M10D 215,072 MHz Zadzwoń do studia 41 200 20 20 
Rak jelita grubego uważany jest za jeden z bardziej podstępnych nowotworów, ponieważ rozwija się bardzo często zupełnie bezobjawowo. Zanim ten nowotwór ostro zaatakuje, może upłynąć nawet dziesięć lat.
Szacuje się, że każdego roku o chorobie dowiaduje 17 tysięcy osób. Niestety, niemal połowa umiera, bo do lekarza trafia zbyt późno. O raku jelita grubego rozmawialiśmy z dr. Jackiem Paluchem, gastroenterologiem ze Świętokrzyskiego Centrum Onkologii.
– Panie doktorze, pierwsze objawy raka grubego są niespecyficzne i mogą być przypisywane innym dolegliwościom ze strony układu pokarmowego.
Niestety tak. Na wczesnym etapie choroby mogą pojawić się wzdęcia, bóle brzucha, zaparcia, uczucie przelewania i inne objawy, kojarzone zwykle raczej z problemami trawiennymi, a nie nowotworami. Innym objawem jest niedokrwistość oraz zmiana rytmu wypróżnień. Pojawia się ona wtedy, gdy ten guz jest już na tyle duży, że utrudnia pasaż w jelicie.
– Czy są badania profilaktyczne, które pozwoliłyby wykryć raka jelita grubego na wczesnym etapie choroby?
Oczywiście, że tak. Jednym z nich, które jest bardzo nielubiane przez pacjentów, jest badanie per rectum. Ponieważ 50% nowotworów raka jelita grubego dotyczy samej odbytnicy, to nawet 80% jest w zasięgu tego badania (badającego palca) i skierować pacjenta do specjalisty. Kolejnym badaniem, które można wykonać nawet w domu, jest badanie krwi utajonej w stolcu. W aptece są dostępne specjalne testy, które pozwalają tę krew w stolcu wykryć. Jednak to badanie obarczone jest ryzykiem fałszywego wyniku, ponieważ wystarczy, że pacjentowi będą krwawiły dziąsła podczas mycia zębów i wynik badania będzie nieprawidłowy. Natomiast jedynym skutecznym badaniem, które pozwoli nam odpowiedzieć na pytanie, czy jelito jest zdrowe, jest kolonoskopia.
– Jak często należałoby wykonywać przynajmniej jedno z tych badań profilaktycznych, by ustrzec się raka?
Ponieważ ten nowotwór rozwija się bardzo powoli, takie badanie wystarczy wykonać raz na dziesięć lat.
– Jakie są przyczyny raka jelita grubego?
To dziedziczenie, wiek (powyżej 70 roku życia), obecność w jelicie grubym gruczolaków, zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego – Crohna, palenie papierosów, spożywanie dużej ilości mięsa i tłuszczów, a zbyt małej błonnika, otyłość. Na zachorowania na raka jelita grubego są narażeni także pacjenci leczeni w przeszłości z powodu tej choroby.
– Jak lekarz diagnozuje raka jelita grubego?
Tak jak już wspominałem, jedynym skutecznym badaniem jest kolonoskopia. Jest ono dla pacjenta trochę uciążliwe, ponieważ dzień wcześniej pacjent musi wypić 4 litry wody i ma biegunkę, ale jest to naprawdę najskuteczniejsze badanie służące sprawdzeniu stanu jelita grubego. Jeżeli podczas badania w jelicie stwierdzimy podejrzany guz, wówczas trzeba pobrać jego wycinki i poddać je badaniu. To jest jedyny sposób na rozpoznanie raka jelita grubego.
– Jak można leczyć tę chorobę?
Leczeniem głównym jest leczenie zabiegowe, czyli chirurgiczne. Guza usuwamy endoskopowo. Pacjent nie jest poddawany chemioterapii, ale są obserwowani przez następne pięć lat.
– W jaki sposób można zapobiegać zachorowaniu na raka jelita grubego?
Przede wszystkim pamiętajmy o diecie bogatej w błonnik, także o warzywach i owocach. Unikajmy natomiast tłuszczów zwierzęcych, a zacznijmy regularnie uprawiać jakąś aktywność fizyczną. To może być basen albo po prostu zwykły spacer.
