M10D 215,072 MHz Zadzwoń do studia 41 200 20 20 
Serce to organ w ciele człowieka, który pracuje cały czas, nie może mieć przerwy. By prawidłowo funkcjonowało trzeba o nie odpowiednio dbać. Do tego służą różne badania. Jakie? O tym rozmawialiśmy w dr n. med. Januszem Sielskim, specjalistą kardiologiem z Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Kielcach.
– Pierwszym krokiem rozpoznania choroby serca jest wywiad, czyli rozmowa z pacjentem.
Tak. Wywiad lekarski jest bardzo ważny. Kontakt z pacjentem rozpoczynamy już od samego wejścia pacjenta przez drzwi. Obserwujemy jak on się porusza, czy ma przyspieszony oddech, czy ewentualnie ma jakieś zmiany na skórze. To dla wprawnego lekarza są istotne informacje i to jest badanie przedmiotowe. Natomiast badanie podmiotowe, czyli wywiad dostarcza nam informacji o samopoczuciu pacjenta, o dolegliwościach bólowych, czy jakie ewentualnie przyjmuje leki.
– Jakie badania pozwalają skontrolować pracę naszego serca?
Tych badań mamy kilka. Pierwszym z nich, najprostszym i najtańszym jest badanie EKG. Dostępne jest właściwie w każdej przychodni. Badanie EKG to rejestracja potencjałów elektrycznych z powierzchni ciała. Serce jako narząd produkuje impulsy elektryczne i aparat EKG potrafi je wykryć. Na tej podstawie, analizy krzywej EKG, możemy wnioskować o pewnych prawidłowościach lub nieprawidłowościach. Badanie wykonujemy w spoczynku, pacjent kładzie się na leżance. Elektrody przyklejane są do kończyn i klatki piersiowej pacjenta.
– Innym badaniem kontrolującym stan zdrowia naszego serca jest RTG klatki piersiowej.
To także proste i tanie badanie, które jest możliwe do wykonania właściwie w każdej przychodni. Przynosi mnóstwo informacji na temat wielkości, sylwetki serca, na temat zmian dotyczących układu krążenia. Nasze serce można również sprawdzić dzięki badaniu, które nazywa się echo serca, czyli echokardiografia. To już bardziej skomplikowane badanie wykonywane przez specjalistów kardiologów. To badanie subiektywne, trzeba mieć pewne umiejętności do jego wykonania i mieć odpowiedni sprzęt. Badanie echo to analiza fali dźwiękowej wracającej do głowicy echokardiograficznej odbitej ze struktur serca. Pozwala ono zanalizować i prześledzić wielkość poszczególnych jam serca. To badanie jest także badaniem dynamicznym, czyli pozwala określić przepływ krwi między poszczególnymi elementami serca, między komorami, między przedsionkami.
– Jak mówią kardiolodzy – złotym standardem w chorobie niedokrwiennej serca jest koronarografia.
Tak. To z kolei badanie inwazyjne, wykonywane wyłącznie w szpitalu z naruszeniem ciągłości ciała. Jest to badanie przeprowadzane przede wszystkim w ostrych zespołach wieńcowych, czyli w zawale serca. Musimy się dostać do tętnic obwodowych. Teraz najczęściej jest stosowany dostęp promieniowy (z okolicy nadgarstka), bardzo korzystny dla pacjenta, ponieważ praktycznie jest on mobilny. Wcześniej bardziej preferowany był dostęp do tętnicy udowej i pacjent przez długi czas musiał leżeć.
Badanie polega na tym, że poprzez nakłucie tętnicy dostajemy się do serca, do opuszki aorty i tam odnajdujemy tętnice wieńcowe, do których wstrzykujemy kontrast. Kontrast jest to płyn, który jest bardzo dobrze widoczny w promieniowaniu rentgenowskim. Pozwala uwidocznić właściwe całe drzewo naczyń wieńcowych, wszystkie odgałęzienia odchodzące od prawej i lewej tętnicy wieńcowej. Tym samym pozwala określić stan tych tętnic. Badanie jest dynamiczne i w czasie jego trwania nagrywamy obraz tętnic wieńcowych w danym momencie u danego pacjenta. Jeśli jest jakiś zakrzep w danej tętnicy wieńcowej, czyli praktycznie zawał serca, ten zakrzep można zidentyfikować, można określić jego wielkość. W następnym etapie można poszerzyć tę tętnicę wieńcową, czyli doprowadzić do udrożnienia tej zamkniętej tętnicy wieńcowej, czyli wyleczyć zawał serca. Żeby zapobiec zapadaniu się blaszki miażdżycowej w tej tętnicy wieńcowej, wszczepiamy stenty wieńcowe. Są to niewielkie sprężynki metalowe, czy plastikowe, które się rozszerzają i utrzymują tętnicę wieńcową drożną, niezapadniętą.
– Nasze serce możemy także monitorować dzięki badaniu holterowskiemu.
To jest badanie ambulatoryjne. Są dwie odmiany tego badania: holter EKG i holter ciśnieniowy. W pierwszym przypadku przyklejamy pacjentowi właściwie podobne elektrody jak w przypadku badania EKG. Czynność serca jest w ciągu całej doby nagrywana. W ten sposób możemy zbadać rytm serca rano, w nocy, czy w czasie zwiększonej aktywności fizycznej. Natomiast holter ciśnieniowy mierzy co 15 minut ciśnienie w ciągu dnia i co pół godziny w ciągu nocy. Po 24 godzinach holter jest zdejmowany i wówczas robimy wykres ciśnienia w ciągu doby dla danego pacjenta. Ta metoda pozwala nam ustalić, czy pacjent ma prawidłowe ciśnienie tętnicze krwi, czy np. cierpi na nadciśnienie.
