Dopóki nie wybudowano Wersalu była to największa budowla pałacowa w Europie. Według legendy miała 4 baszty, 12 sal, 52 pokoje i 365 okien, co odpowiadało odpowiednio liczbie pór roku, miesięcy, tygodni i dni w roku.
Zamek, a w zasadzie rezydencja pałacowa otoczona fortyfikacjami, znajduje się w miejscowości Ujazd koło Iwanisk. Jego budowę rozpoczął w latach 20-tych XVII wieku Krzysztof Ossoliński, poseł na sejm Rzeczypospolitej, wojewoda sandomierski. Monumentalną budowlę wiele osób porównuje do „najbardziej królewskiej budowli, jaką mają Włochy” – do rezydencji Capraroli pod Viterbo. Ta uznawana za „najwytworniejszy, najkunsztowniejszy i najwygodniejszy pałac na świecie” rzekomo jest wzorcem dla fortecy w Ujeździe.
W jednej z wież zamku „Krzyżtopór” sala jadalna miała ponoć szklany strop, przez który widać było akwarium z egzotycznymi rybkami. W podziemiach wieży do dziś znajduje się źródło, z którego bije woda mającą wyjątkowe własności smakowe, a podobno nawet lecznicze. A dlaczego Krzyżtopór? Krzyż był symbolem wiary i polityki Krzysztofa Ossolińskiego. Zaś topór herbem Ossolińskich.
W 1655 roku, w czasie potopu, „Krzyżtopór” został zajęty przez Szwedów. W 1770 roku został spalony przez wojska rosyjskie. Po drugiej wojnie światowej budowlę przejął Skarb Państwa. Obecnie jest ruiną, zabytkiem klasy międzynarodowej.
Więcej na temat zamku Krzyżtopór: www.krzyztopor.org.pl