Kłopoty z układem moczowo-płciowym u dzieci są częstym i bardzo dotkliwym problemem. Zalicza się do również zakażenie układu moczowego. Jakie są objawy tej choroby i jak się ją leczy? Na ten temat rozmawialiśmy z dr Małgorzatą Wojtczak, specjalistą pediatrii, nefrologiem.
– Pani doktor, czym jest zakażenie układu moczowego?
– Zakażenie układu moczowego jest dosyć częstym procesem zapalnym u dzieci. Po infekcji dróg oddechowych pod względem częstości występowania zajmuje drugie miejsce. Zakażenie układu moczowego to nic innego jak obecność drobnoustrojów w układzie moczowym, które powodują odczyn zapalny w drogach moczowych. W zależności od wieku dziecka mogą dawać różne objawy.
– Jakie są jego przyczyny?
– Przyczynami zakażenia układu moczowego głównie są bakterie i w 70% przypadków tą bakterią jest bakteria Escherichia coli, która normalnie bytuje w naszym organizmie pokarmowym, ale ma niezwykłe powinowactwo do dróg moczowych, lubi tam bytować i nawet zakładać kolonie. Oczywiście typy tych bakterii są różne i różnie się leczą, czyli mają różną wrażliwość na leczenie. Zakażenie układu moczowego wywołują też bakterie z grupy pałeczek gram-ujemnych, u dzieci starszych, czy kobiet mogą też być wirusy i grzyby.
– Jak się objawia zakażenie układu moczowego?
– Objawy mogą być bardzo różne. Im młodsze dziecko, tym te objawy mogą być bardzie niespecyficzne. Małe dziecko nam nie powie, że go coś boli, tylko będzie płakać. Może być także rozdrażnione, u niemowlęcia przedłużająca się żółtaczka, dziecko może gorączkować, wymiotować. Są to więc takie objawy, które mogą występować przy okazji innych chorób. Gdy dziecko jest już starsze i potrafi już wskazać bolące miejsce, wówczas łapie się za brzuszek, za krocze, mówi, że np. boli go przy oddawaniu moczu albo ten mocz oddaje bardzo często.
– Co robić w razie wystąpienia objawów? Czy od razu trzeba się udać do specjalisty?
– Radziłabym nie zwlekać i od razu udać się do lekarza pierwszego kontaktu, niekoniecznie do specjalisty.
– Jakie są sposoby leczenia?
– Wyleczenie układu moczowego z bakterii jest sprawą priorytetową i im szybciej się to stanie, tym lepiej dla pacjenta i dla jego dróg moczowych. Trzeba podkreślić, że każde pierwszorazowe zakażenie dróg moczowych u dziecka do 5 roku życia jest wskazaniem do zrobienia diagnostyki obrazowej. Wtedy wychwytujemy bardzo dużo wad w układzie moczowym. Najczęstszą wadą, która może dawać te nawroty zakażeń układu moczowego, to są odpływy lub jeden odpływ pęcherzowo – nerkowy. Dopóki będzie zaleganie moczu, dopóki będzie ta wada, to zakażenia układu moczowego będą nawracać.
– Jakie są powikłania po tej chorobie?
– Każde następne zakażenie układu moczowego zagraża czynności nerki. Może doprowadzić do nefropatii refluksowej, a tym samy do nadciśnienia tętniczego, czy w skrajnych przypadkach nawet do niewydolności nerek.
– Co robić, by uniknąć zachorowania?
– Jeżeli jest wada w układzie moczowym szanse, że unikniemy zachorowania są niewielkie. Te dzieci, które mają wadę są na przewlekłym leczeniu profilaktycznym terapeutykami (czyli np. furaginą). Jeżeli dziecko jest starsze i ma zakażenie układu moczowego, wówczas musimy pouczyć mamę na temat higieny w okolicy krocza, że nie powinna dopuszczać u dziecka do zaparć, które uciskają na cewkę moczową i pęcherz moczowy, a tym samym dają objawy zalegania tego moczu.