Co zrobić, aby zagłosować w miejscu zamieszkania lub poza nim? Co daje zaświadczenie o prawie do głosowania i jak je uzyskać? Kto i jak może zostać kandydatem na członka obwodowej komisji wyborczej? Ile wynosi dieta dla członków komisji? Kto i do kiedy może zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego?
WYBORY DO SEJMU I SENATU 2019: JAK ODDAĆ GŁOS W WYBORACH DO SEJMU I SENATU?
13 października w Polsce odbędą się wybory do Sejmu i Senatu. Lokale wyborcze otwarte będą od godziny 7 do 21. W każdym z nich nad prawidłowym przebiegiem głosowania będą czuwać obwodowe komisje wyborcze. Przed przystąpieniem do głosowania komisja sprawdza każdego z wyborców poprzez weryfikację dokumentu tożsamości, np. dowód osobisty czy paszport.
Następnie otrzymujemy dwie karty do głosowania – do Sejmu i Senatu. Odbiór kart potwierdzamy podpisem na liście wyborców. Każda karta powinna być ostemplowana pieczęcią okręgowej komisji wyborczej, a także mieć wydrukowany odcisk pieczęci okręgowej komisji wyborczej.
Karta do głosowania w wyborach do Sejmu zawiera listy z kandydatami na posłów. Ich nazwiska będą na szarym tle, każda z list ma podane w tytule numer i nazwę lub skrót nazwy danego komitetu. Może posiadać także symbol graficzny danego komitetu wyborczego.
Aby oddać ważny głos musimy postawić znak „X” w kratce przy nazwisku jednego kandydata z danej listy. Znak „X” to przynajmniej dwie przecinające się linie w obrębie kratki. Jeżeli postawimy znak „X” na więcej niż jednej liście kandydatów, lub nie postawimy go wcale, nasz głos będzie nieważny.
Senatorów wybieramy na osobnej karcie wyborczej. Nazwiska kandydatów na senatorów będą znajdować się na żółtym tle. Pod nazwiskiem kandydata będzie nazwa jego komitetu wyborczego lub znak graficzny komitetu wyborczego. W wyborach do Senatu także głosujemy poprzez postawienie znaku „X” w kratce przy nazwisku jednego kandydata. Jeśli skreślimy więcej niż jednego kandydata lub zostawimy puste pole, nasz głos będzie nieważny.
W wyborach do Senatu Polska podzielona jest na 100 okręgów wyborczych. W każdym z nich wybieramy tylko jednego senatora. Jeśli w danym okręgu zarejestrowany został więcej niż jeden kandydat, mandat otrzymuje ten, który uzyskał największą liczbę głosów. W przypadku, gdy w danym okręgu w wyborach do Senatu zarejestrowany jest tylko jeden kandydat, uzyska on mandat jeśli otrzyma więcej głosów na tak niż na nie.
Głosowanie jest tajne, dlatego po wybraniu swoich kandydatów, powinniśmy zasłonić kartę do głosowania (np. poprzez złożenie na pół niezadrukowaną stroną) i wrzucić ją do urny wyborczej.
Szczegółowe instrukcje, jak oddać ważny głos znajdują się na dole kart do głosowania. Pamiętajmy, że jeśli nadal będziemy mieć wątpliwości, jak oddać ważny głos możemy skorzystać z pomocy członków obwodowej komisji wyborczej.
WYBORY DO SEJMU I SENATU 2019: W KTÓRYM LOKALU WYBORCZYM ODDAMY GŁOS?
Korzystając z wyszukiwarki obwodowych komisji wyborczych na mapie województwa świętokrzyskiego prezentującej obwodowe komisje wyborcze należy wybrać powiat lub miasto, które odpowiada miejscu naszego zameldowania. Kolejnym krokiem jest wybór gminy lub miasta. Po kliknięciu otworzy się nam wykaz obwodów do głosowania z dokładnym adresem lokalu wyborczego oraz ulicami, które wyznaczają granice przypisane do danego lokalu. W ten sposób uzyskamy także informację na temat tego, czy w danej placówce są udogodnienia dla osób niepełnosprawnych. Interesującą nas ulicę możemy wyszukać także w oknie „filtruj”.
WYBORY DO SEJMU I SENATU 2019: GŁOSOWANIE PRZEZ PEŁNOMOCNIKA I INNE UPRAWNIENIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH W WYBORACH
Osoby z orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, a także osoby, które najpóźniej w dniu wyborów ukończą 75 lat, mogą skorzystać z ułatwień w oddaniu głosu, między innymi poprzez głosowanie przez pełnomocnika. Aby zagłosować przez pełnomocnika należało 4 października złożyć wnioski o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania w wyborach parlamentarnych. Głosować przez pełnomocnika można tylko w kraju.
Pełnomocnikiem może być osoba wpisana do rejestru wyborców w tej samej gminie, co udzielający pełnomocnictwa do głosowania lub posiadająca zaświadczenie o prawie do głosowania. Pełnomocnictwo można przyjąć tylko od jednej osoby lub od dwóch osób, jeżeli co najmniej jedną z nich jest wstępny (ojciec, matka, dziadek, babka, itd.), zstępny (syn, córka, wnuk, wnuczka, itd.), małżonek, brat, siostra lub osoba pozostająca w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli w stosunku do pełnomocnika.
Każdy wyborca, w tym wyborca niepełnosprawny, może głosować osobiście w lokalu wyborczym w obwodzie głosowania właściwym dla jego miejsca zamieszkania. Może także głosować w wybranym przez siebie lokalu wyborczym, w tym także w lokalu dostosowanym do potrzeb osób niepełnosprawnych. W tym celu powinien on złożyć wniosek o dopisanie do spisu wyborców w wybranym przez siebie obwodzie głosowania. Termin złożenia wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) wniosku o dopisanie do spisu wyborców w wybranym przez siebie obwodzie głosowania, w tym w obwodzie właściwym dla lokalu przystosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych, upływa 8 października 2019 r. Wniosek należy złożyć w godzinach pracy urzędu gminy.
WYBORY DO SEJMU I SENATU 2019: CO ZROBIĆ, ABY ZAGŁOSOWAĆ ZA GRANICĄ?
460 posłów i 100 senatorów wybierzemy w niedzielę, 13 października 2019 r. Lokale wyborcze będą otwarte od godz. 7.00 do godz. 21.00. Uwaga! W obu Amerykach wybory odbędą się w sobotę 12 października 2019 r.
Kto może zagłosować za granicą?
Prawo wybierania w obwodzie utworzonym za granicą w wyborach do Sejmu i Senatu ma obywatel polski, który:
– najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat
– nie został pozbawiony praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu
– nie został ubezwłasnowolniony prawomocnym orzeczeniem sądu
– nie został pozbawiony praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu
Wyborcy przebywający czasowo za granicą będą mogli zagłosować w obwodach głosowania utworzonych za granicą wyłącznie osobiście.
Gdzie można zagłosować za granicą?
W tegorocznych wyborach parlamentarnych zostanie utworzonych 320 lokali wyborczych poza granicami Polski. Ich adresy znajdują się na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych lub na stronie internetowej konsulatu danego kraju.
Jak zostać wpisanym do spisu wyborców za granicą?
Jako, że konsul nie prowadzi stałego rejestru wyborców, osoby zamierzające wziąć udział w wyborach zobowiązane są zgłosić się do spisu wyborców sporządzanego przez właściwego terytorialnie konsula. Można to zrobić ustnie, pisemnie, telefonicznie, telegraficznie, telefaksem lub w formie elektronicznej, między innymi poprzez system Ministerstwa Spraw Zagranicznych e-wybory. Chęć głosowania poza granicami kraju powinniśmy zgłosić najpóźniej do 10 października.
Jak uzyskać zaświadczenie o prawie do głosowania?
Jeśli zmieniamy miejsce pobytu przed dniem głosowania w wyborach do Sejmu i Senatu, otrzymamy, na podstawie zgłoszonego wniosku, zaświadczenie o prawie do głosowania.
Zaświadczenie to wyda urząd gminy lub właściwy konsul albo kapitan statku. Z takim zaświadczeniem można głosować w dowolnym obwodzie głosowania w kraju, za granicą lub na polskim statku morskim. Wniosek o wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania można złożyć pisemnie, telefaksem lub w formie elektronicznej w urzędzie gminy (konsulacie lub na polskim statku morskim), w której będziemy ujęci w spisie wyborców, najpóźniej 11 października 2019 roku. Zaświadczenie odbiera się za pokwitowaniem osobiście lub przez upoważnioną pisemnie osobę. W szczególnie uzasadnionych przypadkach konsul może wysłać wyborcy zaświadczenie za zwrotnym pokwitowaniem odbioru. Pamiętajmy, aby nie zgubić zaświadczenia o prawie do głosowania. W przypadku jego utraty, niezależnie od przyczyny, nie będzie możliwe otrzymanie kolejnego zaświadczenia ani wzięcie udziału w głosowaniu w obwodzie właściwym dla miejsca stałego zamieszkania.
Termin głosowania – wyjątek od reguły
Głosowanie odbędzie się w niedzielę 13 października 2019 r. Lokale wyborcze będą otwarte od godz. 7.00 do godz. 21.00. Jednak zgodnie z przepisami kodeksu wyborczego, jeżeli w obwodach głosowania utworzonych na polskich statkach morskich oraz za granicą, głosowanie miałoby być zakończone w dniu następnym po dniu głosowania w kraju, głosowanie przeprowadza się w dniu poprzedzającym. Tym samym 12 października swój głos w wyborach oddadzą Polacy w obwodach utworzonych w: Argentynie, Brazylii, Chile, Kanadzie, Kolumbii na Kubie, w Meksyku, Panamie, Peru oraz Stanach Zjednoczonych. W jakich godzinach? Np. w Argentynie, Polacy do będą mogli głosować od godziny 12.00 w sobotę 12 października do 2 w nocy czasu polskiego. Szczegółowy wykaz godzin czasu miejscowego i polskiego, w jakich odbędą się głosowania za granicą w wyborach do Sejmu i Senatu znajdziemy na stronie Państwowej Komisji Wyborczej.
WYBORY DO SEJMU I SENATU 2019: KIM SĄ MĘŻOWIE ZAUFANIA I OBSERWATORZY SPOŁECZNI?
Oprócz pracowników obwodowych komisji wyborczych, w lokalach wyborczych 13 października możemy spotkać także mężów zaufania i obserwatorów społecznych. Kim są te osoby i jaką funkcję pełnią?
Mężem zaufania może być osoba mająca czynne prawo wyborcze do Sejmu, która nie kandyduje w wyborach ani nie jest komisarzem wyborczym. Przy czym mąż zaufania nie może być też pełnomocnikiem wyborczym, finansowym, urzędnikiem wyborczym lub członkiem komisji wyborczej. Ma on jednak szerokie uprawnienia w zakresie monitoringu wyborów. Może być przede wszystkim obecny podczas wszystkich czynności komisji, do której został wyznaczony. W szczególności przy:
– przekazywaniu protokołu przez obwodową komisję wyborczą
– sprawdzaniu prawidłowości ustalenia wyników głosowania i wprowadzania danych do sieci elektronicznego przesyłania danych;
Poza tym mąż zaufania może:
– być obecny w lokalu wyborczym w czasie przygotowania do głosowania, samego głosowania, sumowania wyników głosowania i sporządzania protokołu
– wnosić do protokołu uwagi z wymienieniem konkretnych zarzutów
– być obecny przy przewożeniu i przekazywaniu protokołu do właściwej komisji wyborczej wyższego stopnia
Kto wyznacza męża zaufania?
Pełnomocnik wyborczy lub osoba przez niego upoważniona ma prawo wyznaczyć po jednym mężu zaufania do komisji wyborczych. Jeżeli jednak komitet nie zarejestrował kandydatów we wszystkich okręgach wyborczych, to mężów zaufania reprezentujących ten komitet można wyznaczyć tylko do obwodowych komisji wyborczych.
Pełnomocnik wyborczy lub osoba przez niego upoważniona wydaje mężowi zaufania zaświadczenie, którego wzór określa Państwowa Komisja Wyborcza.
Na czym polega rola „Obserwatora społecznego?
Pod tym pojęciem kryje się osoba wyznaczona do danej komisji wyborczej przez zarejestrowane w Rzeczypospolitej Polskiej stowarzyszenie lub fundację, która w celach statutowych ma wyszczególnioną troskę o demokrację, prawa obywatelskie i rozwój społeczeństwa obywatelskiego.
Obserwator społeczny może być obecny podczas wszystkich czynności komisji, do której został wyznaczony, a także przebywać w lokalu wyborczym podczas przygotowania głosowania, samego głosowania, liczenia głosów i sporządzania protokołu.
Zatem obserwator ma bardzo zbliżone kompetencje do męża zaufania, jednak nie może:
– wnosić uwag do protokołu
– być obecnym przy przewożeniu i przekazywaniu protokołu do właściwej komisji wyborczej wyższego stopnia
WYBORY DO SEJMU I SENATU 2019: KARTA DO GŁOSOWANIA
W wyborach parlamentarnych 2019 karty wyborcze będą mieć formę broszury lub karty jednostronicowej – rodzaj karty będzie zależał od liczby list kandydatów zarejestrowanych w poszczególnych okręgach.
Liczba kandydatów na liście wyborczej zależy od liczby mandatów wybieranych w danym okręgu wyborczym. Wynika to z przepisów Kodeksu Wyborczego, mówiących o tym, że liczba kandydatów na liście nie może być większa niż dwukrotność liczby posłów wybieranych w danym okręgu wyborczym. W wyborach do Sejmu Polska podzielona jest na 41 okręgów różnej wielkości. Najmniejszym okręgiem, gdzie wybierzemy 7 posłów jest Częstochowa, zaś największym Warszawa – tu do zdobycia jest aż 20 mandatów.
W małych okręgach, w których wybieranych jest od 7 do 12 posłów (takich okręgów jest 32), karta w wyborach parlamentarnych 2019 będzie miała jedną stronę, jeśli zostało w nich zarejestrowanych maksymalnie 10 list kandydatów. Jeśli w małym okręgu zarejestrowanych zostało więcej niż 10 list kandydatów, wówczas karta wyborcza będzie miała formę broszury.
Z kolei w okręgach dużych – w których wybieranych jest od 13 do 20 posłów (takich okręgów jest 9), karta będzie miała jedną stronę, jeśli zostanie w nich zarejestrowanych maksymalnie 6 list kandydatów. Jeśli w dużym okręgu zarejestrowanych będzie więcej niż 6 list kandydatów, wówczas karta wyborcza będzie miała formę broszury.
Jeśli w danym okręgu karta wyborcza w wyborach parlamentarnych 2019 będzie miała formę broszury, wtedy pierwsza strona tej karty będzie zawierała informację o sposobie głosowania i warunkach ważności głosu. Na trzeciej stronie (drugiej kartce) znajdzie spis treści z listą komitetów. Dopiero na piątej stronie (trzeciej kartce broszury) i kolejnych znajdą się listy kandydatów komitetów wyborczych. Osoby niewidome lub niedowidzące będą mogły głosować z wykorzystaniem nakładki brajlowskiej.
Przypomnijmy, zarówno w wybierając posłów do Sejmu jak Senatorów zaznaczamy znak „X” (co najmniej dwie przecinające się linie) w kratce przy nazwisku jednego kandydata.
WYBORY DO SEJMU I SENATU 2019: KANDYDACI
KANDYDACI DO SEJMU W OKRĘGU NR 33
KANDYDACI DO SENATU W OKRĘGU NR 81
KANDYDACI DO SENATU W OKRĘGU NR 82
KANDYDACI DO SENATU W OKRĘGU NR 83
WYBORY DO SEJMU I SENATU 2019: CO TO JEST CISZA WYBORCZA?
WYBORY DO SEJMU I SENATU 2019: JAK PRZELICZANE SĄ GŁOSY NA MANDATY W WYBORACH DO SEJMU?
WYBORY DO SEJMU I SENATU 2019: JAK PRZELICZANE SĄ GŁOSY NA MANDATY W WYBORACH DO SENATU?
KOMITETY WYBORCZE I KANDYDACI W WYBORACH PARLAMENTARNYCH W LICZBACH
W wyborach do Sejmu, we wszystkich 41 okręgach listy zarejestrowało pięć komitetów wyborczych: Prawo i Sprawiedliwość, Koalicja Obywatelska, Polskie Stronnictwo Ludowe, Konfederacja Wolność i Niepodległość oraz Komitet Wyborczy Sojusz Lewicy Demokratycznej, skupiający SLD, Wiosnę i Lewicę Razem. Listy wyborcze zarejestrowały także komitety: Prawica (w jednym okręgu), Akcja Zawiedzionych Emerytów Rencistów (w 3 okręgach), Koalicja Bezpartyjni i Samorządowcy (w 19 okręgach), Skuteczni Piotra Liroya-Marca (w 5 okręgach), Mniejszość Niemiecka (w jednym okręgu).
O jeden mandat posła ubiega się średnio 11 kandydatów. Łącznie o 460 mandatów w Sejmie powalczy 5 114 osób. 42 proc. wszystkich kandydatów stanowią kobiety, najwięcej znalazło się ich na listach Lewicy. Średnia wieku kandydatów na posłów wynosi 46 lat. Najmłodszy kandydat ma 21 lat, a najstarszy – 92 lata.
W wyborach do Senatu zarejestrowano 278 kandydatów. Średnio o jeden mandat powalczy 3 kandydatów. Średnia wieku wszystkich kandydatów na senatorów wynosi 56 lat. Najmłodszy kandydat na senatora ma 30 lat, a najstarszy – 81 lat.
Chcesz dowiedzieć się, jak zagłosować? A może szukasz ważnych terminów? Z myślą o wyborcach najważniejsze informacje dotyczące wyborów do Sejmu i Senatu zostały opublikowane w edukacyjno-poradnikowym serwisie PKW wybieramwybory.pl.