Ponad 10 tysięcy polskich wsi zostało dotkniętych różnymi formami niemieckich represji podczas II wojny światowej. – Zasługi ludności chłopskiej w zmaganiach o odzyskanie niepodległości jest nieoceniona – mówili historycy podczas debaty naukowej w Przystanku Historia w Kielcach.
W placówce Instytutu Pamięci Narodowej odbyła się dzisiaj konferencja „Wieś polska podczas okupacji niemieckiej”. Spotkanie zorganizowano przy udziale Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie.
Dorota Koczwańska-Kalita, naczelnik kieleckiej delegatury IPN, informuje, że konferencja ma wprowadzać w tegoroczne obchody Dnia Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej, który będziemy obchodzić 12 lipca. Data upamiętnia rocznicę pacyfikacji Michniowa.
Zdaniem naczelnik wiedza o zaangażowaniu ludności wiejskiej oraz jej poświęceniu w walce z niemieckim okupantem wciąż nie jest wystarczająca. Tymczasem mieszkańcy wsi odgrywali bardzo ważną rolę w podtrzymywaniu patriotycznego ducha wśród rodaków podczas II wojny światowej.
Pierwsze pacyfikacje wsi polskich były przeprowadzane przez Niemców już w trakcie kampanii wrześniowej. Spalono wówczas ponad 400 małych miejscowości.
Dr Tomasz Domański z Kieleckiej Delegatury IPN wyjaśnia, że mordując bezbronną ludność cywilną Niemcy łamali wszelkie umowy międzynarodowe. Nierzadko ofiarami były kobiety i dzieci oraz starsi ludzie, tak jak w Michniowie. Jak dodaje – wśród żołnierzy Wermachtu pokutowało przekonanie, że ludność wiejska będzie brała aktywny i masowy udział w walce. Nakręcała to nazistowska propaganda.
Po zawiązaniu się w kraju zgrupowań partyzanckich krwawe działania okupanta były kontynuowane. Na okupowanych przez siebie terenach, Niemcy szeroko stosowali zasadę odpowiedzialności zbiorowej. Tymczasem wśród ludności wiejskiej silne były nastroje niepodległościowe. Chłopi wspierali partyzantów, ukrywali ludność pochodzenia żydowskiego czy sprzeciwiali się przekazywaniu żywności i mienia na rzecz utrzymania niemieckiego wojska.
Udział w debacie wzięli historycy z Instytutu Pamięci Narodowej, Muzeum Wsi Kieleckiej i Uniwersytetu Jana Kochanowskiego. Debacie towarzyszyło odsłonięcie wystawy pt. „817. Poznaj tę historię”. Ekspozycja ukazuje niemieckie pacyfikacje wsi w ujęciu ogólnopolskim.