M10D 215,072 MHz Zadzwoń do studia 41 200 20 20 
Seplenienie, to wada wymowy dość często występująca nie tylko u dzieci, ale i u osób dorosłych. Potrafi w sposób znaczny utrudnić, uprzykrzyć życie, czy spowodować ograniczenie kontaktów z innymi osobami. O tym, jak się leczy seplenienie rozmawiamy z logopedą Grzegorzem Ślęzakiem, zastępcą dyrektora w Miejskim Zespole Poradni Psychologiczno – Pedagogicznych w Kielcach.
– Na czym polega seplenienie?
To zniekształcenie, omijanie lub zastępowanie głosek: s, z, dz, sz, ż, cz, dż, ś, ź, ć, dź. W zależności od rodzaju wady, można zauważyć niewłaściwą wymowę jednej, kilku lub nawet wszystkich głosek.
– Jak wielu osób dotyczy problem seplenienia?
Jeżeli chodzi o dzieci, to jest to nawet 50% dzieci do 6 roku życia. Ten wskaźnik zależy od rozwoju anatomicznego dziecka, czy ma wadę zgryzu. W trzecim roku życia powinna być już zakończona prawidłowa artykulacja dźwięku, wszystkie głoski powinny być już u dziecka wywołane. Jednak nieprawidłowości artykulacyjne dopuszczamy jeszcze do 4 roku życia. Natomiast w przypadku osób dorosłych nie wiadomo jak wiele z nich sepleni, ponieważ nikt nie prowadzi takich statystyk. Natomiast wystarczy posłuchać, jak ludzie się wypowiadają, by zdać sobie sprawę, że jest to duży problem. Dorosłym największy kłopot sprawia realizacja głosek s, z, c, i dz.
– Występuje kilka rodzajów seplenienia.
Tak. Pierwsze, to seplenienie międzyzębowe. Pojawia się w wieku dziecięcym. Zniekształceniu ulegają głoski: s, z, c, dz. Dziecko wymawia je wsuwając język między zęby. Język jest spłaszczony, a powietrze rozprasza się po całej jego powierzchni. Wada nie ustępuje samoistnie, dlatego wielu dorosłych również ma problem z wymawianiem tych głosek.
Kolejnym rodzajem seplenienia jest seplenienie boczne. Występuje, gdy szczelina nie tworzy się wzdłuż środkowej linii języka, ale po częściach bocznych (przy kłach, zębach przedtrzonowych lub trzonowych). Zniekształceniu ulegają wtedy głoski s, z, c, dz, sz, ż, cz, dż, ś, ź, ć, dź.
Z kolei seplenienie wargowo-zębowe pojawia się wtedy, gdy język nie bierze udziału w artykulacji. Szczelina tworzy się między dolną wargą, a górnymi siekaczami lub między górną wargą. a dolnymi siekaczami.
Inne rodzaje seplenienia, to seplenienie przyzębowe i świszczące. To pierwsze występuje, kiedy ułożenie przedniej części języka zbyt mocno przylega do wewnętrznej strony siekaczy i nie tworzy się na nim rowek. Natomiast seplenienie świszczące, to ostre i świszczące brzmienie głosek dentalizowanych (tj. ś, ź, ć, dź; s, z, c, dz; sz, ż, cz, dż) i powoduje ono silny prąd powietrza, który powstał w wyniku utworzenia się głębokiego rowka wzdłuż linii środkowej języka).
– Jak prawidłowo artykułować głoski?
Przede wszystkim trzeba wyeliminować wady zgryzu, które przyczyniają się do występowania seplenienia. Dziś noszenie aparatu korygującego zgryz przez osoby dorosłe nikogo już nie dziwi, jak to było jeszcze kilkanaście lat temu. Po skorygowaniu wady zgryzu trzeba się udać do logopedy. Czas terapii zależy już od indywidualnych postępów poszczególnych pacjentów.
