Górnicy mają dziś swoje święto. Patronką wszystkich branż związanych z przemysłem wydobywczym jest Święta Barbara, która w Kielcach posiada wyjątkową kaplicę. Znajduje się ona w kościele Św. Karola Boromeusza na wzgórzu Karczówka.
Jak informuje ksiądz Jan Oleszko, rektor wspólnoty Pallotynów na Karczówce, w przeszłości było to miejsce związane z wydobyciem m.in. rud ołowiu, cynku czy miedzi. Jak zaznacza, kult świętej Barbary w tym miejscu sięga II połowy XVII wieku.
Wówczas to w 1646 roku Hilary Mala miejscowy górnik z Niewachlowa wydobył trzy bryły galeny ołowiu. Zostały z nich wykonane trzy rzeźby: Św. Barbary, Najświętszej Marii Panny i św. Józefa. Najokazalszą z rzeźb była figura św. Barbary, która została w kościele na Karczówce, ponieważ było to miejsce poświęcone górnikom i ich pracy.
Ksiądz Jan Oleszko zaznacza, że św. Barbara jest także patronką ludzi pracy oraz osób umierających i potrzebujących.
– Barbara jako święta była niezwykłą postacią, to młoda dziewczyna, która odważyła się wybrać swoją drogę. Była poganką, jednak nawróciła się na chrześcijaństwo, co nie spodobało się jej ojcu, który za to uwięził ją w wieży, a następnie została ścięta. Dlatego jej atrybutem jest wieża i miecz – dodaje.
Jak mówi Stanisław Szrek, prezes Stowarzyszenia „Genius Loci Karczówka”, rzeźba św. Barbary w kościele na Karczówce, ze względu na materiał, z którego jest wykonywana i swój rozmiar, mierzy około 137 cm i waży nawet ponad tonę, to unikat na skalę światową.
– Ta rzeźba jest na tyle cenna i unikatowa, że w 1812 roku władze Uniwersytetu Krakowskiego chciały ją przenieść do swojego gabinetu osobliwości, jednak nie zgodzili się na to kieleccy biskupi, dzięki czemu cały czas możemy ją oglądać w Kielcach – wyjaśnia.
Po 1948 roku Barbórka – jako Dzień Górnika – uzyskała status święta branżowego pracowników przemysłu wydobywczego, w tym kopalni innych niż węgla kamiennego. Barbórkę obchodzą więc nie tylko pracownicy górnictwa i wydobycia, ale także cementowni, gazownictwa i kamieniarstwa.
W województwie świętokrzyskim w branżach tych zatrudnionych jest około 7 tys. osób. Pracują one, między innymi, w Świętokrzyskich Kopalniach Surowców Mineralnych, Kopalni Wapienia Morawica, Kopalni i Zakładach Chemicznych Siarki Siarkopol oraz w cementowniach w miejscowościach Małogoszcz, Nowiny, a także w zakładach hutniczo-odlewniczych w Ostrowcu, Starachowicach i Końskich. Świętokrzyskie słynie bowiem ze złóż wielu surowców, np. wapienia, rud ołowiu i miedzi, krzemienia, siarczku żelaza, piaskowca, gipsu oraz siarki.