Radiologia to dziedzina medycyny oraz samodzielna specjalizacja lekarska, zajmująca się obrazowaniem ciała człowieka z wykorzystaniem promieniowania rentgenowskiego (tradycyjna rentgenografia, tomografia komputerowa, angiografia), pola magnetycznego – tomografia magnetycznego rezonansu jądrowego oraz ultradźwięków (ultrasonografia).
O zastosowaniu radioterapii w leczeniu chorób nowotworowych mówiliśmy w „Czasie dla zdrowia”. Gościem spotkania był doktor Jacek Sadowski – kierownik Zakładu Radioterapii w Świętokrzyskim Centrum Onkologii.
Panie doktorze, na czym polega radioterapia raka?
Zacznijmy od tego, że to jedna z najważniejszych metod leczenia nowotworów. Radioterapia stanowi jedną z podstawowych metod terapii nowotworów złośliwych. Napromienianie jest skuteczne przede wszystkim w odniesieniu do ogniska pierwotnego oraz przerzutów regionalnych do węzłów chłonnych. Radioterapia jest z natury leczeniem oszczędzającym – naświetlania są bezbolesne i bezkrwawe, natomiast trwają stosunkowo długo.
Jak to przebiega?
W radioterapii najczęściej używane jest promieniowanie X, które jest rodzajem promieniowania elektromagnetycznego. Co ważne, promieniowanie jonizujące skuteczniej uszkadza komórki nowotworowe aniżeli komórki prawidłowe, co zostało wykorzystane w procesie leczenia nowotworów. Wysoka częstotliwość fal powoduje jonizację w tkance. Jonizacja powstaje w wyniku wybicia elektronu z orbity atomu przez falę elektromagnetyczną. Wolne elektrony powodują wytworzenie wolnych rodników – niestabilnych cząsteczek u dużej reaktywności chemicznej. DNA jądra komórkowego jest strukturą podatną na uszkodzenia w wyniku jonizacji. DNA zostaje uszkodzone, gdy wolny elektron trafia w nić DNA oraz w wyniku działania wolnych rodników.
Czy są jakieś przeciwwskazania do radioterapii?
Jest ich naprawdę niewiele. Radioterapii nie powinny być poddawane kobiety w ciąży. Przeciwwskazaniem może być także wcześniej przebyta radioterapia. W takich przypadkach zawsze konieczna jest konsultacja lekarska.
Pierwsza część rozmowy:
Druga część rozmowy: