Choroba wieńcowa, inaczej nazywana chorobą niedokrwienna serca, to schorzenie, które dotyka nie tylko osoby w podeszłym wieku, ale także coraz więcej osób do 40. roku życia. Z powodu choroby niedokrwiennej serca co roku umiera już około 100 tysięcy Polaków. Na temat przyczyn jej występowania, objawów i leczenia rozmawiamy z dr Anetą Dudek, kardiolog z II Kliniki Kardiologii w Świętokrzyskim Centrum Kardiologii.
– Kiedy możemy mówić o chorobie wieńcowej?
Choroba niedokrwienna serca jest bardzo często występującą chorobą w populacji. Połowa nas niestety ma lub będzie miała choroby układu krążenia, a choroba wieńcowa jest najczęstszą z nich. To schorzenie, które powstaje wówczas jeżeli pojawią się dysproporcje między dostarczeniem tlenu do mięśnia sercowego, a zapotrzebowaniem mięśnia sercowego na tlen. Wówczas pojawiają się bardzo charakterystyczne dla tej choroby objawy i na ich podstawie, jak i badań dodatkowych możemy postawić prawidłowe rozpoznanie.
– Jakie są przyczyny jej występowania?
Choroba wieńcowa jest uznana za chorobę cywilizacyjną. I niestety zdobycze cywilizacyjne przyczyniają się do jej rozwoju. Jednym z najczęstszych powodów jej występowania jest palenie tytoniu, a to z kolei przyczynia się do rozwoju miażdżycy, która prowadzi do choroby niedokrwiennej serca. Dzieje się tak, ponieważ w tętnicach wieńcowych, które unaczyniają serce dochodzi do rozwoju blaszek miażdżycowych. Te powodują nie tylko zwężenia w tętnicach, ale także niedokrwienie mięśnia sercowego. I wówczas pojawiają się typowe dla tej choroby objawy.
Inne czynniki ryzyka, to nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, siedzący tryb życia, otyłość i nadwaga, jak również depresja.
– Depresja?
Tak, bo gdy cierpimy na depresję nie dbamy o siebie, o swoje zdrowie. Unikamy kontaktu nie tylko ze znajomymi, ale szerokim łukiem omijamy także lekarzy. Dlatego depresja jest również uznanym czynnikiem rozwoju choroby niedokrwiennej serca.
– Które osoby są bardziej narażone na zachorowanie?
To przede wszystkim osoby starsze, u których występuje wiele czynników ryzyka rozwoju choroby wieńcowej. Choroba jest również uwarunkowana genetycznie, czyli jeżeli ktoś z naszej rodziny cierpi na chorobę wieńcową, istnieje niestety duże prawdopodobieństwo, że w przyszłości my również zachorujemy.
– Jakie są objawy choroby niedokrwiennej serca?
Charakterystyczne, to przede wszystkim rozlany ból za mostkiem o charakterze pieczenia, gniecenia, rozpierania z promieniowaniem do żuchwy, lewej kończyny górnej. Ból ten pojawia się zwłaszcza w czasie wysiłku fizycznego i ustępuje w spoczynku, bądź po podaniu nitrogliceryny pod język. Niestety, tak typowy obraz choroby występuje niezbyt często i najczęściej u mężczyzn. Natomiast u kobiet nie zawsze występują takie dolegliwości. U pań objawem choroby może być duszność, czy męczliwość.
– Choroba wieńcowa jest niewyleczalna, a jak się ją leczy?
Istnieją dwa podstawowe sposoby leczenia choroby wieńcowej: podanie leków lub wykonanie operacji, której celem jest przywrócenie prawidłowego krążenia. Ponadto należy odpowiednio leczyć choroby współistniejące, np. nadciśnienie tętnicze lub cukrzycę, i zmienić styl życia.
Leczenie farmakologiczne polega na podawaniu leków, które zniosą dokuczliwe objawy choroby i zahamują jej postęp. Podstawowym lekiem w przypadku choroby niedokrwiennej serca jest kwas acetylosalicylowy, czyli aspiryna, która zapobiega zlepianiu się płytek krwi, a co za tym idzie – tworzeniu się zakrzepów w tętnicach wieńcowych.
W zaawansowanym stadium choroby, by przywrócić prawidłowe krążenie, konieczna jest operacja: pomostowanie aortalno-wieńcowe (operację wszczepienia pomostów naczyniowych – tzw. by-passów – omijających miejsce zwężenia w tętnicy wieńcowej) lub przezskórna interwencja wieńcowa (do tętnic wieńcowych wprowadza się przezskórnie narzędzia w celu poszerzenia lub udrożnienia naczyń).
– Czy możemy się ustrzec przed zachorowaniem na chorobę niedokrwienną serca?
Są czynniki ryzyka niezależne od nas, jak wiek, czy geny. Natomiast palenie papierosów, nadwaga, cukrzyca, czy nadciśnienie, to czynniki już od nas zależne. Dlatego jeżeli palimy, powinniśmy rzucić ten nałóg oraz dbać o swoje zdrowie, by nie dopuścić do nadwagi, cukrzycy, czy nadciśnienia.