O powstaniu styczniowym w Górach Świętokrzyskich, ale też o zaangażowaniu miejscowego społeczeństwa, znaczeniu tego zrywu niepodległościowego oraz o obszarach, które wymagają badań mówił historyk, profesor Wiesław Caban podczas spotkania z cyklu „Wiedza: Otwarte!” w Muzeum Dialogu Kultur w Kielcach.
Naukowiec mówił o tym, że na świętokrzyskiej ziemi wciąż jest żywa pamięć o powstaniu styczniowym
– Ten region, to społeczeństwo dało wielką daninę krwi. Jest to ogromny wkład społeczeństwa, również tych warstw najniższych, które do tej pory gdzieś tam spychaliśmy. Uważaliśmy, że chłopi, czy ci miasteczkowi rzemieślnicy, że ich te sprawy nie interesowały. Tak nie można mówić. Tradycja powstania styczniowego żyje mocno w społeczeństwie świętokrzyskim.
Profesor Caban wspomniał, że powstało już około 2 tysięcy różnych publikacji na temat powstania styczniowego, ale podkreślił, że jest jeszcze wiele do zrobienia. Badań wymagają chociażby losy powstańców, którzy znaleźli się na Syberii. Według obecnie dostępnych źródeł trafiło tam około 4 tysięcy mieszkańców dawnej świętokrzyskiej ziemi.
Profesor Wiesław Caban jest pracownikiem naukowym Zakładu Historii XIX Stulecia w Instytucie Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Specjalizuje się w badaniu dziejów polskich zrywów niepodległościowych, a w szczególności powstania styczniowego, stosunków polsko-rosyjskich w XIX i początkach XX wieku oraz przemianach społeczno-gospodarczych i kulturalnych w Królestwie Polskim.