Prehistoryczna kopalnia krzemienia „Borownia” w Rudzie Kościelnej w gminie Ćmielów została zbadana przez archeologów. Prace prowadzone były w lipcu i sierpniu.
Jak informuje profesor Jacek Lech, kurator naukowy Muzeum i Rezerwatu Krzemionki oraz kierownik badań, od odkrycia stanowiska w 1921 roku nie były przeprowadzone żadne wykopaliska w tamtym miejscu. Dodaje, że tegoroczne badania są ważne w kontekście wpisania Krzemionek Opatowskich na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Profesor dodaje, że w 2000 roku na listę światowego dziedzictwa wpisana została podobna neolityczna kopalnia krzemienia w Spiennes w Belgii. Istniało ryzyko, że Krzemionki nie zostaną docenione przez komisję, dlatego brytyjscy specjaliści zasugerowali, że wraz z nimi można wpisać lepiej zachowane kopalnie „Borownię” i „Koryciznę”, a także osadę z Ćmielowa, którą zamieszkiwały neolityczne społeczności eksploatujące krzemień pasiasty. Ten obszar miałby być określony, jako Krzemionkowski Region Prehistorycznego Górnictwa Krzemienia Pasiastego. Profesor Jacek Lech podkreśla, że w związku z tym konieczne było przeprowadzenie badań wykopaliskowych, które pozwolą wydatować stanowisko.
Archeolog dodaje, że wniosek o wpisanie świętokrzyskiego zabytku na listę UNESCO, który na początku roku zgłosi Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego musi zawierać informację o datowaniu. Bez niej dokumentacja nie będzie kompletna. Muzeum Historyczno- Archeologiczne jeszcze w tym roku przedstawi wstępny wniosek, który specjaliści z komisji będą mogli przejrzeć i zgłosić ewentualne braki i błędy.
Pobrany materiał archeologiczny trafi do specjalnego laboratorium w Poznaniu, gdzie zostaną wykonane badania metodą radiowęglową, pozwalające na dokładne datowanie powstania kopalni. Wyniki naukowcy poznają za pół roku. Profesor Jacek Lech mówi jednak, że już teraz można z pewnością powiedzieć, że „Borownia” pochodzi z wczesnej epoki brązu, choć nie wyklucza możliwości, że działalność górnicza na tamtym terenie mogła zacząć się wcześniej, u schyłku neolitu.
Jak zapowiada profesor Jacek Lech w przyszłym roku podobne badania wykopaliskowe zostaną przeprowadzone w kopalni „Korycizna”.