M10D 215,072 MHz Zadzwoń do studia 41 200 20 20 
Będzie nowa nazwa, większe pieniądze, prestiż i nowe możliwości. Od 1 stycznia Muzeum Okręgowe w Sandomierzu stanie się Muzeum Zamkowym. Budżet instytucji zwiększy się o ponad milion złotych, a prowadzić będą ją samorząd województwa świętokrzyskiego oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Tym samym miasto i powiat zrezygnowały ze współprowadzenia.
Wicepremier Piotr Gliński mówi, że zmieni się struktura organizacyjna. Zamiast czterech podmiotów, będą dwa.
– Oczywiście to da większe możliwości rozwojowe, prostszą strukturę. To porozumienie miedzy wszystkimi podmiotami. Nie ma tu sytuacji konfliktowej, to racjonalna decyzja dotycząca dalszego rozwoju muzeum – mówi wicepremier Piotr Gliński.
Marszałek województwa świętokrzyskiego Andrzej Bętkowski uważa, że dotychczasowa współpraca przy prowadzeniu Muzeum Narodowym w Kielcach daje rękojmię skutecznego zarządzania sandomierską instytucją.
– Od nowego roku współprowadzącymi będzie samorząd województwa i ministerstwo. W związku z tym dotacja na działalność wzrośnie o ponad milion złotych. Samorząd województwa przeznaczy rocznie 1,5 miliona złotych, ministerstwo także – informuje Andrzej Bętkowski.
Poseł Marek Kwitek z PiS mówi, że Muzeum Okręgowe w Sandomierzu zawsze spełniało rolę ponadregionalną. Podkreśla, że mocno zabiegał o tę umowę z poseł Krzysztofem Lipcem. Ma też szczególny sentyment do tej placówki.
– Szczególny czas, ponieważ przez jakiś czas byłem pracownikiem muzeum. To też zbiega się ze 100-leciem istnienia placówki – mówi parlamentarzysta.
Wiceminister spraw zagranicznych Piotr Wawrzyk podkreśla, że Sandomierz ma wielkie plany dotyczące wpisania na listę UNESCO. Ocenia, że muzeum w obecnej sytuacji jest w stanie zmienić się, przyciągnąć zagranicznych turystów, a z nimi pieniądze.
– Powołanie nowego dyrektora, osoby kompetentnej i o szerokich horyzontach, a także ta umowa sprawią, że muzeum będzie znane nie tylko w regionie i Polsce, ale także za granicą – uważa wiceminister.
Burmistrz Sandomierza Marcin Marzec podkreśla, że muzeum zostanie w Sandomierzu, mimo że miasto nie będzie już go współfinansować i współprowadzić. To poważna instytucja, o którą miasto też ma zamiar w dalszym ciągu dbać. Ma nadzieję, że muzeum będzie wizytówką Sandomierza.
– Jeżeli myślimy o rozwoju tej jednostki kultury, o bieżącym funkcjonowaniu, remontach i inwestycjach, to wsparcie od ministra jest niezbędne. Jeśli je otrzymujemy, to przystępujemy do tej propozycji – mówi burmistrz.
W podobnym tonie wypowiada się starosta sandomierski Marcin Piwnik, który uważa, że gdyby nie widziano przyszłości i rozwoju placówki, to nie zdecydowałby się na podpisanie takiej umowy. Wierzy, że te dwie instytucje wprowadzą muzeum na ścieżkę dalszego rozwoju.
– Widzimy szansę na rozwój tego miejsca. Takie były warunki, że liczba podmiotów ma się zmniejszyć do dwóch. Ta umowa będzie służyć rozwojowi muzeum – mówi starosta sandomierski.
Mikołaj Getka-Kenig, dyrektor muzeum w Sandomierzu podkreśla, że w najbliższych latach planuje wymienić wystawę stałą, która była niezmieniana od lat 90., ale też niedofinansowana. Chce kłaść duży nacisk na dziedzictwo sandomierskie, historię miasta i Ziemi Sandomierskiej. Chce powrócić do oddziałów muzeów i przez to też zwiększyć zatrudnienie.
– Muzeum Zamkowe w Sandomierzu, mogę tak powiedzieć, jest istotnym magnesem turystycznym. Jest jednym z ważniejszych w regionie, ale też tej części Polski – mówi dyrektor.
Umowa obowiązywać będzie przez 10 lat.
ZAMEK / MUZEUM W SANDOMIERZU
Zamek w Sandomierzu zbudowano na miejscu pierwotnej warowni istniejącej na wzgórzu co najmniej od X wieku. Badania archeologiczne potwierdziły istnienie pierwotnego grodu. W 1139 roku – kiedy Sandomierz został stolicą księstwa dzielnicowego, a gród rezydencją książęcą – musiał być rozbudowany. Ówczesny książęcy gród otoczony był drewniano-ziemnym wałem oraz systemem zasieków ze skośnie wbitych pali. Od strony wysoczyzny przekopano fosę.
Mieściła się tu kasztelania a od przełomu XII-XIII wieku – stolica księstwa dzielnicowego. W XIV wieku Kazimierz Wielki wykorzystał miejsce grodu pod budowę murowanego zamku, który prawdopodobnie w tym okresie został połączony z murami miejskimi. Wieża południowo-zachodnia, która króluje nad ulicą Zamkową, została wybudowana w 1480 roku. W 1525 roku zamek przekształcony został w rezydencję renesansową według projektu Benedykta zwanego „Sandomierzaninem”. Później był jeszcze wielokrotnie przebudowywany.
W 1656 roku zamek sandomierski został wysadzony w powietrze przez wycofujących się z miasta Szwedów. Ocalało jedynie skrzydło zachodnie. Od połowy XVII wieku w zamku nie rezydowali królowie ani nawet starostowie sandomierscy. Zamek stał się przede wszystkim budynkiem użyteczności publicznej. Po 1795 roku Austriacy przeznaczyli zamek na sąd i więzienie, natomiast dziedziniec zamkowy otoczono półkoliście biegnącym murem. Na dziedzińcu zamkowym zachowała się stara studnia a pod powierzchnią fundamenty kazimierzowskiego zamku. Więzienie zlikwidowano w 1959 roku. Obecnie zamek jest siedzibą Muzeum Okręgowego w Sandomierzu.
