W Polsce na nadciśnienie tętnicze cierpi około 9 milionów osób, a drugie tyle zagrożonych jest rozwojem tej choroby. To schorzenie uznane za chorobę cywilizacyjną, zapadają na nią coraz młodsze osoby.
Jakie są jej przyczyny, objawy i jak leczyć nadciśnienie tętnicze? O tym rozmawiamy z dr n. med. Iwona Gorczycą – Michtą, kardiolog z I Kliniki Kardiologii i Elektroterapii w Świętokrzyskim Centrum Kardiologii.
– Jakie jest prawidłowe ciśnienie, a kiedy możemy mówić o nadciśnieniu tętniczym?
Wartości prawidłowego ciśnienia są różne i zależą od tego, gdzie to ciśnienie jest mierzone. Jeżeli pomiary wykonywane są w gabinecie lekarskim, ciśnienie nie powinno przekraczać 140 na 90 milimetrów słupa rtęci. Natomiast ciśnienie mierzone w warunkach domowych u dorosłych nie powinno przekraczać 135 na 85. Jeżeli te wartości będą większe, wówczas mówimy o nadciśnieniu tętniczym. Bardzo ważne są też warunki, w jakich te pomiary są przeprowadzane. Pamiętać musimy, by przed dokonaniem pomiaru odpocząć kilka minut, np. poleżeć lub posiedzieć.
Złotym badaniem do potwierdzenia rozpoznania nadciśnienia tętniczego jest całodobowe monitorowanie ciśnienia tętniczego. Służy do tego urządzenie, które nazywa się holter ciśnieniowy. Badanie to jest bardzo cenne, ponieważ w trakcie całej doby mamy wyniki około 60 – 70 pomiarów ciśnienia, co realnie odzwierciedla to jakie jest ciśnienie tętnicze.
– Na nadciśnienie tętnicze chorują coraz młodsze osoby.
Niestety tak. Na nadciśnienie choruje aż 72% mężczyzn i 78% kobiet powyżej 65 roku życia. Natomiast na tę chorobę cierpią także dzieci i młodzież. Szacuje się, że nawet 8% osób między 18, a 39 rokiem życia cierpi na nadciśnienie tętnicze. Spowodowane jest to niewłaściwym trybem życia, nadwagą, otyłością, brakiem aktywności fizycznej, czy długotrwałym stresem. Nadciśnienie tętnicze możemy też odziedziczyć po naszych rodzicach, czy dziadkach.
– Jakie są objawy nadciśnienia tętniczego?
U części chorych nie występują żadne objawy. Inni mogą wykazywać zwiększoną pobudliwość nerwową, cierpieć na zaburzenia snu, odczuwać kołatanie serca, wzmożoną potliwość, szum, ból głowy, zaburzenia koncentracji i zawroty głowy.
– Nadciśnienie tętnicze, to bardzo groźna choroba. Nieleczona może doprowadzić do wielu poważnych dolegliwości i powikłań.
Tak, nadciśnienie tętnicze powinniśmy obowiązkowo leczyć. Jeżeli nie, możemy doprowadzić do wielu powikłań. Ze strony układu sercowo – naczyniowego, to przede wszystkim choroba wieńcowa, niewydolność serca, udary mózgu oraz artymie, w tym głównie migotanie przedsionków. Ze strony narządów, to uszkodzenie nerek, narządu wzroku.
– Nadciśnienie tętnicze to choroba przewlekła, musimy z nią żyć do końca życia. A jak ją można leczyć?
Farmakologicznie i niefarmakologicznie. To pierwsze polega na przyjmowaniu leków. To wyboru mamy ich kilka grup leków hipotensyjnych i stosujemy je w skojarzeniu, jednocześnie. Natomiast leczenie niefarmakologiczne to przede wszystkim pilnowanie prawidłowej masy ciała. Jeżeli pacjent m nadwagę lub jest otyły, koniecznie powinien wdrożyć działania mające na celu redukcję nadmiernej masy ciała.
– Jak zapobiegać nadciśnieniu tętniczemu?
Poza dbaniem o prawidłową wagę, bardzo ważny jest również sposób odżywania się. Należy unikać soli, także tej, która ukryta jest m.in. w pieczywie, w zupach w proszku, kostkach rosołowych, czy w nabiale. Sól można przecież zastąpić ziołami. Aby obniżyć ciśnienie o kilka milimetrów słupa rtęci należy uprawić aktywność fizyczną, przynajmniej co drugi dzień. Powinniśmy na te ćwiczenia przeznaczyć od pół godziny do 45 minut.