M10D 215,072 MHz Zadzwoń do studia 41 200 20 20 
Prezes NBP Adam Glapiński zapowiedział, że za kilka lat do obiegu trafi banknot o nominale 1000 złotych. Ze względu na ducha czasów najpewniej znajdzie się na nim kobieta.
W naszej historii, nauce, literaturze i sztuce jest wiele kobiet, które zasługują na takie wyróżnienie.
Jaka kobietę widzieliby Państwo na banknocie 1000 złotych? Zachęcam do udziału w audycji 41 200 20 20 oraz poranek@radio.kielce.pl.
*****
Dziś jest środa, 24 marca, 83. dzień roku.
Do końca roku zostało 282 dni.
Wschód słońca w Kielcach: 05:32
Zachód słońca w Kielcach: 17:57
Dzień trwa 12 godzin i 25 minut i jest krótszy od najdłuższego dnia w roku o 3 godziny i 58 minuty.
Imieniny obchodzą: Bertrada, Szymon oraz Ademar, Agapiusz, Aldmir, Aleksander, Dionizy, Dydak, Dzierżysław, Dzierżysława, Dziesława, Dzirżysława, Gabriel, Jan, Józef, Katarzyna, Marek, Oldmir, Romulus, Sewer, Sofroniusz
*****
Przysłowie na dziś:
„Na Świętego Szymona nie wdziewaj już kaftana”
*****
Nietypowe święta:
Narodowy Dzień Życia
Światowy Dzień Gruźlicy
Europejski Dzień Lodów Rzemieślniczych
Międzynarodowy Dzień Prawa do Prawdy dotyczącej Poważnych Naruszeń Praw Człowieka i Godności Ofiar
Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów
*****
ŚRODA, 24 MARCA: KARTKA Z KALENDARZA, CZYLI CO DZIAŁO SIĘ NA ZIEMI ŚWIĘTOKRZYSKIEJ
1944 r. – II WOJNA ŚWIATOWA:
– STARACHOWICE: w nocy z 24 na 25 w okolicach Starachowic zgrupowało się około 150 żołnierzy Armii Krajowej: stawiła się grupa spod Skarżyska dowodzona przez Stefana Bilskiego „Buczyńskiego”, druga grupa została zmobilizowana z miejskich drużyn szturmowych, kolejna to słuchacze konspiracyjnej szkoły podchorążych ze Starachowic i wreszcie żołnierze z okolic Bodzentyna. Główną siłę stanowili jednak żołnierze z oddziału partyzanckiego Antoniego Hedy „Szary”, który dowodził całą akcją.
Celem akcji było opanowanie budynku ukraińskiej kompanii wartowniczej przy Zakładach Metalowych „Herman Goering Werke” w Starachowicach gdzie w magazynie maiła się znajdować większa ilość broni maszynowej.
Poszczególne grupy zablokowały w budynkach siły niemieckie stacjonujące w mieście, ale grupie uderzeniowej nie udało się zdobyć budynku wartowni.
W walce trwającej od godz. 22.00 do 1.00 w nocy zginęło siedmiu własowców, a straty własne to jeden poległy (Stanisław Seweryn) i jeden ranny kapral Stefan Kozłowski „Jola”.
– PIEKOSZÓW: Oddział partyzancki Zbigniewa Kruszelnickiego „Wilk” (Obwód Kielce) opanował stację kolejową Piekoszów. Z jednego z wagonów zabrano 17 beczek spirytusu przeznaczonego dla niemieckich zakładów. Zdobycz wywieziono, a następnie sprzedano. Fundusze zasiliły kasę obwodu. Część spirytusu pozostawiono na potrzeby służby zdrowia Polskiego Państwa Podziemnego.
1976 r. – zmarł major Eugeniusz Kaszyński „Nurt”, cichociemny, dowódca partyzanckich Zgrupowań Armii Krajowej w Górach Świętokrzyskich,
*****
ŚRODA, 24 MARCA: W POLSCE
1568 r. – król Zygmunt II August powołał Komisję Morską, będącą zaczątkiem polskiej admiralicji.
1794 r. – na rynku w Krakowie został odczytany przez byłego posła na Sejm Wielki Aleksandra Linowskiego Akt powstania obywatelów mieszkańców województwa krakowskiego, ogłaszający rozpoczęcie insurekcji przeciw Rosji i carycy Katarzynie II. Na mocy aktu, Tadeuszowi Kościuszce powierzono funkcję Najwyższego Naczelnika i polecono mu zorganizować rząd powstańczy.
1839 r. – w Paryżu uroczyście otwarta została Biblioteka Polska.
1914 r. – we Lwowie odbyły się obchody 130. rocznicy Insurekcji Kościuszkowskiej, które stały się okazją do manifestacji patriotycznej kilku tysięcy członków Związku Strzeleckiego. W przemówieniu wygłoszonym w ratuszu miejskim Józef Piłsudski, wspominając Polaków, którzy zginęli w ostatnich latach w szeregach obcych armii (m.in. w wojnie rosyjsko-japońskiej, czy prusko-francuskiej), stwierdził: czy jeśli już zginąć, to czy nie lepiej ginąć za własną ojczyznę, za sprawę, za wyzwolenie własnego narodu?
1922 r. – Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił rezolucję o przyłączeniu do Polski Litwy Środkowej.
1924 r. – z inicjatywy Centralnego Wydziału Kobiecego PPS po raz pierwszy w Polsce zorganizowano obchody Dnia Kobiet.
1942 r. – ze Związku Sowieckiego rozpoczęła się ewakuacja Armii Polskiej pod dowództwem gen. Władysława Andersa; do listopada 1942 r. wysłano do Iranu ponad 115 tys. osób, w tym około 78,5 tys. żołnierzy oraz 37 tys. cywilów; wśród ewakuowanych były tysiące dzieci.
1948 r. – w Katowicach urodził się Jerzy Kukuczka, himalaista, drugi człowiek na świecie, po Reinholdzie Messnerze, który zdobył Koronę Himalajów i Karakorum; zginął w 1989 r. podczas wejścia na Lhotse (8516 m) nową drogą, przez niezdobytą wówczas południową ścianę.
1973 r. – w Royal Tunbridge Wells w Anglii zmarł Marian Januszajtis-Żegota, generał, dowódca Legionu Wschodniego i I Brygady Legionów Polskich; współautor nieudanego zamachu stanu, mającego na celu obalenie rządu Jędrzeja Moraczewskiego (1919); wojewoda nowogródzki w latach 1924–1926.
*****
ŚRODA, 24 MARCA: CO PRZYNIESIE DZIEŃ?
# # #
Dziś Senat rozpoczyna trzydniowe posiedzenie. Zajmie się prezydencką nowelizacją ustawy o Sądzie Najwyższym, która wydłuża termin na wnoszenie skarg nadzwyczajnych i wprowadza zmiany w procedurze wyboru prezesów SN.
Senatorowie mają też wysłuchać rządowej informacji o stanie przygotowań do uruchomienia środków z Funduszu Odbudowy Unii Europejskiej. Ma ją przedstawić w Senacie wiceminister funduszy i polityki regionalnej Waldemar Buda.
Izba zajmie się też senackim projektem ustawy, zakładającym utworzenie nowej instytucji – Agencji Spójności i Rozwoju, odpowiedzialnej za programowanie i zarządzanie środkami finansowymi z budżetu Unii Europejskiej.
Senat zajmie się nowelizacją Prawa bankowego oraz innych ustaw, która ma na celu zwiększenie odporności banków i domów maklerskich na wypadek wystąpienia kryzysu na rynku finansowym i nowelą Prawa łowieckiego, która zakłada, iż do końca grudnia br. sejmiki województw, które dotąd tego nie zrobiły, będą miały czas na podjęcie uchwał ws. podziału województw na obwody łowieckie; obecnie jest to 31 marca 2021 r.
Senatorowie zajmą się także nowelizacją ustawy o transporcie drogowym, która wprowadza europejski system wymiany informacji o pojazdach użytkowych wykazujących poważne lub niebezpieczne usterki wykryte podczas kontroli drogowej, a także nowelizacją ustawy o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2021 r., która ma na celu wydłużenie czasu trwania narodowego spisu powszechnego o trzy miesiące.
# # #
Dzisiaj przypada Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Rano pod budynkiem Willi zwanej „Domem pod Zwariowaną Gwiazdą” na terenie Warszawskiego ZOO zostanie odsłonięta tablica upamiętniającą Jana i Antoninę Żabińskich, wybitnych polskich przyrodników, uhonorowanych tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. W wydarzeniu weźmie udział m.in. dr Jarosław Szarek, prezes Instytutu Pamięci Narodowej. IPN przygotował tablicę.
Później Instytut Pileckiego organizuje konferencję prasową, na której po raz pierwszy zaprezentowane zostanie prywatne archiwum Eilerta Diekena, porucznika niemieckiej żandarmerii dowodzącego oddziałem, który 24 marca 1944 r. w Markowej zamordował ośmioosobową rodzinę Ulmów oraz ukrywanych przez nich Żydów. Dieken nigdy nie został ukarany za tę zbrodnię.
Główne uroczystości odbędą się w Markowej (woj. podkarpackie). Rozpocznie je msza św. w kościele pw. św. Doroty w intencji Polaków ratujących Żydów podczas II wojny światowej i o beatyfikację Sług Bożych Rodziny Ulmów pod przewodnictwem ks. abp. Adama Szala.
Następnie zaplanowano modlitwę nad grobem rodziny Ulmów i złożenie kwiatów na grobach markowskich rodzin ratujących Żydów na cmentarzu parafialnym w Markowej oraz Cmentarzu Wojennym Ofiar Hitleryzmu w Jagielle-Niechciałkach.
Później uroczystości przeniosą się do Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej. Zapowiedziano tam wystąpienia, w tym zaprezentowanie historii ratowania; odsłonięcie tablic z nazwiskami Polaków ratujących Żydów na Ścianie Pamięci oraz złożenie kwiatów przy pomniku rodziny Ulmów w Sadzie Pamięci.
Wieczorem w Filharmonii Podkarpackiej im. A. Malawskiego w Rzeszowie odbędzie się Festiwal Psalmów Dawidowych „Honorując Sprawiedliwych i Ocalonych” – koncert poświęcony polskim Sprawiedliwym Wśród Narodów Świata.
Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką przypada 24 marca. Tego dnia w 1944 r. w Markowej (k. Łańcuta na Podkarpaciu) niemieccy żandarmi zamordowali Józefa i Wiktorię Ulmów, ich dzieci oraz ukrywanych przez tę rodzinę Żydów.
# # #
Dziś o godz. 14.00 w szpitalu tymczasowym na Stadionie PGE Narodowym w Warszawie zainaugurowane zostaną szczepienia służb mundurowych. W inauguracji wezmą udział komendanci służb podległych MSWiA – Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Ochrony Państwa – lub ich zastępcy, a także zastępca dyrektora generalnego Służby Więziennej.
