęczone nocami w schronie, a potem podróżą i dziecięcym płaczem – taka jest codzienność na dworcu w Przemyślu.

Czytaj również

Lewicowe stowarzyszenie chce przejąć dawny pomnik na Kadzielni

2025-08-04

W Sandomierzu pełna mobilizacja urzędników

2025-08-04

„Przychodzę tu rano, wychodzę wieczorem. To teraz najważniejsze miejsce w Polsce. Wszystko, co się tu dzieje, jest nie do opisania” – mówi Arek z Czechowic. Przyjechał tu na początku wojny po ciocię z Kijowa, siostrę już nieżyjącej mamy. „Trochę zajęło, by ją przekonać, że wciąż ma tu rodzinę: mnie, mojego tatę i krewnych. I żeby zostawiła wszystko. No, ale już jedzie, a ja czekam” – opowiada.

Kuzyn Arka nie przyjedzie. Walczy, na razie na informatycznym froncie, cyberbezpieczeństwa. Za tym, że te wszystkie systemy, komórki i internet w kraju ogarniętym wojną wciąż działają, ktoś przecież stoi. „Dzięki internetowi wiem, że ciocia jedzie. A że się potrafię dogadać po ukraińsku, to przychodzę na dworzec, żeby się przydać” – opowiada.

Do Arka, „samozwańczego wolontariusza”, podszedł Romek. 30 lat jeździ w Monachium na taksówce. A od poniedziałku jechał do Przemyśla niemal bez przerwy.

„Przekimałem u rodziny na Śląsku i raniutko przyjechałem do Przemyśla na dworzec. Zabiorę rodzinę z dziećmi w dowolne miejsce w Europie. Za darmo oczywiście” – mówi. Dopytywany przez Arka skąd taki gest, opowiada: „Ja jestem Ślązak, mój dziadek walczył w Wehrmachcie. Na Łuku Kurskim ukraińscy chłopi uratowali mu życie, a dziadka, w Rudzie Śląskiej, Ruscy od stołu zabrali i nikt go więcej nie widział”.

Arek znajduje mu nie jedną, lecz dwie rodziny. Bracia Oleg i Konstanty i ich żony, i czworo dzieci – 1,5 roku, 2, 3 i 5 lat. Chcieliby do Niemiec. „Ale gdzie?” – dopytuje Romek, bo na niemieckiej granicy trzeba podać adres. Odpala mapę w komórce. „Może tu, może tu” – zastanawiają się bracia. „A może do Holandii. Ponoć pięknie jest w Holandii?” – patrzy na kierowcę pytająco Oleg. W końcu Romek mówi, że zdecydują po drodze. Wsiadają do siedmioosobowego volkswagena sharana i ruszają na zachód.

Pani Anna wychodzącym z podziemnego tunelu maluchom rozdaje jajka z niespodzianką. „Bo nic tak dziecka nie uspokoi jak jajko z niespodzianką, pluszaki są przereklamowane” – mówi i prosi żeby napisać, że ta hojna pomoc od mieszkańców Podkarpacia to naprawdę wielki gest. „Po pierwsze dlatego, że ludzie są tu biedniejsi niż w wielkich miastach. Po drugie, bo tu jest pogranicze, tutaj niemal każda rodzina ma swoją historię z Ukraińcami. Zazwyczaj niefajną” – tłumaczy.

Pociąg z Kijowa właśnie wjechał. Z tunelu pod dworcem wylewa się tłum: przede wszystkim kobiety z dziećmi na rękach. Im mniejsze dzieci, tym mniejszy bagaż. „Wiadomo, do dziecka trzeba mieć wolne ręce” – mówi Swieta, który podróżuje z malutką córeczką. Z wdzięcznością przyjmuje pomoc terytorialsa, który bierze bagaż, a ona dziecko. Za godzinę mają pociąg do Katowic. Stamtąd pojadą do Czech, do ojca i męża.

Za nią idzie Nadia, która mówi o sobie, że jest szczęściarą. Ma męża Gruzina, dzieci też z gruzińskimi paszportami. „Ale i tak płaczemy. W Kijowie żyliśmy osiem lat. To już też teraz nasze miasto” – tłumaczy biorąc gorącą zupę, która nalewa Tatiana z koła gospodyń wiejskich z Nehrybki. I wtedy przez dworcowa halę rusza fala podróżnych w przeciwnym kierunku. Sami mężczyźni. Nie mają dużych bagaży – jedna niewielka torba lub plecak. „To ci, którzy wracają, by zaciągnąć się do wojska” – mówi stojąca obok wolontariuszka Ania. Właśnie ogłoszono, że odjeżdża pociąg do Lwowa. Andriej, który chce wiedzieć, gdzie jest peron piąty, na pytania odpowiada krótko. Da – pracował w Polsce, w budowlance. Da – jedzie walczyć za ojczyznę, da – rodzina w Ukrainie, w schronie.

„My już po tych kilku dniach na dworcu w Przemyślu wiemy, że nie należy pytać o okropieństwa wojny. Nawet pytanie o podróż, która się ciągnęła czasami cztery-pięć dni i po drodze był ostrzał też nie jest w porządku. I nie powinno się mówić, że wszystko będzie dobrze, bo gdy komuś dom zbombardowali i bliscy poginęli to już długo nie będzie dobrze” – mówi wolontariuszka. Opowiada, że ona rozmawia o rzeczach do załatwienia tu i teraz, a jeśli wdaje się w pogawędkę, to o dzieciach albo o zwierzętach. Bo tak, jak matki niosą swoje dzieci, tak młode dziewczyny koty i psy. Kotka Lola przyjechała z Larą z Żytomierza, york Witalik z Niną z zapadłej obłasti wschodniej Ukrainy, a Stiopa w rękawie Sierioży aż z Kijowa. I dopiero na widok stojącego przy karetce wujka-ratownika, Sierioża rozprostował piąstkę i pokazał Stiopę – białą myszkę.