Kielecka katedra ma prawie 850 lat. Świętowanie jubileuszu rozpoczęło się uroczystą mszą świętą.
Data rozpoczynająca jubileusz ma związek z przypadającym 7 maja świętem Matki Bożej Łaskawej Kieleckiej, patronki miasta. Jubileusz katedry potrwa ponad rok, do 7 października 2021 roku. Z powodu epidemii będzie miał skromniejszy charakter niż planowano. Koncerty, sympozja i inne wydarzenia jubileuszowe będą uzależnione od sytuacji epidemicznej.
W mszy świętej w katedrze wzięło udział czterech biskupów. Nabożeństwu przewodniczył nabożeństwu biskup tarnowski Andrzej Jeż, który wygłosił również kazanie. Dlaczego? Ponieważ pierwszym biskupem kieleckim był Wojciech de Boża Wola Górski, pochodzący z kapituły tarnowskiej – wyjaśnił biskup kielecki Jan Piotrowski.
Aby jak najwięcej osób mogło wziąć udział w święcie katedry biskup kielecki wystosował komunikat do wszystkich proboszczów, aby w każdym kościele w diecezji, w łączności z katedrą, odprawiono mszę o godz. 18.00.
Biskup Jan Piotrowski podkreśla, że katedra dla diecezji jest jak matka. Tu odbywają się święcenia kapłańskie i najważniejsze uroczystości.
– Nasza katedra, choć diecezja jest młoda, ma swoją piękną historię. To właśnie w Antyfonarzu katedry kieleckiej przechowywany jest najstarszy zapis hymnu Gaude Mater Polonia. To jest 1372 rok – zaznaczył biskup.
Jubileusz 850-lecia katedry nawiązuje do 1171 roku. Według zapisków Jana Długosza, wtedy kościół został ufundowany przez biskupa krakowskiego Gedkę. 42 lata później przeniesiono tu parafię z najstarszego kieleckiego kościoła św. Wojciecha.
Od samego początku to miejsce było dedykowane Maryi, stąd pierwsze wezwanie katedry „Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny”. Kult maryjny rozwinął się intensywnie około 1600 roku, kiedy do obecnej katedry trafił obraz Matki Bożej Łaskawej Kieleckiej. Bazylika katedralna jest też pierwszym, ogólnodiecezjalnym sanktuarium maryjnym. W 1991 roku obraz Matki Bożej Łaskawej Kieleckiej został koronowany przez papieża Jana Pawła II.
– Przez lata świątynia się rozwijała, była przebudowywana, a do godności katedry podniesiono ją w 1805 roku. Na przestrzeni lat wokół katedry powstawały kolejne ważne dziś obiekty, które na stałe wpisały się w pejzaż miasta – mówi biskup kielecki Jan Piotrowski. – To wzgórze katedralne i całe jego otoczenie, związane istotnie z pobytem biskupów krakowskich w Kielcach. Mam na myśli Pałac Biskupów Krakowskich i kolejne pojawiające się z czasem instytucje wraz ze swoimi siedzibami. To Seminarium Duchowne działające od 1727 roku, stary budynek Sądu Biskupiego, plebania, czy budynek Caritas – wymienia ordynariusz diecezji.
Jak czytamy na stronie parafii katedralnej, z pierwszej świątyni zachowała się część kamiennych ciosów, które zostały w XVIII wieku wykorzystane do budowy nowego prezbiterium. Nawa główna powstała prawdopodobnie w XVI wieku, podczas rozbudowy zleconej przez biskupa krakowskiego Piotra Myszkowskiego. Obecny korpus nawowy powstał w latach 30. XVII wieku. Z kolei polichromię wykonała grupa krakowskich malarzy u schyłku XIX wieku.
W 1971 roku katedra kielecka otrzymała godność bazyliki mniejszej, a w 1982 roku została ogólnodiecezjalnym sanktuarium Maryjnym.