Stefan Żeromski – jego życie, twórczość i działalność znalazły się w centrum zainteresowania projektu pod nazwą „Strażnicy dziedzictwa Niepodległej”, realizowanego przez Muzeum Narodowe w Kielcach w ramach Programu Wieloletniego „Niepodległa”.
Dzieła pisarza przypomną znani polscy aktorzy. Będzie także można usłyszeć głos samego Stefana Żeromskiego. Oprócz tego w programie znalazły się ciekawe spektakle, koncerty, rodzinne gry, konferencje naukowe i pokaz mody z okresu dwudziestolecia międzywojennego.
Jak wyjaśnia Agnieszka Kowalska-Lasek, wicedyrektor Muzeum Narodowego, nieprzypadkowo bohaterem jest autor „Przedwiośnia”.
– Uznaliśmy, że skoro Muzeum Narodowe w Kielcach ma w swoich strukturach dwa oddziały literackie, to warto zbudować program wokół postaci pisarza. Wybraliśmy Stefana Żeromskiego, ponieważ w tym roku będziemy obchodzić 155 rocznicę jego urodzin. Chcemy w ten sposób podkreślić rolę literatury, pokazać, jak ważna była ona w podtrzymywaniu świadomości narodowej, jak ważną postacią i dla Kielecczyzny i dla nowej, rodzącej się po niewoli Polski, był Stefan Żeromski – wyjaśnia Agnieszka Kowalska-Lasek.
Program będzie trwał rok, a zainaugurują go warsztaty radiowe „Uwaga nagranie”, prowadzone przez Wojciecha Ramusa z Fundacji Teatr Wyobraźni we współpracy z Teatrem Polskiego Radia.
– Ważne jest dla nas słowo, literatura, dlatego robimy warsztaty radiowe, w wyniku których młodzież będzie uczyła się, jak powstają słuchowiska. Poznają warsztat radiowy, dowiedzą się, czym jest montaż, obróbka dźwięku, ćwiczenia logopedyczne – wymienia.
19 lipca uczestnicy warsztatów udadzą się na wycieczką do studia Teatru Polskiego Radia w Warszawie, gdzie poznają tajniki tworzenia słuchowisk, a potem już w Kielcach zrealizują etiudę. Zajęcia będą się odbywały od 22 do 26 lipca i są skierowane do młodzieży w wieku od 14 do 16 lat. Aby wziąć udział w wycieczce i warsztatach należy wcześniej zapisać się pod numerem telefonu: 41-344-57-92. Liczba miejsc jest ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń.
Natomiast w dniach 27-28 lipca odbędzie się Maraton z Żeromskim. Dwa dni wypełnią ciekawe wydarzenia, skierowane do odbiorów w różnym wieku. Pojawią się znani artyści. W sobotę, 27 lipca aktorzy pracujący w studiu Teatru Polskiego Radia, zaprezentują fragmenty dzieł Stefana Żeromskiego, natomiast w niedzielę artyści z tej sceny przedstawią inscenizację „Wiernej rzeki”. Reżyserem spektaklu jest Janusz Kukuła, dyrektor Teatru Polskiego Radia, a na scenie zobaczymy między innymi Annę Cieślak, w roli Salomei Brynickiej, Mariusza Bonaszewskiego, jako Józefa Odrowąża, czy Dorotę Landowską jako Odrowążową.
Na niedzielę, 28 lipca zaplanowano także koncert „Na rogu świata i nieskończoności” Teatru Piosenki Romana Kołakowskiego. Artyści zabiorą publiczność w podróż po Warszawie z czasów 20-lecia międzywojennego. Przewodnikiem będzie Stefan Żeromski, którego zagra Wojciech Machnicki.
W czasie Maratonu z Żeromskim nie zabraknie rodzinnych zabaw z nagrodami. Pokazany zostanie również film „Rzeczpospolita Zakopiańska”, opowiadający o radzie narodowej, na czele której stanął Stefan Żeromski. Projekcji będzie towarzyszyła dyskusja. Będą też wystawy plenerowe.
Co ważne, maraton odbędzie się przed dawną willą dyrektora szkoły przy ulicy Jana Pawła II 8 w Kielcach, naprzeciwko Muzeum Lat Szkolnych Stefana Żeromskiego. Ostatnio przez wiele lat swoją siedzibę miała tam jedna z firm ubezpieczeniowych. Od ponad półtora roku miejsce to należy do Muzeum Narodowego w Kielcach. Ma tam powstać nowoczesne muzeum poświęcone Stefanowi Żeromskiemu.
W ramach projektu we wrześniu odbędzie się Narodowe Czytanie noweli Stefana Żeromskiego „Rozdziobią nas kruki, wrony…”, a w październiku zaplanowano ogólnopolską konferencję naukową.
Dzięki realizacji programu powstało wiele ciekawych publikacji. Na uwagę zasługuje płyta winylowa oraz CD z nagranym głosem Stefana Żeromskiego.
– 95 lat temu, w 1924 roku Stefan Żeromski dał się namówić, żeby przeczytać fragmenty swoich utworów. Były to: „Snobizm i postęp” oraz „Róża”. Miało to miejsce w Hotelu Europejskim w Warszawie. Jego głos wówczas zarejestrowano i wydano na płytach winylowych. Zachowała się tylko jedna, która była w zbiorach Muzeum Lat Szkolnych Stefana Żeromskiego. Niestety jej stan był bardzo kiepski. Dzięki pozyskanym funduszom udało nam się ten głos oczyścić i wydać w formie CD i płyty winylowej. Ich egzemplarze będzie można wygrać w czasie konkursów – zdradza Agnieszka Kowalska-Lasek.