M10D 215,072 MHz Zadzwoń do studia 41 200 20 20 
400 zegarów i przyrządów gnomonicznych pochodzących z okresu od XVI do XX wieku. Taką kolekcją może się pochwalić jędrzejowskie Muzeum im. Przypkowskich. Są to czasomierze norymberskie, augsburskie, paryskie, równikowe i wysokościowe oraz poziome i pionowe.
Czytaj również
Do najciekawszych eksponatów należą zegar słoneczny z armatką, z pierwszej połowy XIX wieku wykonany w Paryżu przez Antoniego Chaveliera. To typowy zegar słoneczny z tarczą, na której odczytuje się godziny.
– Dodatkową atrakcją jest to, że w południe promienie słoneczne przechodzące przez soczewkę padają w miejsce, gdzie znajduje się lont na armatce, nabijanej ślepym nabojem – mówi Rafał Zaczkowski, zastępca dyrektora jędrzejowskiego muzeum.
Ciekawym eksponatem jest również magnetyczny zegar słoneczny z pierwszej połowy XVIII wieku z wbudowanym kompasem. Jak dodaje Rafał Zaczkowski, w muzeum jest też około 30 zegarów mechanicznych. Wśród nich m.in. XVII-wieczny pektoralik, czyli zegar w oprawie z kryształu górskiego. Kryształ był popularną ozdobą noszoną w tym czasie przez kobiety. Warto również wspomnieć o XVIII-wiecznym zegarze karetowym w oprawie ze skóry jaszczurczej oraz zegary Thomasa Tompiona, ojca angielskiego zegarmistrzostwa, czy Antoniego Pateka.
Najstarszymi eksponatami w kolekcji Muzeum Przypkowskich są: zegar słoneczny poziomy z końca XVI wieku wykonany przez Erazma Habermela oraz XVII-wieczna klepsydra wodna wykonana z majoliki.
Czas jest dla człowieka bardzo ważny, bo wyznacza rytm dnia i roku. Przez wieki w jego odmierzaniu ludzie posługiwali się zegarami słonecznymi. Ich potężna kolekcja znajduje się w Muzeum im. Przypkowskich w Jędrzejowie.
Jak mówi Rafał Zaczkowski, zastępca dyrektora ds. naukowo-technicznych w placówce, zegary słoneczne stały się bezużyteczne, kiedy zaczęto ujednolicać czas. Miało to związek z pojawieniem się i rozwojem kolejnictwa. Aby więc nadal można było korzystać z gnomonów wyposażono je w tabelę równania czasu, która pokazywała ile minut należy odjąć lub dodać do wskazań zegara słonecznego. Zaczęto konstruować nowy typ zegara tzw. analemmatyczny.
– Rekonstrukcja jednego z takich zegarów, który w 1940 roku zrobiony został przez Feliksa i Tadeusza Przypkowskich znajduje się w Ogrodzie Czasu przy Muzeum im. Przypkowskich. Rekonstrukcji podjął się w 2014 roku Marek Szymocha – dodaje Rafał Zaczkowski.
Jak mówi Jan Przypkowski, dyrektor jędrzejowskiego muzeum, przy okazji zmiany czasu wart przypomnienia jest również zegar wielokrotny z 2014 roku, który także znajduje się w Ogrodzie Czasu.
– To bardzo dokładny zegar, który dzięki współczesnej wiedzy zrobiony został tak, aby pokazywał godzinę taką samą jak np. zegar mechaniczny, czy elektroniczny. Wystarczy tylko dokładnie na linii dopasować dzień i miesiąc i bez względu na zmianę czasu odczytamy godzinę. Jest to łatwe do zrobienia szczególnie w słoneczny dzień – mówi Jan Przypkowski.
Obok bogatej kolekcji zegarów słonecznych i przyrządów gnomonicznych w Muzeum im. Przypkowskich znajduje się ponad 30 zegarów mechanicznych. Jak informuje Rafał Zaczkowski obecnie część z nich jest sprawna i działa, jednak z uwagi na to, aby ich oryginalne mechanizmy się nie zużywały, nie są nakręcane.
Zmianę czasu po raz pierwszy wprowadzili Niemcy w 1916 roku. Na stałe do polskiego kalendarza zmiana czasu weszła w 1977 roku.
