M10D 215,072 MHz Zadzwoń do studia 41 200 20 20 
1 i 2 listopada na kieleckich nekropoliach już po raz 26 odbędzie się kwesta na rzecz ratowania cennych nagrobków. Dotychczas dzięki zbiórkom pieniędzy prowadzonym na kieleckich nekropoliach przez Stowarzyszenie Ochrony Dziedzictwa Narodowego odrestaurowano prawie 400 zabytkowych pomników. Akcja prowadzona jest na początku listopada od niemal 30 lat.
– Najstarsze i bardzo cenne zabytki sztuki oraz architektury funeralnej pochodzą z początku XIX wieku – przypomniał na naszej antenie Stanisław Szrek, prezes stowarzyszenia.
– Do dziś na Cmentarzu Starym przetrwał skromny krzyż z 1829 roku, wykonany z marmuru kieleckiego. Ale przypuszcza się, że jeszcze starszym zabytkiem może być kurhan żołnierzy napoleońskich, którego ślad jeszcze pozostał na nekropolii. Miejsce prawdopodobnego pochówku może być zbiorową mogiłą. Wiadomo, że w 1809 roku, przez Kielce przechodziły wojska Napoleona pod wodzą księcia Józefa Poniatowskiego. Wśród żołnierzy byli ranni, którzy mogli zostać pochowani na kieleckim cmentarzu – dodał Stanisław Szrek.
– Co roku konserwujemy kilkanaście pomników. W sumie w ciągu 26 lat odnowiliśmy prawie 400 nagrobków – mówi Stanisław Szrek.
Najstarsze i bardzo cenne zabytki sztuki oraz architektury funeralnej pochodzą z początku XIX wieku. Stanisław Szrek dodaje, że remonty za pieniądze z tegorocznej kwesty, będą podjęte w przyszłym roku.
– Dzisiaj jest piękna pogoda, ale za kilka dni może się popsuć. Nie jest więc to pora na prace konserwatorskie robione na zewnątrz, a cmentarze to muzeum na świeżym powietrzu. W maju lub czerwcu będziemy wybierać wykonawców i ogłaszać przetargi – tłumaczy Stanisław Szrek.
Gość Radia Kielce stwierdził, że osoby, które uczestniczą każdego roku w kwestach na rzecz ratowania zabytkowych nagrobków są kustoszami tego niezwykłego muzeum, jakim jest najstarsza kielecka nekropolia.
– Jest to rzeczywiście muzeum, na którym znajdują się niejednokrotnie bardzo cenne dzieła, wykonane przez artystów-rzeźbiarzy. Pomniki figuralne zrobione są z naszego rodzimego marmuru, wapieni pińczowskich i piaskowców. Drugi rodzaj cennych dzieł stanowią nagrobki żeliwne, bo Ziemia Kielecka w XIX wieku słynęła z hut, w których wykonywana była tzw. galanteria żeliwna: kratki, krzyże. Nie mają takich obiektów inne polskie nekropolie, ani Cmentarz Rakowicki w Krakowie, ani Powązkowski w Warszawie – dodaje.
Podczas 25 kwest, dotychczas prowadzonych na kieleckich cmentarzach zebrano półtora miliona złotych. Na tę kwotę składają się zarówno datki wrzucane do puszek – i one przeważają, jak i dotacje z urzędu miasta oraz od wojewódzkiego konserwatora zabytków i urzędu marszałkowskiego.
Stanisław Szrek zaznaczył, że bardzo ważna dla Stowarzyszenia Ochrony Dziedzictwa Narodowego jest pomoc wolontariuszy. Każdego roku potrzeba jest do przeprowadzenia kwesty kilkaset osób, które prowadzą półtoragodzinne dyżury, zbierając datki do specjalnych puszek.
Stanisław Szrek zaapelował do wszystkich chętnych, by zgłaszali się do pomocy przy kweście. Kontakty, pod którymi można to uczynić dostępne są na stronie internetowej stowarzyszenia.
Na jeden dzień akcji potrzeba co najmniej 240 osób, w sumie – około 600. Zgłoszenie możliwe jest nawet w dniu kwesty, w Liceum Ogólnokształcącym im. Stefana Żeromskiego w Kielcach.
Jak co roku na kieleckich cmentarzach kwestować będą członkowie i sympatycy Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich na rzecz Polaków we Lwowie i Medenicach, parafii, zaprzyjaźnionej z kieleckim oddziałem.
Wielu mieszkających tam Polaków to ludzie starsi i schorowani, którym pomoc jest bardzo potrzebna.
Część uzbieranych podczas kwesty środków przekazanych zostanie na doposażenie trzech przedszkoli lwowskich, gdzie zajęcia w języku polskim prowadzą wychowawczynie z naszego kraju.
– Ofiarność mieszkańców Kielc jest duża i dzięki temu możemy pomóc naszym Rodakom. Jesteśmy przekonani, że w tym roku będziemy mogli jeszcze przed Świętami Bożego Narodzenia przekazać uzyskane podczas kwesty pieniądze dla najbardziej potrzebujących, w czym pomagają nam od lat siostry zakonne z parafii katedralnej we Lwowie – mówi Marian Orliński, wiceprezes Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich.
Kwesta odbędzie się 1 i 2 listopada.
JĘDRZEJÓW
1 listopada kwesty odbędą się na obu cmentarzach w Jędrzejowie. Pieniądze ze zbiórki na cmentarzu klasztornym przeznaczone zostaną na renowację zabytkowej drewnianej kaplicy z 1915 roku. Kwesta rozpocznie się o godz. 8.00 i potrwa do godziny 16.00.
Jak mówi Renata Kawiorska – sekretarz gminy Jędrzejów oraz członek Jędrzejowskiego Towarzystwa Kulturalno-Naukowego kwestować będzie około 20 osób, uczniowie szkoły Podstawowej Nr 3, harcerze, radni, pracownicy samorządowi. Jędrzejowskie Towarzystwo Kulturalno-Naukowe podczas kilku poprzednich zbiorek na renowację zabytkowej drewnianej kaplicy zgromadziło ponad 25 tys. złotych.
Natomiast na cmentarzu Świętej Trójcy w Jędrzejowie 1 listopada podczas kwesty pieniądze zbierane będą na rzecz przywracania pamięci o Żołnierzach Wyklętych. Zbiórka rozpocznie się o godz. 7.00 i potrwa do późnych godzin wieczornych. Kwestować będzie 25 wolontariuszy.
SĘDZISZÓW
Kwesta odbędzie się także na cmentarzu starym w Sędziszowie. 1 listopada w godzinach od 9.00-12.00 pieniądze zbierać będą ministranci. Datki przeznaczone zostaną na remont kościoła pod wezwaniem Św. Piotra i Pawła w Sędziszowie.
STARACHOWICE
1 listopada kwestować będzie także Towarzystwo Przyjaciół Starachowic. To kolejna zbiórka, z której dochód będzie przeznaczony na odnowę zabytkowych nagrobków. Jak informuje prezes Towarzystwa Adam Brzeziński, w tym roku w akcji uczestniczą słuchacze Uniwersytetu Trzeciego Wieku.
Na trzech cmentarzach parafialnych i trzech komunalnych w Starachowicach datki będzie zbierało w sumie 70 wolontariuszy. Wciąż poszukiwani są kolejni. Kwesta będzie prowadzona od 9.00 do 15.00.
Adam Brzeziński zaznacza, że w tym roku nie został wskazany nagrobek, który ma zostać odnowiony. Towarzystwo poddaje pomysł weryfikacji mieszkańców miasta. Będzie można zgłaszać wymagające renowacji miejsca.
Kwesty prowadzone są od 2014 roku. Dzięki nim co roku odnawiany jest jeden nagrobek.
BUSKO-ZDRÓJ
W Busku-Zdroju kwesta będzie prowadzona 1 i 2 listopada. Pieniądze na ratowanie tamtejszych cmentarnych zabytków zbierać będzie ponad 150 osób. Głównie harcerze i członkowie Towarzystwa Miłośników Buska-Zdroju, a także seniorzy i przedstawiciele lokalnych władz. Kwesta na buskiej nekropolii odbędzie się po raz 19. Do tej pory społecznikom udało się odnowić ponad 30 grobowców. W zeszłym roku działacze zebrali ponad 15 tysięcy złotych.
PIŃCZÓW
1 listopada kwesta odbędzie się również w Pińczowie. Pieniądze zbierać będą członkowie i sympatycy Towarzystwa Przyjaciół Ponidzia, a także uczniowie pińczowskich szkół i harcerze. Oprócz remontów starych nagrobków, pieniądze zebrane na cmentarzu w Pińczowie są również przeznaczane na renowację zabytkowych figur znajdujących się na terenie powiatu.
KIJE
Po raz drugi kwesta odbędzie się również na cmentarzu w Kijach. Przeprowadzi ją Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Kije.
OPATÓW
Jak co roku zbiórka zostanie przeprowadzona na cmentarzu parafialnym w Opatowie. Poprowadzi ją Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Opatowskiej. Członek zrzeszenia Zbigniew Zybała informuje, że pieniądze na odnowienie zabytkowych nagrobków zbierane są już po raz ósmy.
– Ksiądz proboszcz wskaże nam nagrobki, które według niego wymagają pilnej renowacji i na to będziemy zbierać pieniądze – tłumaczy.
OSTROWIEC ŚWIĘTOKRZYSKI
W Ostrowcu Świętokrzyskim w tym roku kwestę przeprowadzi Stowarzyszenie Ostrowieccy Patrioci. Członkowie i wolontariusze pieniądze będą zbierać na obu ostrowieckich nekropoliach przy ulicy Długiej i ulicy Denkowskiej. Jak informuje Michał Ślusarz, prezes Ostrowieckich Patriotów, celem jest odnowienie nagrobka brutalnie zamordowanego 14 marca 1946 roku przez umundurowanych funkcjonariuszy UB księdza Jana Trojnara. Duchowny zginął, ponieważ nie godził się na rządy komunistycznej władzy. Dziś jego nagrobek wymaga pilnej naprawy.
SANDOMIERZ
W Sandomierzu odbywać się dziś będzie kwesta na rzecz ratowania zabytkowych nagrobków. Organizuje ją jak co roku Społeczny Komitet Odnowy Cmentarza Katedralnego. Kwestujących można będzie spotkać na trzech cmentarzach: katedralnym, komunalnym i św. Pawła.
W ubiegłym roku podczas kwesty zebrano prawie 13,5 tysiąca złotych. Dzięki tym środkom i przy dotacji miasta odnowione zostały trzy XIX-wieczne nagrobki na cmentarzu katedralnym. Jeden z nich to grób rodziny Turkiewiczów znajdujący się w kwaterze prawosławnej. Renowację przeszły również nagrobek rodziny Wernerów oraz rodziny Sochów. Prace konserwatorskie zostały wykonane w terminie i odebrane komisyjnie w październiku.
Dzisiejsza kwesta potrwa od godziny 9.00 do 16.00. Kontynuowana będzie do 4 listopada.
