Nadciśnienie tętnicze u dzieci i młodzieży to coraz częstszy problem. Jakie są jego przyczyny i jak należy je leczyć? O tym w „Czasie dla zdrowia” opowiadała profesor Beata Wożakowska–Kapłon, kierownik I Kliniki Kardiologii i Elektroterapii w Świętokrzyskim Centrum Kardiologii Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Kielcach.
– Jak wiele dzieci i nastolatków cierpi na nadciśnienie tętnicze?
Statystyki są niepokojące. U niemowląt, dzieci 2 – 3 letnich nadciśnienie tętnicze występuje u 2 – 3 procent. Natomiast u dzieci w wieku szkolnym częstotliwość występowania nadciśnienia jest wielokrotnie większa i wynosi 10 procent. Oznacza to, że co dziesiąty nastolatek ma nieprawidłowe wartości ciśnienia tętniczego.
– Jakie są przyczyny występowania nadciśnienia u tak młodych osób?
U niemowląt i dzieci 2-3 letnich to nadciśnienie głównie związane z chorobami miąższu nerek, zwężeniem tętnicy nerkowej, czasami też guzami uciskającymi na tętnicę nerkową, chorobami tarczycy. Czyli jest to nadciśnienie wtórne do choroby, która je wywołuje. Natomiast u dzieci w wieku szkolnym i u młodzieży pochodzenie nadciśnienia tętniczego zmienia się i większość tych osób prezentuje tzw. nadciśnienie pierwotne, czyli to które najczęściej występuje u osób dorosłych.
– Czy są czynniki sprzyjające nadciśnieniu tętniczemu u dzieci i nastolatków?
Trudno powiedzieć, czy otyłość wywołuje nadciśnienie, czy nadciśnienie i otyłość to są dwa schorzenia, które idą w parze. Jednak częstość występowania nadciśnienia u otyłych nastolatków jest znacznie większa. U otyłych dziewczynek między 23, a 30 procent. Natomiast u chłopców jest jeszcze większa zależność, bo między 30, a 42 procent otyłych chłopców ma nieprawidłowe wartości ciśnienia tętniczego, przy czym przeważnie są to wartości skurczowe.
– Jak objawia się nadciśnienie u dzieci i nastolatków?
Najczęściej nie ma. Przyzwyczajamy się do takiego objawy, jak bóle głowy i wydaje nam się, że występują one częściej u osób z nadciśnieniem. To nieprawda, ponieważ bóle głowy występują w takim samym odsetku, jak i u osób, które nie chorują na nadciśnienie.
– Jak się leczy nadciśnienie u młodych osób?
Już samo rozpoznanie jest trudną kwestią. Powinno być ono poparte kilkoma pomiarami podczas kilku wizyt u lekarza i wyciągnięciem z nich średniej. Kiedy już takie rozpoznanie postawimy, wówczas na pewno bardzo ważne jest niefarmakologiczne leczenie tego nadciśnienia. Czyli odpowiednia dieta, unikanie soli, powrót do prawidłowej masy ciała i uprawianie aktywności fizycznej, wręcz sportu. Pamiętajmy, że nadciśnienie tętnicze nie jest przeciwwskazaniem do uprawnia aktywności fizycznej, sportu. Błędem jest zwalnianie takich osób z lekcji wychowania fizycznego. Natomiast jeżeli jest to nadciśnienie tętnicze drugiego stopnia, bardziej zaawansowane, które leczymy nie tylko metodami niefarmakologicznymi ale też lekami, wówczas najpierw powinno się uzyskać odpowiednim leczeniem prawidłowe wartości ciśnienia, a potem namawiać i zachęcać dziecko do aktywności fizycznej. W zasadzie tylko choroby aorty przebiegające z nadciśnieniem tętniczym są przeciwwskazaniem do uprawnia sportu, czy wykonywania intensywnej aktywności fizycznej.
Posłuchaj rozmowy
Część pierwsza:
Część druga: