Pcim, Swornegcie, Złe Mięso, Piekło, Niebo, Zimna Wódka, Jęczydół, Szczaworyż – czy „dziwne” nazwy miejscowości mają znaczenie dla mieszkańców? UJK zorganizował niedawno zajęcia „Nazwy miejscowości województwa świętokrzyskiego. Problemy poprawnościowe”.
Pcim, Swornegcie, Złe Mięso, Piekło, Zimna Wódka, Jęczydół – jakie dziwne nazwy miejscowości Państwo znają? Zachęcamy do udziału w audycji 41 200 20 20 oraz poranek@radio.kielce.pl
*****
Dziś jest wtorek, 16 marca, 75. dzień roku.
Do końca roku zostało 290 dni.
Wschód słońca w Kielcach: 05:49
Zachód słońca w Kielcach: 17:44
Dzień trwa 11 godzin i 54 minut i jest dłuższy od najkrótszego dnia w roku o 3 godziny i 58 minut.
Imieniny obchodzą: Gabriel, Hilary, Izabela oraz Abraham, Agapit, Antoni, Artemia, Budzimir, Cyriak, Dzirżyterg, Haralampia, Herbert, Herybert, Hiacynt, Julian, Karol, Longin, Miłostryj, Natalis, Patrycjusz, Patrycy, Patryk, Przybymir, Walenty, Walentyn
*****
Przysłowie na dziś:
„Hilary zapowiada, jaka pogoda w Wielkanoc przypada”
*****
Nietypowe święta:
Światowy Dzień Pracy Socjalnej
Dzień Pandy
*****
WTOREK, 16 MARCA: KARTKA Z KALENDARZA, CZYLI CO DZIAŁO SIĘ NA ZIEMI ŚWIĘTOKRZYSKIEJ
1863 r. – GIEBUŁTÓW koło Książa Wielkiego: podczas obozowania w okolicy Miechowa oddziału Langiewicza, ochotnik Bielski, przybyły tegoż dnia do obozu, wymknął się z kilku towarzyszami na noc do Giebułtowa, do swego ojca. Tutaj o świcie 16. marca napadł na powstańców, idący z Miechowa za Langiewiczem oddział 2 rot i nieco kozaków pod dowództwem majora Bentkowskiego. Ułani napadnięci znienacka, ratowali się ucieczką. Bielski zdołał ujść w przebraniu kobiecym, niemniej oficer Mięta i inni polegli. Langiewicz dowiedziawszy się o rzezi, ruszył co prędzej do Giebułtowa, lecz przybył już za późno i zdążył tylko zabrać ciężko poranionego przez moskali, żyda angielskiego Finkensteina, agenta broni, który podczas napadu znajdował się w Giebułtowie.
1864 r. – POWSTANIE STYCZNIOWE
– BLIŻYN: Szukając w dalszym ciągu powstańców, moskiewski oddział Kulgaczewa dotarł 14. Marca wieczorem do Suchedniowa, a następnego dnia stanął w Bliżynie, skąd wysłał rotmistrza von Wahla na podjazd w kierunku Odrowąża. Wahl wykrył tam wprawdzie obóz, ale opuszczony przez powstańców. Zniszczył go i zatrzymał się na noc w Odrowążu. Tymczasem podpułkownik Rudowski, dowodzący pułkiem opoczyńskim w sile 130 piechoty i 12 jazdy, stanąwszy tego dnia co Kulgaczew o 4 wiorsty od Bliżyna w lesie, postanowił zaatakować 2 seciny Kulgaczewa we wsi nim się z nim znowu połączy Wahl. O północy z 15. na 16. marca kapitan Ryszard Rząśnicki z 2-gą kompanią strzelców i 12 kawalerzystami, razem w liczbie 62, podsunął się o 50 kroków pod karczmę i raptownie rzucił się na moskali, tak, że straż nie zdążyła nawet ostrzec wojska, a równocześnie reszta oddziału z Rudowskim i kapitanem Władysławem Ciepłym rzuciła się na pałac. W mgnieniu oka podpalono karczmę i stajnię, wyprowadzono konie, zabito kilku kozaków. Moskale rozbudzeni krzykiem i strzałami, rzucili się do drzwi i okien, ale spotkali się z bagnetami, od których kilku poległo. Główne straty poniosła secina w karczmie i stajni obozująca, podczas gdy Kozacy będący w pałacu zdołali się uratować ucieczką, mając tylko oficera i kilku szeregowych rannych. Kompania Rudowskiego w tym nocnym napadzie poczęła ostrzeliwać własną jazdę, biorąc ją za uciekających kozaków, przez co działania Rząśnickiego przeciw pierwszej secinie zostały osłabione, a co zatem idzie, klęska moskali nie stała się zupełną. Popłoch wśród kozaków był ogromny i mało który z nich myślał o obronie, a wszyscy o ucieczce.
Straty moskali były dotkliwe: w zabitych i spalonych do 50 kozaków, a około 20 rannych, koni zaś tylko 32 pochwycono wobec niezręczności ochotników. Rudowski stracił 2 zabitych, 1 ciężko i trzech lżej rannych, ale prócz tego jeszcze zginęło 6 powstańców, którzy zabrawszy pojmanego Kubarica odłączyli się od oddziału, a upiwszy się, nad ranem w lesie wyrżnięci zostali przez moskali.
– KAMIENNA – Przetrzepany w Bliżynie Kulgaczew, zebrawszy niedobitki swoich dwóch secin i połączywszy się z von Wahlem, ruszył na Suchedniów wzdłuż rzeki Kamiennej Żwirówki, ale Rudowskiego już nie znalazł. Natomiast Wahl, wysłany naprzód, starł się z oddziałkiem 50 ludzi pod dowództwem Sierki i miał go rozbić.
1942 r. – SANDOMIERZ: Niemcy przeprowadzili masowe aresztowania członków ruchu oporu.
WTOREK, 16 MARCA: W POLSCE
1330 r. – Król Czech Jan Luksemburski odsprzedał zakonowi krzyżackiemu ziemię dobrzyńską, którą z pomocą krzyżacką zdobył na Polsce rok wcześniej.
1464 r. – Biskup Warmii Paweł Legendorf wystąpił z zakonu krzyżackiego i przeszedł na stronę Związku Pruskiego, a tym samym uznał zwierzchnictwo Polski.
1569 r. – Król Zygmunt II August wydał dekret inkorporujący Prusy Królewskie do Korony.
1901 r. – W Krakowie uruchomiono pierwszą wąskotorową linię tramwaju elektrycznego.
1922 r. – były nuncjusz apostolski w Polsce Ojciec św. Pius XI (Achilles Ratti) za pośrednictwem kard. Aleksandra Kakowskiego przekazał Marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu specjalne błogosławieństwo, w którym napisał: Przesyłamy Naszemu Kochanemu Synowi w Chrystusie Józefowi Piłsudskiemu, Naczelnikowi Państwa Polskiego, błogosławiąc z uczuciem szczególnej i niezmiernej życzliwości Jego i Jego szlachetny, drogi naszemu sercu kraj.
1930 r. – Radio Kraków po raz pierwszy przeprowadziło transmisję mszy świętej z katedry wawelskiej.
1942 r. – Komenda ZHP wydała rozkaz określający zasady współpracy Szarych Szeregów z Armią Krajową.
WTOREK, 16 MARCA: CO PRZYNIESIE DZIEŃ?
Na rozpoczynającym się dziś posiedzeniu Sejmu posłowie wysłuchają informacji Prezesa Rady Ministrów na temat obecnej sytuacji w służbie zdrowia oraz możliwości udzielania zaplanowanych wcześniej świadczeń zdrowotnych.
Sejm zajmie się też projektem noweli ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi; celem zmian jest „rozszerzenie kręgu podmiotów uprawnionych do przeprowadzania badania kwalifikacyjnego w celu wykluczenia przeciwwskazań do wykonania szczepienia ochronnego przeciw COVID-19”. Dotyczyć to będzie niektórych zawodów medycznych. Określi je w rozporządzeniu minister zdrowia.
Obecnie tylko lekarze mogą kwalifikować do szczepień na postawie standardowego wywiadu przesiewowego wypełnianego przez pacjenta przed szczepieniem oraz badania fizykalnego pacjenta.
Sejm rozpatrzy również rządowy projekt noweli ustawy o działach administracji rządowej. Poprzednia nowela została zawetowana przez prezydenta Andrzeja Dudę. Obecny projekt, podobnie jak zawetowana nowelizacja, zakłada wyodrębnienie nowego działu leśnictwo i łowiectwo, natomiast nie ma w nim przeniesienia podsekretarzy stanu do korpusu Służby Cywilnej. Nie powstanie także, zakładane w poprzedniej noweli, Narodowe Centrum Sportu.
# # #
Rząd zajmie się dziś projektem noweli ustawy o wprowadzeniu dodatkowych zajęć dla uczniów w celu uzupełnienia braków powstałych w wyniku nauki zdalnej. Ma on pomóc w uczniom w opanowaniu wymagań ustalonych w podstawie programowej.
Dodatkowe zajęcia mają być realizowane wyłącznie w szkole i organizowane dla potrzebujących wsparcia w nauce uczniów klas IV–VIII szkół podstawowych i uczniów szkół ponadpodstawowych, w tym uczniów szkół artystycznych realizujących kształcenie ogólne, których rodzice zgłoszą dyrektorowi szkoły, że ich dzieci chcą wziąć udział w takich zajęciach. Realizacja dodatkowych zajęć wspomagających ma być zadaniem dobrowolnym.
Ministrowie zajmą się także projektem noweli ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, który ma umożliwić realizację programów społecznych drogą elektroniczną w szerszym niż dotychczas zakresie.
Projekt przewiduje m.in. że składanie wniosku i załączników do wniosku o przyznanie świadczeń, a także wnoszenie innych pism w sprawie świadczeń, doręczanie decyzji, informacji, postanowień, zawiadomień, wezwań, zaświadczeń, i innych pism w sprawie świadczeń miałoby się odbywać wyłącznie w drodze elektronicznej, za pomocą systemów teleinformatycznych określonych w rozporządzeniu Rady Ministrów.
Rząd zajmie się także projektem nowelizacji ustawy o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym.
Projekt zakłada znakowanie broni palnej na głębokość co najmniej 0,04 mm, a także obowiązek oznakowania, że dana broń alarmowa i sygnałowa nie jest zaliczana do strzeleckiej broni palnej.
# # #
Od dziś zmienią się zasady korzystania z podstawowej opieki zdrowotnej. W myśl nowych regulacji, lekarz nie może odmówić bezpośredniej wizyty, gdy pacjent nie wyraża zgody na teleporadę; cierpi na przewlekłą chorobę i nastąpiło pogorszenie lub zmieniły się objawy; istnieje podejrzenie choroby nowotworowej, a także gdy dziecko nie ma jeszcze 6 lat. W formie teleporady nie może też odbyć się pierwsza wizyta u lekarza, pielęgniarki lub położnej podstawowej opieki lekarskiej, wskazanych w deklaracji wyboru.