Dziś w Michniowie odbędą się uroczystości 73 rocznicy pacyfikacji wsi przez Niemców. O godzinie 16.00 delegacje złożą kwiaty przy zbiorowej mogile pomordowanych mieszkańców. Odprawiona zostanie także msza święta w intencji ofiar i ich rodzin.
Niemcy w ciągu dwóch dni 1943 roku za pomoc partyzantom zabili 204 osoby: mężczyzn, kobiety i dzieci przypomina Tomasz Domański historyk z IPN, współautor książki „Represje niemieckie na wsi kieleckiej 1939-1945”.
dr Tomasz Domański – historyk z IPN
Pierwszego dnia, 12 lipca pacyfikacja odbyła się w bardzo zorganizowany sposób. Niemcy mieli przygotowane listy osób, podejrzanych o działalność w konspiracji. Wytypowanych mężczyzn zamknęli w stodole i podpalili. Część osób wywieziono także do obozów zagłady i do pracy przymusowej.
Kolejny dzień był zdaniem historyka odwetem za akcję dywersyjną przeprowadzoną przez oddział Ponurego – który wysadził pociąg niemiecki. Trudno dziś jednoznacznie ocenić, czy atak partyzantów był w tej sytuacji konieczny. Zapewne sprowokowały go informacje o tragicznych losach mieszkańców Michniowa i skali zbrodni, której dopuścili się Niemcy. W odwecie hitlerowcy przyjechali do wsi kolejny raz i zrównali ją z ziemią mordując kolejne osoby i paląc zabudowania.
Tomasz Domański przypomina, że podobna tragedia dotknęła ponad 800 polskich wsi także na wschodzie. Oprawcy często zabraniali odbudowywania domostw, co powodowało, że osoby, które przeżyły, nie miały gdzie powrócić.
W Michniowie trwają prace przy budowie Mauzoleum upamiętniającego tragiczne losy ponad 800 polskich wsi spacyfikowanych podczas II wojny światowej. Autorem projektu jest Mirosław Nizio – współtwórca Muzeum Powstania Warszawskiego. Obok nowoczesnych multimedialnych środków przekazu na wystawach będzie można obejrzeć eksponaty z czasów II wojny światowej oraz wysłuchać relacji świadków tamtych wydarzeń.
Muzeum Wsi Kieleckiej zgromadziło już i częściowo udostępniło kolekcje dokumentów, książek, gazet, listów, pamiętników i fotografii z okresu II wojny światowej.
Udział w dzisiejszych uroczystościach zapowiedział sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław Sellin.
Posłuchaj Rozmowy Dnia: