Zespół zakładu hutniczego jest jedynym świętokrzyskim zabytkiem, nominowanym w ogólnopolskim konkursie Zabytek Zadbany 2021.
Jest to przedsięwzięcie, organizowane przez Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu oraz Generalnego Konserwatora Zabytków. Jego celem jest promocja postaw właściwej opieki nad zabytkami oraz propagowanie najlepszych wzorów konserwacji, utrzymania i zagospodarowania zabytków.
Jury konkursu oceniało zgłoszone zabytki w sześciu kategoriach: utrwalenie wartości zabytkowej obiektu, rewaloryzacja przestrzeni kulturowej i krajobrazu (w tym założenia dworskie i pałacowe), adaptacja obiektów zabytkowych, architektura i budownictwo drewniane, zabytki techniki (w tym budownictwo przemysłowe i inżynieryjne). Jest też kategoria specjalna: właściwe użytkowanie i stała opieka nad zabytkiem.
Zabytkowy Zakład Hutniczy w Maleńcu zdobył nominację w kategorii zabytki techniki, co cieszy dr. Macieja Chłopka, dyrektora tej instytucji.
– To świetne wyróżnienie. Z jednej strony promocja powiatu koneckiego, którego ozdobą jest Zabytkowy Zakład Hutniczy w Maleńcu. To również pewien hołd, złożony władzom powiatu koneckiego obecnym i przeszłym, które zabezpieczyły ten obiekt i przekazują niezbędne środki finansowe na dalszą jego ochronę – powiedział.
Dyrektor dodał, że ta nominacja jest przede wszystkim podziękowaniem dla pracowników Zabytkowego Zakładu Hutniczego w Maleńcu.
– Bo przecież Zabytek Zadbany to zabytek, o który się dba, a najlepiej robią to ci, którzy na co dzień są koło niego, czyli pracownicy dawnej fabryki w Maleńcu: Marianna Woźniak, Katarzyna Zabijak, Joanna Smołuch, Grażyna Kusia, Bogdan Pytlos, Jacek Turalski i Krzysztof Szulc. To wyróżnienie to dobra okazja, by podziękować im za ich pracę, dzięki której Zabytkowy Zakład Hutniczy w Maleńcu jest Zabytkiem Zadbanym – podkreślił.
Zabytkowy Zakład Hutniczy w Maleńcu został utworzony w 2005 roku, jako jednostka organizacyjna powiatu koneckiego. Głównym celem działalności tej samorządowej instytucji kultury jest ochrona i promocja przemysłowego dziedzictwa regionu oraz jego wykorzystanie w działalności edukacyjnej, kulturalnej i turystycznej.
Siedzibą instytucji jest zespół dawnego zakładu przemysłowego w Maleńcu, wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa świętokrzyskiego pod numerem A.495/1-2. Obiekt ten stanowi unikalny zabytek techniki, a jednocześnie jeden z najstarszych staropolskich ośrodków metalurgicznych, pracujących nieprzerwanie od 1784 do 1967 roku. Prawną ochroną objęto m.in. dawny układ hydroenergetyczny oraz zabudowania produkcyjne wraz z wyposażeniem.